Köpek balıklarının her zaman etçil oldukları görülmüş, bilimsel olarak bugüne kadar yapılan gözlemlerle de onaylanmıştır. Bu hayvanlar doğaları gereği bitkisel besinleri tüketmezler, ancak yanılgının bilimde de geçerli olduğunu gösteren bir keşif daha yapıldı. Bilim insanları, tarihte ilk defa hem etçil hem de olçul, yani hepçil, bir başka deyişle ne bulduysa yiyen bir köpek balığı türü keşfettiler.
ABD sahillerinde sıklıkla görülen, diğer köpek balıklarına nazaran daha küçük boyutlara sahip bir çekiç kafalı köpek balığı türünün (Sphyrna tiburo) aslında hepçil olduğu anlaşıldı. Bu da türün yeniden keşfi anlamına gelen, geniş kapsamlı bir tespit olarak karşılanıyor. Bu köpek balığı istediğinde ya da mecbur kaldığında bitkisel besinleri de tüketebiliyor.
Aslında 10 yılı aşkın süredir bilim insanlarının izlediği bu türün, sahillerdeki deniz bitkilerini tahrip ettikleri biliniyordu. Bilim insanları bu tahribatı balıkların karides, yengeç veya kalamar gibi hayvanları avlarken yanlışlıkla yaptıklarını tespit etmişlerdi. Meğer durum öyle değilmiş, çekiç başlı köpek balıkları bitkileri bile isteyerek yiyorlarmış.
Irvine California Üniversitesi'nde ekoloji ve evrimsel biyoloji uzmanı olan Samantha Leigh, "Bu tüketimin birçoğunun tesadüfi olduğu ve besin değeri sağlamadığı varsayılmıştı. Midelerine yanlışlıkla girdiği varsayılan bitkilerin nasıl sindirildiğini görmek istedim.” diyor. Etçil hayvanların sindirim sistemleri bitkisel gıdaları sindirmeye uygun değildir. Leigh ve ekibi, bu nedenle laboratuvar ortamında Kaliforniya sahillerindeki bitkisel örtüyü taklit ettiler.
Yapay ortama koyulan 5 adet çekiç kafalı köpek balığı, ortamdaki bitkilerin %90 kadarını afiyetle mideye indirdiler. Besinleri arasında %10 oranında kalamar bulunuyordu. Aradan geçen 3 haftalık süreçte köpek balıklarının kilo aldıkları gözlemlendi, ancak bu yeterli bir kanıt değildi. Ardından bazı testlerin yapılması gerekiyordu. Araştırmacılar, köpek balıklarının midelerindeki bitkilerin ne kadar sindirildiğini görmek istediler. Yapay ortamdaki suya koyulan zararsız bir kimyasal derişim, köpek balıklarının kanına geçmişti. Bu da bitkilerin sindirildiklerini ortaya koydu.
Leigh, “Son olarak, çekiç kafalı köpek balıklarının sindirim sırasında hangi enzimleri kullandıkları tespit edildi. Bu balıklarda lifleri ve karbonhidratları parçalayan enzimlerin yüksek oranlarda bulunduğunu anladık” şeklinde konuştu. Çekiç kafalı köpek balıkları, bitkisel besinlerin yarısından fazlasını sindirmişlerdi. Çekiç kafalı köpek balıkları, hepçil olduğu tespit edilen ilk tür olarak tarihe adını yazdırdılar.
Denizlerdeki bitki örtüleri, yeryüzünün en yaygın bitki örtüleridir. Köpek balıklarının deniz ekosistemindeki besin zincirinin en tepesinde olduğunu düşünürsek, en tepeden en tabana doğrudan uzanan bir beslenme alışkanlığının geliştirildiğine tanık oluyoruz.
Köpek balıklarının denizlerdeki bitki örtüsünü tahribata yönelik etkisi yeni araştırmaların konusu olacak.
