İnsanlığın ve uzay biliminin en büyük meselelerinden biri evrendeki yalnızlık durumumuz. Neredeyse her hafta birçok araştırmanın şok edici sonucuyla karşılaşıyoruz ve bunları size aktarıyoruz. Keşfimizi bekleyen milyonlarca gezegenlerin arasında Dünya’mıza o kadar çok benzeyenler var ki, sanki dünya dışında da yaşamın var olduğuna ispat niteliğindeler. Elbette bunu ayırt edebilmek için ayrıntılı gözlemler ve yıllar süren çalışmalar gerekiyor.
Peki uzaydaki büyük kozmik alanın bir kopyasının yeryüzünde de var olduğunu söylesek ne dersiniz? Hala keşfedilmeyi bekleyen yüz binlerce canlı türü, keşfettiğimiz ancak nasıl var yaşadıklarını ve içgüdüsel kontrollerini çözemediğimiz yüz binlerce canlı türü daha… Elbette daha kendini tam anlamıyla çözemeyen insanın kat etmesi gereken çok uzun yollar var. Şimdi bazılarını yakından tanıdığımız bu “tuhaf” özelliklere sahip ev arkadaşlarımıza bakalım:
1) Okyanustaki Ölümsüz Canlı:
Evet, ölümsüzlüğü insanlardan önce keşfetmiş bir canlıdan bahsediyoruz. Turritopsis dohrnii adı verilen bu ilginç deniz canlısı az miktarda larvalarla hayatına başlıyor, larvalar gelişiyor, birer polip olan larvalar koloni oluşturuyor, sonra bu koloni tamamen olgunlaşmış bir deniz anasına dönüşüyor. Buraya kadar her şey normal. Deniz anası yaşlandığında ya da hastalandığında tekrar poliplere bölünüp koloni şekline geliyor ve gençleşiyor. Bilim insanları tarafından sırrı henüz çözlemeyen canlı, teorik olarak bu sürekli yaşam evresini sonsuza kadar sürdürebilir. Türünü ölümsüz hale getiren bu inanması güç özelliğine hayran kalmamak elde değil.
2) Bize farkettirmeden kendi işlerini yaptıran kuzgunlar ve kargalar
Yüzyıllardır kargaların zekası konusunda araştırmalar devam ediyor. Yeryüzünün en akıllı hayvanları ünvanını kazanan karga ve kuzgunlar, primatlarla paralel olarak gelişen bir zekaya sahipler. Kendi imkanlarıyla ürettikleri tel kancalarla taşıdıkları fıstıkları otomobil lastiklerinin önüne koyuyor, sizin gelip ezmenizi bekliyor. Kendini hiç yormadan bize parçalattığı fıstıkları afiyetle yiyor. Hayret etmemek elde değil!
3) Aslında kör olarak bildiğimiz yarasalar, kör değil!
En havalı vampir efsaneleri bile gerçek yarasaya dair hiçbir fikir vermiyor. An itibariyle dünya üzerindeki uçabilen tek memeli desek? Ya da bir saat içinde -gece- gibi bir karanlık 1.000 tane sivrisineği yiyebiliyor? Kanat açıklığının 2 metreyi bulduğu türlerinin 30 yıl yaşadığını da söylesek? Karanlıkta uçarken sonar gibi gelişen özelliği sayesinde etrafındaki en ufak nesneyi bile algılayabildiklerini? Sanırım bu kadar yeter. Belki de hiç bilmediğimiz ışık almayan dünyalarda böyle canlılar yaşıyor.
4) Üremek için katliam yapan antik balık:
Anglerfish balığı neredeyse karanlıkta yaşar, büyük kafalarını kaplayan kocaman dişlere sahip bir ağız ve o derin karanlıklarda parlayan anteni onu yeteri kadar garip yapsa da muhtemelen parazit çiftleşme stratejisini duymadınız. Dişiye dişlerini saplayan erkek, dişi tarafından yavaşca emilirek gözlerine kadar sindirilir. Dişinin midesinde erkekten geriye kalan tek şey erkeğin testisleri oluyor. Üstelik bir defada tam 6 farklı erkeğin aynı sonu paylaştığı dahi oluyor!
