İnsanoğlunun uzun yıllardan beri her zaman büyük bir merakla gözlemlediği Mars’a ulaşmasına çok az bir zaman kaldı. Bundan birkaç yıl sonra belki de Mars’a ilk ayak basan insanlar olacak, ancak bunun oluşması için hala pek çok sorun var. Astronotların endişe edecek başka şeyleri yokmuş gibi yeni ortaya çıkan bilgiler, astronotların uzayda geçirecekleri uzun yolculukta büyük sorunlar yaşayacağını gösteriyor.
Yapılan yeni çalışmada, uluslararası uzay istasyonunda bulunan astronotların beyinleri incelendi. Yapılan incelemeler sonucunda beyinlerin öncesine göre çok daha farklı olduğu gözlemlendi. Bu farklılık şu anda zararlı bir farklılık mı, yoksa yararlı bir farklılık mı bilinmiyor, ancak beynimizi tamamlayan pek çok bileşen uzayda değişim gösteriyor.
Mars'a ulaşmak için gönderilecek astronotlara baktığımızda ise, gezegene ulaşmak için yaklaşık 6 aylık bir yolculuk yapmaları gerektiği biliniyor. Mars’ta oluşacak tüm etkileri bir kenara bıraksak bile bu yolculuk astronotlarda geri dönüşü imkansız etkiler oluşturabilir.
NASA’nın yaptığı araştırmada, Uluslararası Uzay İstasyonunda(ISS) kısa veya uzun vadeli bulunan 34 insan denek olarak yer aldı.
Deneklerin beyinleri uzaya çıkmadan önce ve döndükleri zaman olacak şekilde iki sefer manyetik rezonans görüntüleme(fMRI) teknolojisi ile tarandı. Bu taranan beyinleri kontrol eden bilim insanları son derece sıkıntılı bir durumu gözler önüne serdi.
Doktorlar beyinleri incelerken, uzayda hangisinin daha uzun kalıp kalmadığını bilmiyorlardı, bu da deneye daha farklı bir boyut kazandırdı. Çünkü yapılan araştırmalar, uzayda uzun süre kalanların çok daha ciddi farklılıklar kazandığını gösteriyor. Doktorların belirlediği tepkilere geçelim.
Beyin merkezi sümüksüde daralma
Uzun süreli ISS astronotlarının 18’inden 17’sinde görünen bir sorun. Beynin orasında oluşan bir yarık olduğu için doktorları endişelendiriyor. Kısa vadeli yolcuların yalnızca 3 tanesinde bu yarık görüldü.
Beynin kafatasının en üstüne kayması
Beynin kayma sorunu, uzun süreden beri uzayda bulunan astronotların 12’sinde bulunan bir farklılık. Bu olay, uzayda kısa süreli bulunanlardan yalnızca 1 tanesinde ortaya çıktı. Olayın yerçekiminden kaynaklandığı düşünülüyor.
Uzayın astronotların beynini bu şekilde değiştirmesi kısa vadede farklılık yaratmamış olsa da, uzun vadede ne gibi etkiler yaratacağı bilinmiyor.
Bilim insanları olayı henüz tespit edemese de omurilik sıvısı ve kanın akıntısında bir düşüşün yaşanacağı bekleniyor. Bu da 6 ay sürecek Mars yolculuğunun önünde büyük bir engel olarak gösteriliyor.
Bu araştırmalar, astronotların uzayda uzun süre bulunmasının fiziksel değişikliklere yol açacağını gösteriyor. Gelecekte farklı yıldız sistemlerine insanlar göndermemiz gerekirse, insan sağlığına da büyük ölçüde önem vermemiz gerekiyor.
