Avustralyalı bilim insanları, ünlü bir deneyi yeniden gerçekleştirdiler. Deney, kuantum fiziği aracılığıyla gerçeğin doğası hakkındaki birbirinden tuhaf tahminleri doğruladı: Gerçek, ölçülene kadar aslında yok!
Bu aşamada ileri fizik bilginiz tükenmiş ve aklınız karışmış olabilir, ancak bu karmaşık deney çok basit bir soruyu irdeliyor: Eğer elinizde parçacık ya da dalga gibi davranan bir cisim varsa davranışlarına nasıl karar veriyor? Samimi olalım, bu işler o kadar da basit değilmiş…
Sürecin arkasında yatan mantık, nesnenin doğası gereği dalga veya parçacık benzeri olduğunu ve ona ilişkin ölçümlerimizin cevapla hiçbir ilgisi olmayacağını varsayıyor. Ekip lideri fizikçi Andrew Truscott durumu şöyle açıklıyor: “Bu her şeyin ölçüme bağlı olduğunu kanıtlıyor. Kuantum düzeyinde, eğer kimse bakmıyorsa (ölçmüyorsa) gerçeklik diye bir şey yoktur.”
“Ben aslında yoğum” deneyinin kökeni:
John Wheeler'in “gecikmeli seçim düşüncesi denemesi” olarak bilinen deney, ilk kez 1978'de aynalar tarafından sıçrayan ışık hüzmeleri kullanılarak yapıldı. Ancak o tarihte sonuca ulaşmak için gerekli teknolojik ekipmanlar bulunmuyordu. Avustralyalı ekip, Yaklaşık 40 yıl sonra lazer ışığı ile dağınık helyum atomları kullanarak deneyi yeniden oluşturmayı başardı.
Deneyde görev alan doktora öğrencisi Roman Khakimov, “Kuantum fiziğinin girişim hakkındaki öngörüleri ışığa uygulandığında zaten yeterince garip görünüyordu. Deneyi kütleleri olan ve elektrikle etkileşen karmaşık nesnelerle, yani atomlarla yapınca bu gariplikler daha da arttı” şeklinde konuştu.
Araştırmanın lideri Truscott şöyle açıklıyor: “Atomların A noktasından B noktasına gittikleri söylenemez. Ancak ve ancak yolun sonunda ölçüm yapıldığında, atomun dalga benzeri veya parçacık benzeri doğası varoluş sergiler.” Bu olay fizikte geri-nedensellik olarak anılır. Bir başka deyişle klasik neden-sonuç ilişkisinden farklı olarak, sonucun kendini oluşturan nedenler üzerine etkisi olabileceği düşüncesidir.
Deneyin sonucundan çıkacak en net yorumu hemen üstteki haberde sizlere aktarmıştık: Geleceğin geçmişi etkilemesi kuantum fiziğine göre mümkündür!