5) Arılar, tüm zamanların en gizemli hayvanlarından
Bireysel değil toplumsal olarak öğrendiklerini ve toplumsal benlik geliştirdiklerini belirtelim. Yani öğreniyorlar; bireysel olarak her biri farklı özelliklere sahip arılar, bunu grup hareketlerine yansıtabiliyorlar. Ayrıca hedefledikleri çiçekler için en kısa yolu bulmalarını sağlayan navigasyon sistemleri var. Yetmedi mi? İnsan yüzlerini tanıyıp hatırlayabiliyorlar.
6) Görünümü kadar kendisi de tuhaf:
Bu aldatıcı sevimli canlılar "su ayıları" olarak bilinirler. Boyutlarına göre bir süper kahraman olabilirler. Tardigrat, aslında bu canlının bilimsel adı. O kadar dayanıklı ki; birkaç dakika içinde 300 derecenin üzerindeki sıcaklıklarda, birkaç gün ise neredeyse mutlak soğukluğa yakın sıcaklıklarda hayatta kalabiliyor. Bir defasında 30 yıldır donmuş olarak bulunan bir su ayısı çözüldüğünde tekrar yaşamaya ve hemen doğum yapmaya başlamıştı. İlginç.
7) Karikatür gibi canlı:
Bir çocuktan uzaylı tasarlamasını isteseniz, herhalde ortaya böyle bir şey çıkardı. Birçok hayvana farklı açılardan benzeyen bu canlı, Platkip olarak adlandırılmış. Bir kunduzun kuyruğunu, ördeğin kafası ve ayaklarını su samuru kürkünü alıp karıştırın. Sadece fizyolojisiyle sıralamaya girmeye hak kazanan canlı hakkında çözülmeyi bekleyen onlarca gizem var.
8) Karıncalar...
Ordu halinde yaşayan kolonileri öylesine derin bir örgüt yapısına sahip ki, bir şirket bu şekilde çalışabilse, insanoğlu bu kadar amaçlarına bağlı yaşayabilse, dünya üzerinde ne savaş ne de açlık kalırdı... Malları hareket ettiren ve yuvayı koruyan büyük çeneli işçiler, erkeklerin üreme sınıfı ve hepsinin etrafında döndükleri kraliçe. Her gün yüz binlerce av hayvanını (diğer karıncalar, arılar, larvalar) öldürmek ve tüketmek için birlikte çalışmaları ve milyonlarca kraliçe yumurtasını tehlikelere karşı korumaları muhteşem bir içgüdü.
9) Karides sadece yemek değildir:
İnsanlar bir mantis karidesine baktığında, minik canlının güzel gökkuşağı kadar renkli kabuğunu görürler. Bir mantis karidesinin aynaya baktığında ise ne gördüğünü bilmek zor, çünkü gözlerimizde sadece üç alıcı koni varsa, mantis karidesinde on altı tane var. Hayal bile edemediğimiz renkleri görüyorlar… Şu an bu karides türü askeri teknolojinin gelişimi için incele altında. Bu özelliği kendini korumayı başaran karides kadar olamayıp, birbirimizi vurmak için kullanacağız. Başarırsak tabi…
10) Uçamayan kuşlar ve su arıtma tesisleri
Bilirsiniz ki penguenler, uçamayan deniz kuşu sınıfındadırlar. Fakat bu uçmayan (ya da uçamayan) kuşların alnında özel bir supraorbital bez var ki akıllara zarar. Sodyum klorürü deniz suyundan ayırabiliyor ve yaşamaları için gereken saf suyu elde edebiliyorlar. 4/3’ü sularla kaplı gezegende susuzluk krizi ile karşı karşıya kalan insanlığa adeta ders veriyorlar. Elbette vucütlarında ürettikleri su insanların içebileceği cinsten değil. Ancak bilime yön verecek keşiflerin bir tanesi de belkide penguenlerin bu özelliğinde yatıyor.
