Gezegenimize ortalama 150 milyon kilometre uzaklıkta konumlanan Güneş'teki aktiviteleri tahmin etmek her zaman mümkün olmuyor. Bu nedenle her an bir Güneş patlamasıyla beklenmedik etkilere maruz kalabiliriz.
Güneş patlamaları uzaya manyetik olarak yüklenmiş parçacıklar fırlatıyor. Bu parçacıklar Dünya'nın manyetik alanına girerse, tehlikeli durumlar ortaya çıkarabiliyor. Bu durumlardan bazıları koruyucu nitelikte manyetik alanımızı zayıflatması, güç sistemlerinde dalgalanmalara sebep olabilmesi ve elektriğe bağlı tüm sistemleri bozması.
Güneş'teki dev patlamaların nedeninin Güneş'in manyetik alanı olduğu düşünülüyor. Bu patlamaları oluşmalarından 8 dakika sonra gözlemleyebiliyoruz; ancak Güneş'i kontrol edip bu patlamaları yönlendirebilmemiz mümkün değil.
Bilim insanlarına bu tehlikeli parçacıkların gezegenimize ulaşmasından 17 ile 36 saat öncesinden haber veriliyor. Daha sonra modeller yürütülüyor ve gezegenin hangi kısımlarının bu parçacıklardan etkileneceğine bakılıyor. Elektromanyetizma teknolojimizin önemli bir parçası olduğu için de, bu erken uyarılar hayati önem taşıyor ve gerekli düzenlemeler, özellikle patlama çok şiddetli değilse yapılıyor. Özellikle zayıf noktalarda güç desteği yapılıyor ve gerekiyorsa da yüksek gerilim hatlarındaki voltajlarda düşürmeye gidiliyor.
Güneş fırtınaları nedeniyle her ay bir kere enerji şirketlerinin uyarıldığı belirtiliyor. Genellikle bu uyarılardan normal vatandaşın haberi olmuyor.
Dünya tarihinde daha önce de büyük Güneş patlamaları yaşandı. Örneğin 1859 Carrington Patlaması'nda, tüm dünyadaki telgraf hatları hasar almıştı. Uzmanlara göre o patlama bugün olsa, modern enerji sistemlerimizin tamamen çökmesi ve 2 trilyon dolarlık bir zarar oluşması kaçınılmaz olacaktı. Hatta 2012'de bu tarz bir patlamanın kıyısından döndük, o olay bir hafta önce gerçekleşseydi patlama Dünya'yı etkileyecekti.
1989'daki başka bir olayda ise, Kanada'daki 6 milyon insan 9 saat boyunca elektrikten mahrum kaldı. 2003'teki patlamalarda ise uçakların rotaları değiştirimek zorunda kaldı, uzay araçlarının ekipmanları devre dışı bırakıldı ve İsveç'in tamamında elektrikler bir saatliğine kesildi.
Güneş'in yakın zamanda patlayıp patlamayacağını bilmek zor; ancak her 11 yılda bir ciddi bir patlama döngüsünün gerçekleştiğini biliyoruz. Fakat son zamanlarda, her döngüde Güneş daha sessizleşiyor. Şu an için Güneş'in son 100 yıldaki en düşük aktivitelere sahip olduğu bir dönemdeyiz. Fakat en büyük patlamalar, Güneş'in en sessiz olduğu zamanlarda gerçekleşiyor.
GPS sistemlerinden tutun, tüm elektronik sistemleri etkileyebilecek bu patlamalar için şimdilik hayli savunmasız durumdayız. Bilim insanları önlemler almamız için uyarıyor, fakat alınabilecek önlemler de maalesef kısıtlı. Anlayacağınız, Güneş'in insafına kalmış durumdayız...
