Apple’ın her sene gerçekleştirdiği geliştirici konferansı WWDC, bu yıl aslında alışık olmadığımız kadar yoğun geçti. Etkinlikte etkileyici birçok ürün ve özellik tanıtıldı. Tüm bu yeniliklerle birlikte Apple için gerçekten bir dönüm noktası olan iTunes uygulamasının yolun sonuna geldiği haberi de duyuruldu. Birçok kişiye göre aslında bu kararın daha önceden alınması gerekiyordu. Her yıl Apple’ın bir dizi özellik ekleyerek iyice hantallaştırdığı iTunes, macOS’un bir sonraki sürümü olan Catalina ile beraber üç ayrı uygulamaya bölünecek. Müzikler Apple Music’e, Podcast’ler ve videolar ise sırasıyla Apple Podcast’ler ve Apple TV’ye gidiyor.
Hiç şüphesiz 2001 yılında piyasaya sürüldüğünden beri iTunes; dijital müzik endüstrisinde kilit bir oyuncu olmuş, ilk çevrimiçi müzik mağazasını tanıtmış, podcast yayınları, film kiralama gibi özellikleri tüketicilere ulaştırmış bir efsane olarak hatırlanacak. Biz de iTunes tarihindeki başarı ve başarısız olduğu konularla ilgili 10 adet maddeden oluşan bir liste oluşturduk. Gelin hep beraber iTunes tarihine bir göz atalım.
iTunes tanıtıldı / 2001
Apple, iTunes ile müzik endüstrisinde bir devrim yarattığını belirtiyor ancak Steve Jobs 2001’de sahneye çıktığında, müzikte gerçekleşen bir devrim olduğunu ve bu partiye geç kalındığını itiraf etmişti. SoundJam, o yıllarda kişisel bilgisayarlarda müzik dinlemek için uygulamalar geliştiriyordu. Apple, akıllıca bir hamle ile 1999 yılında SoundJam şirketini satın aldı ve iki yıl sonra iTunes 2001’i çıkardı. Müzik endüstrisi bu tarihten sonra ciddi anlamda bir değişim gösterdi.
iTunes mağazası / 2003
iTunes’ın ilk sürümleri, öncelikle kullanıcıların sahip oldukları CD’lerden müzik kopyalamaya ve ardından bir bilgisayardan ya da iPod’dan çalmaya odaklanmıştı. Daha sonra 2003 yılında Apple, insanların yasal olarak albümlerini alabilecekleri bir mağazayı tanıttı. Apple, aynı zamanda ilk defa iTunes’un bir Windows versiyonunu da çıkartmıştı. Windows’a gelmesinin ardından iTunes çok büyük bir kullanıcı kitlesine ulaşmıştı.
Podcast’ler / 2004
iTunes’un gözden kaçan başarılarından birisi de Podcast’lerin tanıtımındaki rolü. Apple, 2004 yılında iTunes’a bir Podcast bölümü ekledi ve bu yeni yayın türüne büyük bir destek verdi. Podcast akımı, iTunes sayesinde dünya çapında büyük başarılara ulaştı. Şu an günümüzde Spotify, abone sayısını daha da arttırabilmek için podcast üreticileriyle anlaşıp içerik ürettiriyor.
iPhone’un gelişi / 2007
2006 yılında, iTunes Store 1 milyar şarkı satışı ve iPod’un başarısıyla bir dönüm noktasına ulaştı. Bu, belki de dünya tarihine geçen iPhone’un zeminini oluşturan başarıydı. 2007 yılında çıkan iPhone o kadar büyük bir başarı sağladı ki yanındaki şeyleri de alıp zirveye yerleştirdi. Yeni akıllı telefonlarında müzik dinlemek isteyen milyonlarca insan iTunes kullandı ve müzik indirme sayıları fırladı. Aynı yıl içerisinde iTunes, ABD’deki en büyük müzik satıcısı durumuna geldi. Yine aynı yıl Apple, çok beklenen Led Zeppelin albümlerini de iTunes’a aktarmaya başladı.
