MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme), vücudumuzun iç kısımlarını herhangi bir cerrahi müdahale olmaksızın gösterebilen bir görüntüleme teknolojisidir. Bu teknolojinin ileri bir safhası ise görüntüleri resim halinde değil hareketli bir şekilde canlı olarak izleyebilmektir. Konu üzerinde çalışan bazı uzmanlar, tam olarak bu teknolojiyi kullanarak beyin ile kalp arasında gerçekleşen etkileşimi canlı şekilde kaydetmeyi başardılar.
Yeni yapılan bu hareketli MRI kaydı elbette eğlence amaçlı değil, anevrizmaları (kan damarlarının duvarlarındaki zayıflama sonucu bir balon gibi genişlemesi) ve sarsıntıları doğru tespit edebilmek için gerçekleştirildi. Bu yöntemin tercih edilmesinin nedeni ise beynin normal hareketlerini öğrenerek, rahatsızlıklar esnasında ne gibi değişimlere uğradığını fark edebilmek.
New Jersey'deki Stevens Institute of Technology'den makine mühendisi Mehmet Kurt, “Her kalp atışı ile beyinde meydana gelen küçük ve büyük değişimleri anlayarak olağandışı durumları bunlardan ayırt edebileceğimizi görmek istedik” dedi.
Kalbimizvücudumuza kan pompaladığı zaman, beynimizin hareket düzeyi sadece 10 ile 150 mikrometre arasında değişiyor. Yani bir insan saçının telinin kalınlığından bile daha az. Zaten kafamızın içerisindeki sınırlı boşluklar göz önüne alındığı zaman, bu seviyenin daha fazla olmasını pek istemezdik. Böylesine küçük hareketlerin MRI ile görüntülenmesi elbette oldukça zor. Stanford Üniversitesi ve Auckland Üniversitesi’nde görev yapan bir araştırma ekibi, bunu büyütmenin bir yolunu bularak büyük bir başarıya imza attı.
Yaklaşık 2 yıl süren araştırmalar sonucunda testlerini başarıyla tamamlayan ekip, hareketleri büyütmek için “Pulsometre” adı verilen bir teknikle MRI teknolojisini ve algoritmaları birleştirerek ortaya canlı MRI görüntüleri çıkarmayı başardı.
Bu heyecan verici deney ise şu şekilde gerçekleşti: Öncelikle hastaya, kalp atışlarının görüntüler ile koordine şekilde işlenebilmesi için pulsometre takıldı. Ardından algoritma uygulanarak omurilik sıvısının beyine doğru hareketleri incelendi ve nabız attıkça bu hareketlerdeki değişmeler kayda alındı. İşte tam bu noktada pompalanan kanın kafatası içerisine doğru hareketi ve omurilik sıvısının tepkisi net şekilde ekrana yansıdı.
Yapılan deney esnasında beynin daha önce hiç gözlemlenmemiş bazı bölgelerinde de çeşitli hareketlilikler tespit edildi. İki kişi üzerinde test edilen bu teknik ile seçilen hastalar, “Chiari Malformasyon” denilen bir rahatsızlığa sahipti. Kafatası şeklinde meydana gelen bazı bozukluklar nedeniyle oluşan bu rahatsızlık, beyin dokusunun spiral kanala doğru uzandığı bölgeyi bozuyor. Araştırmacılar, anevrizma, hidrosefali, beyin sarsıntısı ve yapısal beyin anormallikleri gibi rahatsızlıkların meydana getirdiği diğer beynin tepkimelerini görüntüleyebilmek için klinik ortamlarda MRG yöntemine de başvurmayı planlıyorlar.
Mehmet Kurt’a göre, beynin biyomekanik özelliklerinin daha iyi görselleştirilmesi ve anlaşılması, beyinde meydana gelen bozuklukların daha erken saptanmasını ve izlenmesini sağlayabilir. Hatta spor ve rekreasyon (insanların boş zamanlarında kendilerini mutlu edip ve haz alabilecekleri her türlü etkinlik) gibi faaliyetler için üretilen kaskların, yeni elde edilen görüntülerden yola çıkılarak daha iyi tasarlanabilmesi de söz konusu.
