Dünyanın en önemli varlığı olan hava, karbon salınımlarıyla kirlendiği için dünya bu salınımları azaltan teknolojilere ihtiyaç duymakta. İklim değişikliği ile ilgili yayımlanan raporlar, Paris Anlaşması’ndaki hedeflerimizin gerisinde kaldığımızı gösteriyor. Küresel ısınmayı 1,5 ya da 2 derecenin altında tutabilmek için, bu karbon salınımınlarını azaltmalıyız.
Bu işi yapan teknolojilerden biri direkt hava yakalama teknolojisi. Bu teknoloji bir makinenin güçlü pervaneler yardımıyla içine aldığı havadan karbondioksidi ayrıştırması ve temiz havayı dışarı atması ile çalışıyor. Ayrıştırılan karbondioksit ise yer altına gönderiliyor. Bu işlem yerin altından petrol ya da doğal gaz çıkarma işleminin tam tersi olarak tanımlanabilir.
Climeworks adlı İsviçreli bir şirket dünyada bu işlemi gerçekleştiren üç girişimden birisi. Ekim 2017’de şirket İzlanda’da bir jeotermal enerji santralinde bu işlemin bir tanıtım versiyonunu başlattı. Climeworks’ün santrali karbondioksidi yakalıyor ve bir ayrıştırma takımı da bu gazı su ile birleştirerek yerin altında depoluyor. Karışımın bazalt ile reaksiyona girerek iki sene içerisinde taşa dönüşmesi amaçlanıyor.
Climeworks 50 kat büyüyor
Bir yıllık deneme süresini dolduran şirket, tesisin kapasitesini 50 kat artırmaya karar verdi. Santral artık yılda 50 ton yerine 2 bin 500 ton karbondioksidi havadan temizleyecek. Tüm dünyada yılda 40 milyar ton karbon salınımı gerçekleştiği düşünülürse bu rakam oldukça yetersiz kalmakta. Ancak karbon salınımını azaltmaya yönelik çalışmalar ve bu gibi tesislerin sayısının artmasıyla küresel karbon salınımı rakamlarını hatırı sayılır şekilde azaltmak mümkün.
Şirket çalışmalarına fon sağlamak için karbon bedeli satmaya da başlayacak. Karbon bedeli, kişilerin ya da kurumların, karbon salınımı sebebiyle çevreye verdikleri zararı karşılamak amacıyla, Climeworks gibi karbon miktarını azaltmak için çalışma yapan şirketlere ödeme yapması anlamına geliyor. Bu gibi şirketlerden bir karbon bedeli satın almak, 1 ton karbondioksidin atmosferden temizlenmesini sağlamak anlamına geliyor.
Maliyetler Şu Anda Çok Yüksek
Karbon temizleme işlemi ucuz olmadığı için karbon bedeli de çok ucuz değil. Climeworks bir ton karbondioksidi temizlemenin şirkete ortalama 600 ila 800 dolara mal olduğunu tahmin ediyor. Rakam net olarak belirlendikten sonra satışlar 2019’un başından itibaren başlayacak.
Şu anda daha kolay yöntemlerin kullanıldığı için karbon bedelleri daha düşük. Tanesi 6 dolara satılan karbon bedeli, büyükbaş hayvancılıkta hayvanların dışkılarından salınan karbondioksidin engellenmesine dayanıyor. Bu yöntem daha kolay ve masrafsız. Ancak enerji santralinin karbondioksit salınımını engellemeye çalışmak gibi yöntemler için bu fiyat 60 dolara kadar çıkıyor.
Climeworks’ün sattığı karbon bedellerini alırsanız çok önemli bir teknolojinin gelişmesine katkıda bulunabileceksiniz. Ayrıca girişim, elde edilen karbondioksidin taşa dönüşeceğini garanti ediyor. Karbon bedeli programlarında en yüksek standart bu. Girişimin CEO’su Christoph Gebald, insanların karbon bedeli satın almasıyla şirket büyüdükçe teknolojinin de gelişeceğini ve direkt hava toplama yöntemiyle karbondioksit temizleme bedelinin ton başına 100 doların altına düşeceğini söylüyor.
