Falların Genellikle Doğru Çıkmasının Sebebi Bilimsel Olarak Açıklandı

4
2
1
1
0
Fal baktırdığımızda söylenenlerin birçoğunun doğru çıkması, sanıyorum ki sizlerin de merak ettiği durumlardan bir tanesi. Peki bunun sebebi ne?

Hadi çevremizdeki insanlara fal baktırdığımızda, hakkımızda bildikleri bazı şeylerden de yola çıkarak doğru tahminlerde bulunmalarını anlayabiliriz. Ya özellikle fal bakılan kafelerdeki falcıların neredeyse sektirmeden patır patır yaşanmış olan şeyleri anlatmaları? Bunun cevabı artık belli: Barnum Etkisi.

Literatüre Barnum Etkisi olarak geçen bu teori, aslında bakılan falların herkes için aynı olduğu temeline dayalı. Forer Etkisi olarak da bilinen bu teori, sanki kendileri için hazırlanmış gibi görünen fakat aslında büyük çoğunluktaki insanlara uyan, belirsiz kişilik betimlemelerine yüksek puan verme eğilimlerini anlatan bir gözlem.

Bununla ilgili tarihte yaşanmış, ilgi çekici bir örnekten bahsedelim. B.R. Forer isimli eğitimci, 1948 yılında öğrencilerinin tümüne aynı falın yazılı olduğu kağıdı dağıtarak onlardan kağıtta yazanların kendilerine ne kadar uygun olup olmadığını soruyor. Kağıtta yazılanlar ise şunlar:

"Başkalarının sizi beğenmesine, size hayran olmasına ihtiyaç duyuyorsunuz, ama aynı zamanda kendinize karşı eleştirel olmaya da eğilimlisiniz. Kişiliğinizin bazı zayıf yönleri var ama genelde bunları telafi etmeyi başarıyorsunuz. Kendi yararınıza çevirebileceğiniz halde kullanmadığınız önemli bir kapasiteye sahipsiniz. Dışarıdan disiplinli ve özgüvenli gözükürken, içten içe kaygılı ve güvensizsiniz. Bazen doğru kararı verip vermediğiniz ya da doğru şeyi yapıp yapmadığınız konusunda kafanızda ciddi şüpheler uyanıyor. Belli bir miktarda değişiklik ve farklılığı tercih ediyorsunuz; kısıtlamaların, sınırlandırmaların içinde kalmak sizi mutsuz ediyor. Bağımsız bir düşünür olmakla gurur duyuyorsunuz ve başkalarının iddialarını tatmin edici kanıt olmadan kabul etmiyorsunuz ama kendinizi başkalarına açarken çok açık, çok içten olmayı akıllıca bulmuyorsunuz. Bazı zamanlar dışa dönük, sokulgan ve sosyalsiniz; bazı zamanlarsa içe dönük, sakıngan bir kapalı kutu oluyorsunuz. Bazı çok gerçek dışı arzularınız var."

Öğrenciler, kağıtta yazılanlara kendilerini ne kadar doğru anlattığına dair 1 ila 5 arasında bir puan değerlendirmesi yaparlar. Değerlendirmenin ortalaması ise 4.20 civarında çıkar. Forer bu çalışmasıyla birlikte insanların hemen hemen herkese uygun olabilecek bu sözleri, sanki kendilerine özgüymüş gibi algılamaya eğilimli oldukları sonucuna ulaşmış. Yani demem o ki arkadaşlar, size söylenen o ‘genellik barındıran’ sözler aslında yalnızca sizin için söylenmiyor. 

Bu arada eğer siz de gerçek falcılara kahve falınızı baktırmak isterseniz aşağıdaki bağlantılardan Fal Evi uygulamasını indirebilirsiniz;

4
2
1
1
0
Emoji İle Tepki Ver
4
2
1
1
0