Herkes iyi bir numara yaparak insanları şaşırtmayı sever. İnternetin dipsiz çukurları olan sosyal medya platformlarında böyle insanların sayısı da gün geçtikçe artıyor. Ancak Reddit üzerinden viral olan bu adam sadece bir numarayla bizi şaşırtmıyor, bazı bilimsel gerçekleri öğrenmemizi de sağlıyor.
Normal şartlarda beynimiz oldukça sıcak yüzeylerden kaçınmamızı sağlayan programlanmış reflekslere sahiptir. Özellikle uzuvlarımız, canımızı yakacak durumlar hissettiğinde bilincimizden bağımsız olarak kendisini korumak için reflektif hareketler sergiler. Hiçbirimiz bile bile sıcak bir yüzeyle temas kurup canımızı yakmak istemeyiz. Küçüklüğünde evlerinde kömür sobasıyla yaşayanlar bu hissi çok iyi bileceklerdir. Neyse konuya dönelim.
Koruyucu eldivenlerini çıkartıp, çalıştığı metal eritme tesisindeki oluklardan birine yaklaşan bu adamın sonraki hareketi ne oldu dersiniz?
Binlerce derecelik sıcaklığa sahip akışkan metaller, bir volkandan püsküren lavlar gibi duruyor. Ancak bizim adamımız sanki bir süper gücü varmış gibi peş peşe üç defa bu ürkütücü hareketi sergiliyor. Artık lav tokatlayan adam görmedik de diyemiyoruz. Akıllarda deli sorular beliriyor.
Ne oluyor da bu adamın eli yanmıyor? Sizi “Leidenfrost Etkisi” ile tanıştıralım:
Aslında sıcak ve soğuk yüzeyler arasındaki ısı farkından dolayı kaynaklanan bir takım fiziksel etkiler mevcuttur. Kahramanımızın uyguladığı bu etki aslında bilimsel bir fenomendir.
18. yüzyılda yaşamış olan Alman bilim insanı Johann Gottlob Leidenfrost'un adını taşıyan Leidenfrost Etkisi, sıcak bir yüzeyin sıcak bir yüzeyle kurduğu ilk temasında olağanüstü güçlü bir doğal koruma kalkanı oluşturduğunu açıklar.
Leidenfrost'a göre adamın elinin erimemesinin-yanmamasının nedeni, sıcak ve erimiş metalin, cildindeki su ile birkaç mili saniye süren etkileşiminden ibaret. Adamın cildindeki su, kısa sürede sıcaklığın etkisi ile buharlaşırken, su buharı bulutundan oluşan kalkan yaratıyor.
Elbette adamın elini uzun süreler boyunca o akışkan metalin altında tutması beklenemez. Çünkü insan derisinde çok miktarda su bulunmasına rağmen, yüksek sıcaklığın etkisiyle buharlaşma kısa sürecektir. Ardından erimiş metal ile ciddi temaslar kuracaktır.
Asıl tuhaf nokta Leidenfrost etkisinin sadece ilk temaslar için açıklama getirmesidir. Kahramanımız ise bunu tam üç kez tekrarlıyor. Normalde her tekrardan önce elini suyla ıslatması gerekiyor. Bu noktada kendisinin durumu abarttığını söylemekten başka çare kalmıyor.
Leidenfrost Efekti’ni kendiniz gözlemlemek için böyle tehlikeli hareketler sergilemenize gerek yok. 100 dereceye yaklaşan ısınmış bir yüzey gördüğünüzde (tıpkı eski evlerde olan sobalar gibi), bir damla suyu üzerine bırakın. Su damlası, tamamen buharlaşana dek yüzeyle hiç temas kurmadan deliler gibi gezinecek ve en sonunda kaybolacaktır.
