Uygulamalı yapay zeka
2017 yılı fırtınadan yangına çok sayıda doğal afeti ve bunun neticesinde uğraşılacak bazı teknolojileri beraberinde getirdi. İnsansız hava araçları ve afet bölgelerinin havadan görüntülerini çekebilen gelişmiş uydular sayesinde, bugüne kadar hiç olmadığı kadar bilgi sahibi olduk gerçekleşen afetlerle ilgili. Fakat henüz toplanan bu verilerin ilk yardım çalışmalarında değerli olmalarını sağlayacak veri işleme yöntemleri üzerinde çalışmalarımız devam ediyor. İşte bu noktada yapay zeka devreye giriyor (diğer adıyla derin öğrenme) diyor WeRobotics ve OpenAerialMap ile işbirliği halinde olan Dünya Bankası.
Dünya Bankası 10 Ocak 2018 tarihinde, yapay zekanın doğal afetler esnasında nasıl kullanılabileceğine dair keşifler yapmayı sağlayacak olan bir yapay zeka yarışması düzenledi. Derin öğrenme olarak adlandırılan teknoloji, yapay zekanın görüntülerde yer alan biçimleri, sesleri ve diğer çeşit verileri, kendi gri maddemizi yansıtan (nöron hücreleri, nöropil gliyal hücreleri, sinapslar ve kılcal damarlardan oluşan, merkezi sinir sisteminin önemli bir bileşeni) nöral bir ağ kullanarak algılamasını sağlıyor. Bu derin öğrenme yazılımı, Alexa’nın konuşma biçimleri arasındaki farkı algılamasını, Google Çeviri’nin cümleleri bütünsel olarak çevirmesini ve Facebook’un yapay zeka laboratuarının yüklenen fotoğraflardaki kullanıcıları otomatik olarak tanımlayarak etiketlemesini sağlayan şey.
Yapay zeka, yaşanan afetlerin sonrasındaki kritik periyotlarda havadan yapılan çekimlerin kataloglanmasında ve ilk yardım ekipleriyle insani yardım kuruluşlarının bilgi toplamasında kullanılabilir. Görüntüleri uygun biçimde ve hızla tasnif etmek, hangi bölgelerin acil yardıma ihtiyaç duyduğunu, afet bölgesine giden ve çıkan en uygun yolların nereler olduğunu ve en çok alt yapı hasarının nerelerde gerçekleştiğini tespit etmemizi kolaylaştırabilir.
WeRobotics’in kurucusu Patrick Meier’in yaptığı ‘Yapay Zeka Duyurusu’, depremlere, tsunamilere, fırtına sonrası oluşan dalgalara, volkan patlamalarına, arazi kaymalarına ve boğulmalara yatkın olan Pasifik Ada ülkeleri üzerinde odaklanıyor. Sadece geçtiğimiz on yıl içerisinde Fiji ve Samoa’ da dahil olmak üzere yüzlerce adada meydana gelen büyük çaplı kasırgalar, milyonlarca dolar hasara neden oldu diyor Meier.
Yolların ve ağaçların tespit edilmesi
Dünya Bankası’nın “Afet Yardım Programı İçin İHA’lar” adlı uygulaması, Tonga adasında 80 km²’lik bir alanda yüksek çözünürlüklü havadan çekimlerin yapılmasını sağladı. Dünya Bankası, katılımcıların, bu çekimleri insan yardımı olmadan analiz edebilecek makine öğrenimi algoritmaları geliştirmeleri için yarışmaya davet ediyor. Yapılan duyuruya göre bu öğrenme biçimi gelecekte, temel hat analizi ve hasar değerlendirmelerinin hızlandırılmasında yeni bir görüntüleme sistemi olarak uygulamaya konulacak.
