Psikolojik Gerçekler: Arkadaşlarınız Neden Sürekli Bitcoin Hakkında Konuşuyor?

13
4
3
2
2
Bu yıl yaşanan ve daha uzun yıllar tartışılacak, herkesin bir şekilde dahil olduğu bir tartışma var: Bitcoin’in yükselişi. İnsanlar, özellikle Bitcoin işine girmeyen insanlar, bu konuyu daha çok tartışıyorlar. Büyük bir kesimin çenesi bu işle zengin olanlar yüzünden yoruluyor. Peki neden? Psikoloji açıklıyor.
  • Biz de bu işe girsek zengin olur muyuz?
  • Adamın birisi yıllar önce almış, şimdi dolar milyoneri olmuş.
  • Acaba manavdan sebze aldığımızda Bitcoin ile ödeme yapacak mıyız?
  • Aslında ufak ufak alıp köşeye atacaksın.
  • Hocam 1 TL yalnızca 0,000014 (Sıfır virgül milyonda ondört) Bitcoin yapıyormuş.
  • Mr. Robot’ta geçiyor bu, kesin dünya karışacak.

Bu soru ve beklentilere cevap vermeyeceğiz elbette ancak neden bu kadar çok Bitcoin tartışması döndüğüne, eşinizin, dostunuzun, bakkal Mehmet amcanın neden sürekli Bitcoin konuştuğuna açıklık getireceğiz. Üstelik bilimsel gerçeklerle.

Sadece birkaç ay önce Bitcoin’in kamusal algı düzeyi, bu para biriminin Deep Web köşelerinde uyuşturucu ticareti için kullanıldığı gerçeğinden sıyrıldı. Şimdilerde herkesin üzerinde bir fikir yürüttüğü, altından bile değerli bir yatırım aracı haline geldi. 

28 Kasım itibariyle psikolojik sınır olan 10.000 doları geçtiğinden beri yaklaşık olarak 2 katı değer kazandığı maksimum noktaya ulaştı. Artan popülaritesinden dolayı gün geçtikçe yatırımcı çektiği için bu fiyatların daha da yükselmesi doğal. Kimi uzmanlara göre tarihin en büyük ekonomik balonunu görüyoruz. Kimilerine göreyse geleceğin ekonomisini inşa ediyoruz. 

Bu tartışma ortamında, yükselen fiyatlara da bağlı olarak medyanın Bitcoin’e olan ilgisi tavan yapmış durumda, buna biz de dahiliz. Bir şekilde insanlar, daha önceleri sözlerini fazlaıyla önemsedikleri ekonomistleri dinlememeye başladılar. Bitcoin kabus gibi yatırım almaya devam ederken, herkes bir şekilde kolayca zengin olmanın peşindeyken, daha uzun süreler bu mesele konuşulacağa benziyor. 

Para birimi olarak Bitcoin:

Bazı şirketler, çalışanlarının maaşlarını Bitcoin ile ödemeye, bazıları müşterilerine ödeme fırsatı sunmaya başladıklarını duyuruyorlar. Bitcoin ülkemizde bile yerel işletmeler tarafından ödeme sistemi olarak kullanılabiliyor. Yani olay, Deep Web’de dönen uyuşturucu ticaretinin ve kara para aklama mevzularının çoktan dışına çıkmış durumda. 

Zaten asıl mesele Bitcoin’in kirli işlerde kullanılıyor olması değil. Sırf bu yüzden bir değer olarak göz ardı edeceksek, dünyadaki bütün para birimlerini kullanmamamız gerekiyor. Bu konuda en somut örneklerden birisi, yaklaşık olarak 15 gündür ABD’de devam eden tarihi bir yolsuzluk davası. Yani kirli işler yapmak isteyenler, yasal paralarla yasal açıkları da çok iyi değerlendiriyorlar. Bunu hepimiz biliyoruz. 

Warwick Business School'daki davranış bilimler profesörü Nick Chater, Bitcoin’in çekiciliği hakkında psikolojik açıklamalarda bulunuyor: "Bu tür büyük zenginlik belirtileri, genellikle sığ ve yüzeysel olarak çekici bir anlatı ile beslenebilir" diyor.

İronik bir şekilde Bitcoin’in yükselişi devam ettikçe gündelik alışverişlerde ödeme seçeneği olarak kullanmak zorlaşıyor. Geçtiğimiz haftalarda, Steam şirketinin oyun satışlarında Bitcoin seçeneğini ortadan kaldırması buna örnek. İnsanlar ya da işletmeler, ellerindeki bu değerli varlıkları tutmaya başlıyorlar.

Diğer yandan Bitcoin’in para birimi olarak kullanılmaması onun değerini düşürebilir. İnsanların aldıkları ve hiçbir şekilde satmadıkları altın ne işe yarar? Olmadı Dolar’ın sadece satın alındığını ve hiç kullanılmadığını düşünün, bir değeri kalır mı? 

Küresel piyasada an itibariyle 16 milyon adet Bitcoin var ve yazılımsal tabanı gereğince 21 milyon adet üretilecek. Sonrasında Bitcoin üretilmeyecek, karşılıklı alım-satım işlemleriyle değer görecekler. 

Yükselişin ardındaki asıl önemli nokta: Sürü psikolojisi

Londra Üniversitesi’nde görevli olan psikolog Peter Ayton, insanların çevrelinde popüler olan konulardan etkilenip öyle davranmaya yatkın olduklarını dile getiriyor. Medyanın etkisiyle ortaya çıkan toplumsal gündem ve bireysel gündemler arasında Bitcoin kendine yer buldukça sürü psikolojisi için ilk aşama tamamlanmış oluyor. İnsanlar, çevrelerindeki insanlardan inanılmaz derecede etkileniyorlar.

Bitcoin, toplumsal bir çığ gibi büyüyor. Tüm bunlara ve bu laf kalabalığına oranla insanlar son derece az Bitcoin alıyorlar. Başkalarının duygu ve düşüncelerini değerlendirmekle yükümlü olan beyin bölgelerimiz, yatırım yapma kararı vermek için yeterli olmuyor.

 

Ünlü Cambridge psikologlarından De Martino, bu olayın “zihin teorisi” denilen bir şeyle ilgili oldunu söylüyor. Bu teoriye göre insanlar, başkalarının ne düşündüklerini anlayarak gelecekte neler yapacaklarına karar verirler. Bu genel anlamda bireysel olarak oldukça yararlı bir yetenektir. Ancak zihin teorisini çok fazla kullanan insanların bir anlık heyecanla hareket etmeleri zararlı olabilir. Çünkü bu noktada başkalarının neler yaptıklarını izlemeyi bırakıp, neler yapacaklarını tahmin etmeye yoğunlaşırlar. Bu tahminleri onların kararlarını önemli ölçüde etkiler ve gelecekleri sadece ihtimallere bağlı kalır.

Peki bu bilgilendirici açıklamalar ve Bitcoin’in geleceği hakkında kişisel görüşleriniz neler? Yorumlarınızı bekliyoruz.

Kaynak : http://www.wired.co.uk/article/will-bitcoin-bubble-burst-or-crash-2017-psychology-cryptocurrency-economics
13
4
3
2
2
Emoji İle Tepki Ver
13
4
3
2
2