Çinli bilim insanları, dünyanın ilk ışık temelli kuantum bilgisayarını geliştirdiklerini açıkladı. Işık temelli bu kuantum bilgisayar, problemleri klasik süper bilgisayarlara göre çok daha hızlı bir şekilde çözebiliyor.
Science dergisinde yayınlana makaleye göre Jiuzhang adı verilen bu kuantum bilgisayar, "kuantum hesaplamanın avantajını" oldukça güvenilir bir şekilde gösterebiliyor. Bildiğiniz gibi kuantum bilgisayarlar, geleneksel bilgisayarlarda çalıştırılması imkânsız olan simülasyonları yerine getirebiliyor. Bu sayede malzeme bilimi, yapay zekâ ve tıpta çığır açabilecek keşiflere öncü oluyor.
Işık temelli kuantum bilgisayar
İsmini antik Çince matematiksel bir metinden alan Jiuzhang, 'Gaussian boson sampling' (Gauss bozon örneklendirmesi) adı verilen bir işlemi 200 saniye gibi oldukça etkileyici bir sürede hesaplamayı başardı. Gadget Snow'da yer alan habere göre aynı işlemin hesaplaması dünyanın en hızlı klasik süper bilgisayarı Fugaku'da 600 milyon yıl civarında sürebiliyor.
Jiuzhang, Google'ın 53 qubit kuantum bilgisayarının geçtiğimiz seneki rekorunun ardından hemen ikinci sırada bulunuyor. Google, hesaplamada süper iletken materyaller kullanmıştı Jiuzhang ise hesaplama için 76 fotonu manipüle ettiği yeni bir metot kullandı. Ayrıca Jiuzhang, fotonlu kuantum hesaplamanın da uygulanabilir olduğunun bir kanıtı olmuş oldu.
Çin, özellikle son yılarda kuantum teknolojisine oldukça önemli yatırımlar yapıyor. Asya devinin Quantum Experiments at Space Scale (QUESS) uydusu, kuantum iletişim için ilk uzay temelli test platformu olmuştu. Çalışmada yer alan yetkililer, kuantum uydunun "hacklenemez" iletişim sunduğunu iddia etmişti.
Çin, ayrıca 2017 senesi içerisinde başkenti Pekin ile Şanghay'daki ticari merkezler arasında 2000 km'lik hacklenemez kuantum iletişim hattını faaliyete geçirmişti. Çinli yetkililer, kuantum iletişim sayesinde casusluk dinlemelerinin de önüne geçileceğini ifade ediyor.
