CRISPR son yılların manşetten düşmeyen gelişmelerinden biri. Öyle ki bu gen değişim yöntemini son 100 yılın en büyük tıbbi gelişimi olarak görenler dahi var. Uzmanlar yöntem sayesinde içinde bulunduğumuz yer kürenin hem bugününü hem de geleceğini baştan sona değiştireceğini öngörüyorlar.
Çin İle ABD Arasındaki Biyomedikal Savaş: CRISPR
Burada bahsedemeyeceğimiz kadar uzun bir değişim listesine ön ayak olması beklenen CRISPR, benzer genetik çalışmalara göre hem daha ucuza mal edilebiliyor, hem kullanımı daha kolay, hem de daha etkili. Peki bu teknolojinin kısa ve uzun vadede sebep olabileceği devrimsel değişiklikler neler? 5 maddede sizler için neler olduklarını derledik.
1. Hastalığa Sebep Olan Genetik Bozuklukların Tedavisi
2017 yılı içerisinde Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi'ndeki bilim insanları CRISPR'yi, bazı insan embriyolarında yaşayan kusurlu genlerden birini silmek için kullandılar ve sonuç oldukça olumlu oldu. Bununla birlikte bu tedavi metodunun henüz kullanıma geçirilmesi düşünülmüyor. Nitekim insan embriyosundaki sağlıklı genlerin değiştirilmesinin ne gibi kötü sonuçlar doğuracağı şu an için bilinmiyor. Bu yüzden konuyla ilgili araştırmalar devam edecek.
2. CRISPR Hastalığa Sebep Olan Mikropları Yok Edebilir
HIV (AIDS) virüsüne karşı son 20-30 yılda çok büyük gelişmeler kaydedildi. Eskiden kesinlikle öldürücü bir etkiye sahip olan HIV'ye karşı, artık yaşamı devam ettirebilecek kadar tedavi sağlandı. Buna karşın HIV halen büyük bir sorun olmaya devam ediyor. Çin'deki bilim insanları, Temmuz 2018'de başlayacakları CRISPR kaynaklı çalışmalarla HIV virüsünün bu yöntemle yok edilmesine uğraşacaklar.
3. Nesli Tükenmiş Türler Diriltebilir
/GettyImages-186450737-58dadb343df78c5162055ea6.jpg)
2017 yılında Harvard Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olan George Chruch, ekibinin mamut-fil karışımı bir embriyo geliştirmekten sadece 2 yıl uzakta olduğunu belirtti. Bu gelişme gerçekleşirse, daha önce nesilleri tükenmiş ama fosillerine halen erişilebilen türler tekrardan oluşturulabilir. Bu devrim olmasının yanı sıra, çağ kapatıp açacak kadar efsanevi bir buluş olacaktır.
4. Yeni ve Sağlıklı Yiyecekler
CRISPR'nin tarım alanında da büyük değişikliklere yol açacağı konuşuluyor. CRIPSR kullanılarak, New York'taki Cold Spring Harbor Laboratuvarı tarafından, yetişen domateslerin boyutunu, dallanma mimarisini ve daha fazla hasat alınabilmesi için bitkinin şeklini belirleyen genleri düzenlemek için bir yöntem geliştirdiği açıklandı. Gelecekte bu sayede mevsim farklılıkları olmaksızın, sevdiğimiz her sebze ve meyveyi hem daha ucuza, hem de daha sağlıklı bir biçimde tüketebiliriz.
5. Dünyanın En Çok Can Alan Hastalığını Yok Edebilir
İster inanın ister inanmayın: Dünyada her sene en çok insanın ölmesinin birinci sebebi Sıtma. 2016 yılının araştırmasına göre, 446.000 insan sıtma sebebiyle hayatını kaybetti. Biraz gelişmiş ülkeler için atlatılması mümkün bir hastalık olsa da, fakirliğin ve kirliliğin kol gezdiği Afrika gibi ülkelerde halen ölümcüllüğünü koruyor. Şu an sıtma için üretilen yegane çözüm, sivrisineklerin olağandan fazla çoğalmasını engellemek. CRISPR sayesinde, genetik değişiklik metodu kullanılarak bu hastalık da tarihe karıştırılabilir.
Her ne kadar tüm bu yöntemler şimdilik teoride kalsalar da uzun vadede çok heyecan verici ve insanoğlunun dünyadaki geleceğini değiştirecek yeniliklere gebe olduğunu da inkar edemeyiz.
