İki gönüllü insan arasında son iki yıldır gerçekleştirilmesi planlanan kafa nakli operasyonu sürekli gecikme yaşayarak tartışmaları alevlendiriyor. Geçtiğimiz aylarda vücudunu kullanamadığı için başını, vücudunu bağışlayan bir gönüllüye nakletmek için gönüllü olan Rus hasta geri çekilmişti.
Bu beklenmedik gelişmenin ardından süreci yöneten başarılı cerrah Sergio Canavero, Çin’e gitmiş ve yeni gönüllü arayışına başlamıştı. Operasyon 2018’in ilk aylarına ertelenince, bilim dünyası bu konuyu tekrar tartışmaya başladı. Bu nedenle Canavero’nun daha önce fareler ve şempanzeler üzerinde başarılı kafa nakilleri yapan ekibi, bir deney gerçekleştirdi. Bu deneyin bütün detaylarını aşağıdaki haberimizde sizlere iletmiştik:
New York Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde bulunan tıp etiği bölüm başkanı Dr. Arthur Caplan, yapılan operasyon hakkında şunları söyledi: “Kafa nakli için, üniversitemizdeki yüz nakli yapan ekiple görüşüyorum ve bu iş neredeyse imkansız. İnsan bünyesinin nakil edilen yüz dokularını bile yüksek oranda reddettiğini biliyoruz. Baş bölgesinin tüm dokuları, yeni bir vücudu reddedebilir.”
“Kafa nakli, bir ampulün yerinden sökülüp yeni bir yere takılması gibidir. Ancak elektriksel bağlantıyı sinirler ve kan damarları sağlar. Bu operasyonu geçiren kişiyi hayatta tutabilseniz bile, bağışıklık sistemi büyük ihtimalle durumu reddedecek. Eğer reddetme durumu yaşanmazsa kişi delirebilir. Çünkü beyin yeni ortamı işleyemeyebilir.”
Caplan, başarılı bir kafa nakli operasyonunun yakın zamanda gerçekleştirilemeyeceğini ve çok fazla komplikasyonun bulunduğunu vurguluyor.
Canavero'ya ve ekibine cevap hakkı veren önemli göndermeler ve başarısızlık ihtimalleri:
Caplan, "Bu operasyon gerçek bilim için alçakça bir yaklaşıma sahip, ayrıca çok tehlikeli.” diyor. Ardından, "Böyle bir izlenime sahibim, çünkü Çin’de yapılan basın açıklamalarında eksiklikler var. Hayvanlar üzerinde yapılan başarılı deneyler hakkında ayrıntılı bilgi bulunmuyor.” açıklamasını yapıyor.
Canavero’nun maymunlar ve fareler üzerindeki ameliyatlarında omurilik sistemini tekrar bağlayabildiğinden kuşku duyan Caplan, hayvanların ne kadar süre hayatta kaldıklarını bilmediklerini söylüyor. Gerçekten de yapılan deneylerde, söz konusu hayvanların yaşayıp yaşamadıklarına dair net bir bilgi verilmiyor. Basında sadece operasyonların başarılı geçtiği detayı bulunuyor.
Caplan doğrudan Canavero’ya, “Omuriliğin nasıl yeniden bağlanacağı bilgisine sahipse, dünya çapında milyonlarca omurilik nakli bekleyen insana yardımcı olabilir. Kafa nakli hakkında sık sık yalan söylemektense, onlara yardım etmek için çaba göstermelidir.” sözlerini sarf ediyor.
Açıkçası Caplan’ın sözlerinde haklılık var. Çünkü bu iş basının ilgisini fazlasıyla çekiyor ve olası bir başarısızlık, bilime ve bilim insanlarına olan güveni sarsabilir. Diğer yandan eğer bu aşmaya gelindiyse, sadece nakilleri değil diğer tıbbi alanları da ilgilendiren önemli keşifler yapıldı demektir. Bu bilgileri bilim dünyası ile paylaşmamak (ya da paylaşamamak), bilimin şeffaflığına darbe vuruyor.
Umarız ilerleyen aylarda Sergio Canavero ve ekibi bu görüşlerin aksine sonuçlar veren bir nakil operasyonu gerçekleştirir. Aksi takdirde işin içinden çıkmak biraz zor olacak.