iTunes’un 10 milyar indirmeye ulaşması / 2010
iTunes, 2007 yılında 1 milyar indirmeye ulaştıktan sonra iPhone’larla beraber büyük bir artış gösterdi ve 3 yıl sonra tam 10 milyar indirmeye ulaştı. Bu sayı, onu dünyanın en büyük mağazası yaptı. 10 milyarıncı satış simgesel olarak ‘Guess Things Happen Way’ şarkısıyla Johnny Cash’e gitti. Bu şarkıyı alan kişi ise Gürcistan’dan 71 yaşındaki Loice Sulcer’di. Steve Jobs, ödül olarak kendisine bir iPhone ve 10.000 dolarlık iTunes hediye kartı yolladı ancak iddialara göre Sulcer’in tepkisi "Steve Jobs kim?" oldu. Aynı zamanda iTunes’a yeni şarkıcılar gelmeye de devam ediyordu. Led Zeppelin 2007 yılında iTunes’a gelmişti fakat The Beatles ancak 2010 yılında gelebildi.
Ping / 2010
Apple, iTunes için her yıl daha fazla özellik eklerken uygulama giderek şişiyor ve hantallaşıyordu. Apple, bu yüzden oldukça sert eleştiriler alıyordu. Apple’ın iTunes’ta yaptığı ilk büyük başarısızlık ise 2010 yılında tanıttığı Ping oldu. Ping; Facebook ve müzik odaklı MySpace gibi sosyal medya platformlarının gelişmesine ayak uydurma girişiminde bulundu ve kullanıcılara sevdiği sanatçılar hakkında bilgi alabilecekleri bir sosyal platform oluşturmayı amaçladılar. Lady Gaga ve ColdPlay’in katıldığı bir lansman yapıldı ancak kısa süre sonra sahte hesaplar ve troller nedeniyle 2012 yılında kapatıldı.
Cover Flow modu / 2012
Ping her ne kadar başarısız da olsa satışları etkilemedi ve 2011 yılına kadar iTunes Store, 15 milyar indirmeye ulaştı. Apple, bu kadar başarı kazanmasına rağmen yanlış yapmaya devam etti. 2012 yılında gelen Cover Flow modu, ekranda bulunan albüm fotoğrafları arasında gezmek açısından güzel gibi görünüyordu ancak oldukça büyük bir tepki aldı ve aynı yıl kaldırıldı.
U2 albümü krizi / 2014
iTunes tarihinin en büyük felaketi hatta Apple’ın bile en büyük felaketlerinden biri olabilecek bu olayı hatırlayanlarınız vardır. 2014’te Apple, iPhone 6 için büyük bir etkinlik düzenledi ve etkinlikte U2 grubunun albümünü ücretsiz olarak tüm iPhone kullanıcılarına iTunes üzerinden sundu. Ancak Apple, verdiği paranın karşılığını almak istemesinden midir bilinmez iPhone sahiplerinin telefonlarına U2 grubunun albümünü otomatik olarak indirmeye başladı. Albümü silmek isteyen kullanıcılar ise albümü telefonlarından silemediler. Bu olay büyük bir tepkiye yol açtı ve Apple kullanıcılardan özür dilemek zorunda kaldı.
Apple Beats ile tanışıyor / 2015
Steve Jobs, Apple’ın iTunes’a yavaş başladığını söylemişti ancak Jobs da müzik endüstrisinin yeni dönemine direndi. Spotify, milyonlarca aylık aboneye ulaşırken iTunes, alternatif olarak abonelik tabanlı yayın sunmaktansa kendi çemberinden dışarı çıkmayarak müzik indirmeleri satmaya odaklandı ancak 2014 yılında ünlü Rap müzik prodüktörü Dr. Dre’nin markası olan Beats’i satın alan Apple, 2015 yılında hızlı bir şekilde Apple Müzik’i tekrar başlattı.
Günümüzde iTunes / 2017-...
2017 yılında, Spotify ve Apple Müzik gibi yayın hizmetlerinden elde edilen gelirler dünya çapındaki CD ve plak satışlarını geçti. Müzik endüstrisinin bu değişim süreci ilk aşamada iyi bir şekilde gerçekleşti. iTunes uygulaması şu an son sürümünde kalacak olmasına rağmen Apple’ın yeni Müzik uygulaması son zamanlarda 50 milyon aboneye ulaştı ve bu gelecek adına oldukça parlak sayılar. Apple Müzik ABD’de en popüler müzik yayın hizmeti olarak faaliyet gösteriyor. Dünya çapında ise 87 milyon ücretli abonesi bulunan Spotify’a gittikçe yaklaşıyor.
