Hayata Bakış Açınızı Değiştirecek Akıllara Durgunluk Veren Soru: Tramvay İkilemi

0
0
0
0
0
Hayata Bakış Açınızı Değiştirecek Akıllara Durgunluk Veren Soru: Tramvay İkilemi
"Beş insanın hayatını kurtarmak için aynı derecede masum bir insanı öldürmeyi göze alır mıydınız?" sorusuna üreteceğiniz cevap her konu üzerindeki düşüncelerinizi size sorgulatacak.

Hayatta her zaman gerek bir konuyla ilgili karar verirken ya da gerek işle ilgili bir adım atacakken sürekli bize her ikisi de eşit derecede yakın gelen çözümlerle; ikilemlerle karşı karşıya kalıyoruz.

Bazen bizim için bu ikilemlerin içinden çıkmak çok zor oluyor çünkü her iki çözümünde bir şekilde risk taşıdığının farkına varıyoruz. Ancak öyle bir ikilem var ki belki de hayatınızda hiç yaşamayacağınız ancak yaşayacağınız her durumda size rehberlik edecek: tramvay ikilemi.

"Bir tramvay rayının yanında ve makasa yakın bir noktada olduğunuzu hayal edin. Son sürat gelen bir tramvay var ve birazdan makasın ayrıldığı noktadan geçecek. Ancak her iki rayda da ne yaparsa yapsın kaçamayacak insanlar var. Bir rayın üstünde 5 masum işçi dururken diğer rayın üstünde ise 1 masum işçi duruyor. Siz bu noktada 5 işçiyi mi öldürmeyi seçerdiniz yoksa 1 işçiyi mi?"

İşte hayal dünyanızda üzerine kafa yormanız gereken soru bu. Her iki durum da bir taraf için faydalı olacak ve her şekilde kötü bir olasılık yaşanacak. Peki bu durumda siz ne yapardınız? Bu insanların kaderi olduğunu düşünerek hiçbir şekilde makasa dokunmadan rayın üstündeki insanların ölmesini mi seçerdiniz, yoksa 1 kişinin ölmesi 5 kişinin ölmesinden iyidir diyerek bu makası kırar mıydınız? Ya da bu 1 kişi sizin için değerli ancak diğer insanlar kadar masum olduğu için 5 kişiyi mi öldürürdünüz? 

Bu soruya vereceğiniz cevap aslında sizin hayata olan bakış açınızı, ahlak değerinizi, bireylere verdiğiniz değeri ve diğer ikilemlerde vereceğiniz kararı da etkileyecek. Bunu biz değil, tramvay ikilemini 1967'de ortaya atan Phillipa Foot ve 1985'te ikilemi geliştiren Jarvis Thomson söylüyor. Belirtilene göre bu soru özellikle kürtaj, savaş ve işkence gibi diğer konulara da uyarlanarak aslında insanların kendilerini tanımasına yardımcı oluyor.

Eğer siz böyle bir durumla karşılaşsanız 5 kişiyi kurtararak 1 kişiyi mi öldürürdünüz yoksa 5 kişinin ölümüne izin vererek 1 kişiyi mi kurtarırdınız? Yorumlarınızı bekliyoruz. :)

0
0
0
0
0
Emoji İle Tepki Ver
0
0
0
0
0