Günümüzde doktorların, hasar görmüş kan damarlarını değiştirme opsiyonları oldukça sınırlı ve neredeyse hiçbiri ideal operasyonlar değil. Bir donörden kan damarları alınabilir ancak hastanın vücudu bu damarları kabul etmeyebilir. İkinci seçenek olan sentetik damarlarda ise enfeksiyon ve iltihap riski bulunuyor.
Dört yıl önce bir grup araştırmacı, bu sorunu çözecek bir çözüm için klinik testlere başladı. Ekibin yaptığı çalışmayla ölen donörlerden alınan hücrelerden büyüyen yapay kan damarları oluşturuldu. O araştırma nihayet tamamlandı ve bilim insanları elde ettikleri sonuçları paylaştılar.
Yaşam ve ölüm
Yale Üniversitesi, Duke Üniversitesi ve Humacyte biyoteknoloji şirketinden araştırmacılar, yapay kan damarlarını oluşturmak için kadavralardan endotelyum hücreleri ve kan damarı kas örnekleri alarak çalışmalara başladılar.
Araştırmacılar, daha sonra hücreleri biyolojik olarak parçalanabilir polimer tüplerle kapladılar ve 8 hafta boyunca büyümeye bıraktılar. Bu süre içerisinde polimer tüpler parçalandı. Daha sonra bilim insanları kadavradan aldıkları hücreleri ayrıştırdı ve geride sadece protein içeren kan damarları yapı iskeleti kaldı.
Humacyte COO’su (Operasyon Direktörü) yaptığı açıklamada “Hücreleri ayrıştırmak çok önemli, böylece yapay damarlar üretilebilecek ve hastalara nakledilmek için ameliyat odalarında depolanabilecek” dedi.
Kan testi
Çarşamba günü Science Translational Medicine dergisinde yayınlanan makaleye göre bu şekilde üretilen kan damarları, son safhada böbrek yetmezliği olan 60 hastaya nakledildi. Nakil gerçekleştirildikten sonra hastanın kendi hücreleri, yapay damarların etrafında büyümeye başladı. En önemli nokta ise yapay kan damarlarının, hastanın damarlarının karakteristiğini alması oldu.
Türk Bilim İnsanları, Yapay Damar Üretmeyi Başardı
Yapay kan damarları, araştırmacıların umduğu gibi fonksiyonel olarak çalıştı ve bir gün bu sistem doktorların hastalarında kullanabileceği kadar yaygınlaşabilir.
