Yapay zekalı sistemlerin yapabildiklerine her geçen gün yenileri ekleniyor ve yapay zeka, giderek gündelik yaşantımıza daha fazla dahil olan ve insanlar tarafından daha da benimsenmeye başlanan şeylere dönüşüyorlar.
Hali hazırda insanların yaptığı pek çok iş, yapay zekalı sistemler tarafından daha hızlı ve daha etkili sonuçlar verebilecek şekilde yapılmakta. Üstelik bu sistemlerin sahip oldukları algoritmalar sayesinde düşünmeleri, iki farklı seçenek arasında karar vermeleri, ya da sonuca yönelik olarak anlık çözümler oluşturmaları gibi şeyler de her geçen gün daha "insansı" bir hal almakta. Bu durum da yapay zekalar konusunda, muhtemelen dikkatinizden kaçmış fakat duyduğunuzda size de "harbiden ya, neden?" sorusunu sorduracak birşeyi ortaya çıkarmakta: neden yapay zekalar adlandırılırken insan isimleri kullanılıyor?
Örneğin hemen hemen herkes tarafından bilinen yaygın yapay zekalara bir göz atalım. Amazon, meşhur yapay zekalı asistanı için "Alexa" adını tercih etmiş durumda (aslında bu isim tercihi biraz da Star Trek'ten esinlenilmiş durumda ama olsun). Ya da teknoloji sektörünün bir başka devi IBM'e göz atalım. IBM'in yapay zekalı asistanının adı "Watson". Bu isim ise şirketin ilk CEO'su olan Thomas J.Watson'dan gelmekte.
Bu ismin neden seçildiği konusunda IBM'in üst düzey yöneticilerinden Ann Rubin, "Watson ismini seçtik çünkü bu sistem, sahip olduğu özellikler ile kendi başına bir birey gibi. Üstelik sahip olduğu isim, sistemi daha erişilebilir ve samimi gösteriyor" ifadelerini kullanmış. Ayrıca Rubin, Watson ve Watson kullanan insanlar üzerine yaptıkları araştırmalarda da, insanların sisteme "sıcak kanlı ve oldukça zeki bir birey" şeklinde yaklaştıklarını dile getirmekte. Yani kısacası yapay zekalı sistemin bir insan ismine sahip oluşu, bir süre sonra onu kullanan kişilerde gerçekten de sistemin bir insan olduğu algısını yaratmaya yetiyor.
Farklı örnekler vermek gerekirse; "dahi" denildiği zaman akla gelen ilk isimlerden biri olan Albert Einstein, iki farklı yapay sisteme de adını vermekte. Adgorithms adlı şirket, yapay zeka sistemi için Albert adını kullanırken Salesforce ise Einstein adını kullanıyor. Bu isimler ile alakalı olarak özellikle Adgorithms epey memnun denilebilir. Zira isim, şirketin adından daha fazla bilinmekte. Bu konuda açıklamalar yapan şirket CEO'su Or Shani, "Kimse bizi Adgorithms olarak tanımıyor. Herkese göre biz Albert'ız. Çalışanlarımız bile Albert'ı o kadar benimsemiş durumdalar ki, ondan bahsederken bir makineden bahsetmiyorlar. Sanki bir insanmış, şirketimizde çalışan elemanlardan biriymiş gibi söz ediyorlar." ifadelerini kullanmış.
Peki neden bu isimler?
Başta bilim-kurgu filmlerinde olmak üzere, içinde robot ya da yapay zekalı sistemler barındıran çoğu şeyde, bu sistemlerin "mekanik" isimler ile adlandırıldığını görmüştük (-tamamen uyduruyorum- Robo3000, Cyborg10, Ka-fa 1500 vs). Fakat günümüzde bu tarz isimler konusunda şirketlerin olabildiğince insan isimlerini ya da insan isimlerini andırır nitelikte sade, yalın isimleri tercih ettiğini görmekteyiz.
Bu tercihlere neden olan şeyler ise aslında çok basit; reklam ve pazarlama. IBM'den Ann Rubin'in Watson için söyledikleri gibi; insanlar, kendilerine yakın hissettikleri şeylere daha çabuk bağlanabiliyorlar. Şu an için yapay zekalara karşı ciddi bir önyargımız mevcut. Bunun temel sebeplerinden biri de yine bilim-kurgu filmleri ve sürekli dönüp dolaşan kıyamet senaryoları.
Fakat insanlar, gündelik yaşamlarına işlerine yardımcı olan ve bir nevi kendi özel asistanları gibi kullanabildikleri yapay zekalı sistemlere yavaş yavaş alışıyorlar. Ve bu alışma sürecinde sistemlerin insan isimleri ile adlandırılması, kullanan ya da kullanmayı düşünen insanlarda o sisteme daha sıcak, daha samimi yaklaşmasını sağlıyor; zira sistemin de insan ismine sahip oluşu, onu daha sıcak, daha cana yakın gösteriyor. Bu durum, işin pazarlama takdiği.
Reklam kısmı ile alakalı olarak ise; bu kez Adgorithms'in CEO'su Or Shani'nin dediklerini hatırlayacak olursak; Shani, "insanlar bizi Adgorithms olarak değil, Albert olarak tanıyorlar" demişti. İşte bu da, yapay zekaya verilen adların neden insan isimlerinden seçildiklerine güzel bir örnek. Akılda kalıcı, basit fakat etkili isimler.
Peki siz bir yapay zekalı sistem geliştirseydiniz ismini ne koyardınız?
