Genellikle Jason Voorhees adlı kült karakteri ile ünlenen 13. Cuma filmi, aslında 13. Cuma için olan inanışa göre şekillenmiş bir film olarak dikkat çeker. Hristiyanlık dinindeki 13 sayısının uğursuzluğu ve Cuma’nın çakışmasıyla ortaya çıkan 13. Cuma anlayışı bazı kesimde yılın 13. Cuması olarak düşünülse de aslında ayın 13’üne denk gelen Cuma günüdür. Peki İslamiyet’te kutsal bir gün olan Cuma günü neden ayın 13’üne denl gelince uğursuz olarak kabul ediliyor? Gelin bir göz atalım;
13. Cuma Neden Uğursuz?
Yaygın bir inanış olan 13. Cuma’nın uğursuzluğu için kelimenin kökenine bakacak olursak 13. Cuma’dan korkmak, literatürde “paraskevidekatriaphobia” deniyor. Bu da Yunanca Cuma anlamına gelen Paraskeví (Παρασκευή) ile 13 anlamına gelen dekatreís (δεκατρείς) kelimelerinin fobi anlamına gelen phobía (φοβία) kelimesine eklenmesiyle ortaya çıkıyor.
Aynı zamanda 13’ün uğursuzluğundan hemen kısaca bahsetmek gerekirse her ne kadar 13’ün uğursuzluğu Hıristiyanlık öncesine dayansa da birincisi İsa’nın son yemeğinde masada 13 kişi olması, aynı zamanda İskandinav mitolojisine göre Valhalla’da verilen bir ziyafete yemekte istenmeyen Loki ziyafete katılarak 13 kişilik ziyafete dönen bu etkinlikte tanrılar tanrısı, rüzgar ve bilgelik tanrısı Odin ile ana tanrıça Frigg’in oğlu, en sevilen tanrı Balder katledilmesine bağlanmaktadır.
Bu konuda yaygın bir inanışa sahip olan Fransızlar yemeğe 14. gelen misafirler için Quartorziennes kelimesini kullanırken, aynı zamanda Fransa’da hiçbir ev 13 numarasına sahip değildir. Avrupa’da Çoğu sokak 13 numarasına sahip değilken İtalyanlar da ikramiyelerde 13 numarasını kullanmayı tercih etmiyorlar.
Numeroloji’ye göre ise 12 sayısı bütünlüğü simgeliyor; bir yılda 12 ay olması, 12 burç olması, 12 saat sistemi, İsrail’in 12 kabilesi, İsa’nın 12 havarisi, Olimpus’un 12 tanrısı, vs... 13 ise düzensiz ve bu bütünlüğü bozan olarak görülüyor.
Cuma’nın uğursuzluğu konusuna gelecek olursak bu noktada İskandinav mitolojisine tekrar bakacak olursak Cuma adını aşk ve doğurganlık tanrıçası olan Frigga’dan aldığı görülür. İskandinav ve Germanik kabileleri Hıristiyanlığa geçtiğinde Frigga bir dağın tepesine gönderilmiş ve cadı olarak adledildiği anlatılır. Her Cuma kindar tanrıçanın 11 başka cadı ve şeytanla -bu da toplamda 13 kişi eder- toplanarak sonraki haftanın kaderini belirlediklerine inanılmaktadır. Bu sebeple İskandinavya’da Cuma günü cadıların gece yarısı buluştuğu gün olarak kabul edilir..
Hristiyanlık tarafında ise Cuma günü ayrıca İsa’nın çarmıha gerildiği ve Adem ile Havva’nın yasak meyveyi yediği gün olduğu için uğursuz sayılır. Aynı zamanda Budistler ve Brahminler de bu günü uğursuz sayar.
Sonuç olarak birçok sebep ve sonuç ilişkisine göre dünya genelinde uğursuz olarak kabul edilen 13 sayısı ve Cuma’nın kesişmesi sonucu ortaya çıkan ayın 13’üne denk gelen Cuma günü olan 13. Cuma birçok kesim tarafından uğursuzlukların yaşanacağı bir gün olarak kabul edilmeye devam ediyor. Tabii artık popüleritesini 13. Cuma adlı film serisine borçlu olduğunu da unutmamak gerek.
