Kara delikler, evremizin her köşesine yayılan gizemli birer gök cismi. Onlara kara delik adı verilmesinin en büyük nedeni bilinmezlikleri. Tarihin en etkili astronomları bile bu cisimlerin formları ve işlevleri hakkında kesin yargılarla konuşamadılar. Işığı bile yutan kara delikler, bu nedenle fotoğraflanamıyorlar. Ancak onları farklı görüntüleme teknikleri kullanarak avlayabiliyoruz. En azından çevrelerindeki cisimlerin hareketlerini gözlemleyerek, orada bir kara delik olduğunu anlıyoruz.
Samanyolu’nun bütün yıldızlarını, güneş sistemlerini ve katrilyonlarca yıldızdan oluşan nüfusunu tek bir kara delik kontrol ediyor. Hepimiz onun etrafında dönüyoruz. Dünyamız ise bu karmaşanın bir köşesinde yer alan çok çok küçük bir kum tanesi kadar. Dahası, Samanyolu'na benzer milyarlarca galaksinin varlığından haberdarız. Bunları gözlemliyor, detaylı bilgiler ediniyoruz.
Samanyolu’nun merkezindeki kara deliğin 44 milyon kilometre çağında olduğu düşünülüyor. Aynı zamanda kütlesi, Güneş’in 4.31 milyon katı. Bu hesaplamalar hayal gücünüzün sınırlarını zorluyorsa, bizim kara deliğimizin evrendeki akranlarına kıyasla çok küçük kaldığını belirtelim. Yine de en yakınımızda o olduğu için, analizlerimizi onun üzerinde gerçekleştirmek daha kolay oluyor.
Bazı zamanlarda yıldızlar, Samanyolu’nun merkezindeki kara deliğe (Sag A) çok çok yaklaşıyor, yaklaştıkça son derece hızlı dönmeye başlıyorlar. Onları bekleyen hazin son ise parçalarına ayrılmak oluyor. Bu olaylar sırasında gök bilimcilerin neler gerçekleştiğini anlamalarını sağlayan şiddetli radyasyon parlamaları açığa çıkıyor. Ne yazık ki bu olaylar, günümüze kadar bir fenomenden öteye gidemiyor.
Astrofizikçilerden oluşan uluslararası bir ekibin yaptığı yeni bir çalışmaya göre, bu olağanüstü yok oluş hikayeleri bir fenomen olmaktan çıktı. Bilim insanları, bir kara delik tarafından yutulan yıldızlar için model geliştirdiler. Niels Bohr Enstitüsü'nün Karanlık Kozmoloji Merkezi'nde görev yapan fizikçi Jane Lixin Dai tarafından yönetilen çalışmalar, ABD ve Avrupa’daki çoğu üniversiteden pek çok akademisyenin katılımıyla gerçekleştirildi.
Bazı galaksilerin, Samanyolu merkezindeki Sag A gibi “süper kütleli kara delik” özelliği taşıması, onların herhangi bir materyali aslında tüketmedikleri anlamına geliyor. Bu durum da onları Aktif Galaktik Çekirdeklere (AGN) sahip olan diğer sıradan galaksi merkezlerinden ayırılmalarını sağlıyor.
Kara deliklerin yıldızlardaki gazları tüketirken aşırı miktarda radyasyon yayılmasına neden olmaları, bilim insanlarının açıkladığı en ilginç detaylardan birisi. Radyasyon, insan teknolojisi tarafından gözlemlenebilir olduğu için evren fiziği hakkındaki pek çok bilgiyi onun sayesinde ediniyoruz.
Araştırmalara göre bazı yıldızlar yutulurlarken x-ışınları, bazıları ise ultraviyole ışık yayıyorlar. Son yıllarda gözlemlenen birkaç düzine olayın ardından teorisyenler, çeşitli özellikleri anlamlandırmaya ve bir model oluşturmaya çalıştılar. Genel Görelilik, manyetik alanlar, radyasyon ve gaz hidrodinamiği gibi pek çok alanın unsurlarını bir araya getiren araştırmacılar, oldukça zorlu bir süreci yönettiler.
Ekipten Ramirez Ruiz, “Bu canavarları kaplayan bir örtü var sanki. Bazı açılardan bakıldığında bu örtünün kalktığını, bazen bu örtünün her yeri kapattığını görüyoruz. Canavar hep aynı, ancak bizim bakış açımız sürekli değişiyor.” dedi. Araştımadan elde edilen veriler, önümüzdeki yıllarda yapılacak diğer geniş kapsamlı araştırmalara da ışık tutacaklar.
