Dünyanın dört bir yanında irili ufaklı pek çok gözlem merkezinde teleskoplar kullanılıyor. Gelişen teknoloji ile beraber her gün daha gelişmiş, daha değişik teleskoplar da ortaya çıkıyor. Yine de uzay gözlem için kullanılan ekipmanların zirve noktası devasa teleskoplar Hawaii, Avustralya, Güney Afrika, Şili gibi bölgelerde pek çok devasa teleskop bulunuyor. Olabilecek en kuru bölgelere kurulan bu teleskoplar, en uzağı en net gören teleskoplar.
Avrupa Güney Gözlemevi'nin Aşırı Büyük Teleskop anlamına gelen ELT isimli teleskoplarından birisi şimdi Şili'ye kuruluyor. Aynalardan oluşacak kompleks yapının çapı ise tam 39 metre olacak. 2017 yılında yapımına başlanan teleskopun 2024'te bitmesi bekleniyor. İlk hazırlandığı dönemde yaklaşık bir milyar euroya mal olacağı düşünülen projenin masrafı, enflasyon etkisiyle 1,23 milyar euroya çıkmıştı.
Atmosfer etkisini azaltmak ve ışık kirliliğinden kurtulmak için dağların zirvelerine yapılan bu dev teleskopların ihtiyaç duyduğu dev düzlükler her dağ başında yok tabii. Bu nedenle de çukur açıp, zemini düzleştirmek gerekiyor.
798 tane altıgen aynadan oluşan ana aynasıyla devasa olacak olan bu teleskobun pek çok keşfe imkan sağlaması bekleniyor. Bu projenin sonunda kurulacak olan ELT, aynı kurumun VLT adlı devasa teleskopundan çok daha geniş alanı gözlemleyebilecek ve çok daha fazla ışık toplayabilecek. Böylece en soluk cisimler dahi gözlemlenebilecek. Ayrıca ELT'nin yakaladığı görüntülerin işlenmesi gerekmeyecek.
Dış gezegenlerin gözlemlenmesinde kullanılacak olan ELT sayesinde yaşanabilir, dünya benzeri gezegen arayışlarımızda yeni ufuklar açması da bekleniyor. Ayrıca ELT sayesinde evrenin oluşumunu açıklamak da mümkün olacak.
ELT'ye yakın gelecekte başka devasa teleskoplar ve sistemler de eşlik edecek.
