ABD’li ilaç şirketi Pfizer ile Türk bilim insanları Prof. Dr. Uğur Şahin ile Dr. Özlem Türeci’nin kurucuları arasında yer aldığı Almanya merkezli biyoteknoloji şirketi BioNTech SE, pazartesi günü gerçekleştirdikleri açıklama ile şu ana kadar Türkiye dahil dünyanın farklı bölgelerindeki 43 bin insan üzerinde test edilen aşılarının COVID-19’a karşı yüzde 90 etkili olduğunu duyurmuşlardı.
Söz konusu aşı ile ilgili tüm testler henüz sonuçlanmamış durumda ve daha da önemlisi aşı, henüz düzenleyici kurumlardan resmi onayı almadı. Bununla birlikte aktarılan bilgilere göre ABD ve İngiltere, FDA’nın onaylaması halinde durumu kritik olan kişileri ivedilikle aşılamayı planlıyor. Zira bu kapsamda Pfizer’ın ABD ile 100 milyon doz, İngiltere ile 10 milyon dozluk aşı anlaşması da bulunuyor.
Pfizer, BioNTech SE ile geliştirdikleri aşının etkinliğini yeni açıklamış olsa da, Oxford/AstraZeneca, Sinovac ve diğer büyük ilaç üreticileri gibi geliştirme çalışmaları başladığından bu yana onaylanacağı ya da etkili olacağı kesin olmamasına rağmen yüz binlerce doz aşı üretilmiş durumda. İlacın virüse karşı etkili olduğunun belirlenmesiyle birlikte üretilen aşılar, Avrupa ve ABD’ye nakledildi.
Pfizer ile BioNTech SE’nin geliştirmiş oldukları aşı, 2020 yılının neredeyse tamamında tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 sağını için umut olsa da söz konusu aşının dağıtımını yapmak, sıradan bir aşıya göre çok daha zor olacak. Zira aktarılan bilgilere göre geliştirilen COVID-19 aşısının -70 derecede saklanması gerekiyor ve nakliye sırasında uygun sıcaklığın korunması için tonlarca kuru buz kullanılıyor.
COVID-19 aşısının üretim ve nakliye aşamaları
1. mRNA teknolojisinin üretilmesi
Pfizer’in COVID-19’a karşı yüzde 90 etkili olduğunu açıkladığı aşıda, BioNTech tarafından geliştirilen mRNA teknolojisi kullanılıyor. Virüs proteinini tetikleyen ve vücudun bununla savaşmasına izin veren bu sentetik genetik kod, Almanya'nın Mainz kentindeki BioNTech tesisinde üretiliyor.
2. Aşının üretimi
Enjekte edilmeye hazır olan aşılar, laboratuar teknisyenleri tarafından steril fırçalamalar yapılan şişelerde toplanıyor.
3. Filtreleme
Bu aşamada aşılar Belçika'nın Purrs kentindeki Pfizer fabrikasına taşınıyor ve sıvı ile filtreleniyor.
4. Dolum istasyonu
Teknisyenler, aşının kullanıma hazır hale geleceği doluma hazırlanıyor. Önümüzdeki yıl toplamda 1 milyar doz üretilmesi planlanıyor.
5. Şişelere dolum
Bu aşamada aşılar, şişelere dolduruluyor.
6. Şişelerin kapaklanması
Avrupa’ya nakliye edilmeye hazırlanan aşıların şişelerine mor kapaklar takılıyor.
7. Kontrol
Aşının her dozu kontrol ediliyor.
8. Soğutma
Aşının kimyasal olarak etkisini koruyabilmesi için -70 dereceye soğutulması gerekiyor.
9. Dondurulmuş aşılar nakliyeye hazırlanıyor
Pfizer’in açıklamalarına göre aşı, standart buzdolabı sıcaklığında yalnızca 5 gün etkili bir şekilde kalabiliyor. Bu nedenle aşının gideceği ülkeye donmuş halde nakliye edilmesi gerekiyor.
10. Kutulama
Gönderilmeye hazır olan aşılar, dikkatli bir şekilde kutulara yerleştiriliyor.
11. Nakliye
Aşılar, termal kontrol sağlayan sensörlerin bulunduğu kasalar ile nakliye ediliyor. Böylece sıcaklıkları sürekli olarak kontrol edilebiliyor.
