200 yıldır bilim insanları su moleküllerinin nasıl çalıştığına dair bilimsel modeller ileri sürüyorlardı. Geçtiğimiz günlerde ilk defa birinci elden, gözlemle bu olaya tanık oldular. İlkokuldan beri suyun elektriği ilettiğini biliriz. Ancak hiçkimse bu olayın atom düzeyinde nasıl gerçekleştiğini anlamıyordu. Yale Üniversitesi’ndeki araştırma ekibi, suyun protonları nasıl ilettiğini spektroskopi adı verilen bir yöntemle gözlemledi. İlginç olan, normalde kullandığımız su çok iyi bir iletken iken; doğada nadir olarak bulunan saf su, elektriği iletmiyor.
Son yıllarda araştırmacılar, molekülleri izlemenin bir yolunu arıyorlardı. Kızılötesi tarayıcı cihazlarla denemiş olsalar da sonuç ayrıntısızdı. Johnson ve ekibi bu süreci hızlıca dondurmanın bir yolunu buldu. Bu şekilde enstantaneler yavaş yavaş birbirinden ayrılabilirdi. Hidrojen döteryum izotopundan üretilen sudan beş mol kullandılar ve bunları mutlak sıfır derecesine soğuttular. Böylece her şey yavaşladı ve protonların görüntüleri netleşti.
Bu sonuç birçok kimyasal reaksiyonu anlamada bize fayda sağlayacak. Ayrıca suyun davranış biçimleri için de çok aydınlatıcı bir bulgu. Yakın zamanda suyun başka bir halinin daha olduğu tespit edilmişti. Johnson ve ekibi, araştırmalarına iletkenliği arttırma-azaltma ekseninde devam ediyor.
