Geçtiğimiz salı günü, İran’ın Alman bankalarından 300 milyon avro nakit çekme girişimiyle ilgili değerlendirme yapan ABD büyük elçisi ichard Grenell, “Alman hükümetinin bu plana müdahale etmesini istiyoruz” dedi. Ardından başlayan NATO zirvesi öncesinde ise Trump, Almanya’yı ağır şekilde eleştiren sözler sarf etti.
Biraz daha geriye gidip 2015 yılında yaşananlara bakalım. İran, nükleer anlaşmadan çekilince Obama döneminde ABD’den yaptırımlar yemeye başlamıştı, Trump bu yaptırımların dozunu arttırdı. Bu da ülkenin ekonomisini derinden etkileyen bir durumu ortaya çıkarttı. İşte bu noktada İran, son aylarda ekonomik alternatiflere yönelmeye başladı. Halkın ağırlıklı olan politik yapısı, günümüzden daha parlak durumda olan geçmişinden kalan tek miras. Bu da Bitcoin’i geçerli kılmak için gereken en mantıklı zemini oluşturuyor
Bitcoin ağında işlem yaparken kim olduğunuz, neden işlem yaptığınız önemli değildir. Dünyanın herhangi bir yerinde, hergangi bir kişiyle değer değişimi yaşamadan para transferi yapabilirsiniz. Yani tamamen tarafsızdır. Ayrıca depolamak için kasalar ve kilitli dolaplar gerekmez. Sadece bir şifre ezberleyerek ya da güvenle saklayarak, bütün servetiniz kontrol edebilirsiniz. İşte bu nedenlerden dolayı kripto paralar, benzer baskılarda kalan toplumlar için çıkış noktası sunuyor.
Weiss yatırımcılık şirketinin analistlerinden Juan Villaverde, “Geçmişte, bazı hükümetler kendi paralarının değerlerini düşürdüklerinde, vatandaşlar varlıklarını ABD dolarına ya da altına çevirdiler. Bugün de pek çok örnekte altın ya da dolar yerine kripto para görüyoruz. Bu kez yeni dünya devletlere ve bankalara da uygun” diyor.
Nisan ayında İran’daki bankaların, yerli bir kripto para davası sırasında, yerli Bitcoin borsaları ile ilişki kurmaları engellendi. Hükümet, kendi çatlaklarını doldurmak için kripto paraların önemini de bu soruşturmalara sırasında anladı. eToro’dan pazar analisti Mati Greenspan’a göre, İran Bitcoin sayesinde ipleri yeniden eline alabilir.
İran’daki mevcut kripto para pazaranın, sabit ekonomik sisteme alternatif olarak ikinci bir pazar yaratacağını söyleyen analistler, bu durumun normalde dünyanın başka bölgelerinde fiyat artışlarına neden olacağından bahsediyorlar.
Tarihin de defalarca gösterdiği gibi; ya teknolojiyi benimsersiniz ya da başkası onu size karşı kullanır. Silahları, tankları, bombaları, uçakları, bankacılığı ve bilgisayarları bir düşünün…
Bazı İranlı yetkililerin, kripto parayı yerel ve ulusal bankacılık sistemlerine karşı önemli bir alternatif olarak gördükleri biliniyor. Bu konuda yerel kripto parasını üretme yollarını da deneyecek İran, yerel bir kripto paranın küresel anlamda tarafsızlık konusunda eksik kalacağını fark etti. Venezuella, alternatif bir ekonomik model olarak Petro adındaki, devlet kontrolündeki kripto parayı üretiyor. Bu tip ülkelere has kripto paraları başka ülkelerdeki yatırımcıların kabul etmeleri çok zor oluyor. Mesela İranCoin çıksa, elin ABD’lisi neden İran’ın kripto parasına yatırım yapsın? Bitcoin, Ethereum falan dururken.
İran, ekonomik buhrandan kurtulmak, ülkedeki toplumsal yapıları ülkenin yararına harekete geçirmek, uluslararası arenada ekonomik olarak refaha ulaşmak için, halihazırda kullanımda olan bir kripto para birimiyle yollarını birleştirmek zorunda. Gerçek anlamda ülkelerde ve devletlerden bağımsız, ademi merkeziyetçi bir para ekonomisi İran’ı yaptırımların ekonomik fırtınasından kurtaracak.
