Astronomlar İlk Defa Süper-Kütleli Bir Kara Deliğin Bir Yıldızı Parçalayışına Şahit Oldu

50
7
3
2
0
Süpernova patlamaları üzerinde araştırmalar yürüten bir astronom ekibi, beklenmedik bir keşif yaptı ve ilk defa bir yıldızın, bir kara delik tarafından yutuluşuna tanık oldu. Bu yeni gelişme, bilim dünyasında heyecanla karşılandı.

Evrendeki en enerji yüklü ve parlak ışınımların nedeni galaksilerin merkezinde yer alan süper kütleli kara deliklerin etraflarında topladığı maddeler. Bu maddeler kara delik tarafından tekilliğe doğru çekilirken, hızlarının neredeyse ışık hızına ulaşması nedeniyle sahip oldukları enerji devasa boyutlara ulaşıyor. Bu nedenle elektromanyetik spektrumun tamamına yayılan bir ölçekte güçlü parlamalar açığa çıkıyor.

Süperkütleli dev kara delikler her zaman aktif değiller. Dolayısıyla bu dev canavarları yıldızlarla beslenirken görmek pek kolay değil; ancak astronomlar da tam da bunu başararak ilk defa bir süper-kütleli kara deliğin, yıldız yutuşunu izledi.

Arp299 olarak adlandırılmış, birbiriyle çarpışmakta olan iki galaksili bir grupta gözlemlenen bu olay, dünya genelindeki pek çok teleskopun yardımıyla adım adım fotoğraflandı. Böylece kara delik etrafında biriken çok yüksek hızdaki madde birikiminin oluşumu ve genişlemesi de ilk defa gözlemlenmiş oldu.

Şanssız yıldızın bu acı ölümü, konuyla ilgili eldeki teorilerden bazılarını da doğruladı. Bu teorilere göre yıldızlar kara delikler tarfından yutulurken, sahip oldukları tüm maddeler tekilliğin etrafında dönen bir disk halini alıyor. Ayrıca diskin kutup noktalarından hızı neredeyse ışık hızına ulaşan madde salınımları gerçekleşiyor. Bu iki teori de, yeni gözleme göre artık net olarak doğru.

Gezegenimizden 150 milyon ışık yılı ötede gerçekleşen bu olaya dair ilk veriler, 2005 yılında gözlemlenmeye başladı. Önce bir süpernova patlamasıyla karşı karşıya olduğunu düşünen uzmanlar, daha sonra aynı bölgeden farklı bir sinyal daha geldiğini tespit etti. En güçlü teleskoplar, sinyal alınan bu bölgeyi gözlemlemeye başladı.

Kızılötesi ve radyo dalga boylarında parlak kalmaya devam eden ışınımlar, görünür ve X-ray ölçeklerde gözükmüyordu. Bunun nedeni ise sinyalin kaynağıyla aramızda bulunan dev bir bulutsu yapıydı, bu bulutsu yapı spektrumu kaydırarak ışınımın bize kızılötesi halde ulaşmasına neden oluyordu.

10 yıl boyunca devam eden gözlemler sonucunda yüksek çözünürlüklü görseller elde edildi ve ışınımın bir yönde genişlediği görüldü; tıpkı tekilliğin etrafında yüksek hızlarda dönen disk halindeki madde birikimlerinin neden olabileceği gibi...

Özetle bu gelişme, bilim insanları için çok değerli bilgiler sunacağa benziyor. Gözlemler sonucunda kara delikler ve yıldızların yutulma evreleriyle ilgili teorilerimizi çok daha sağlamlaştırmış olacağız.

Kaynak : https://thenextweb.com/syndication/2018/07/01/astronomers-watch-as-black-hole-drags-an-exploding-star-to-its-death/
50
7
3
2
0
Emoji İle Tepki Ver
50
7
3
2
0