ABD için seçim zamanı yaklaştıkça adaylar da vaatlerini açıklamaya devam ediyor. Adaylardan Elizabeth Warren; Amazon, Google ve Facebook gibi şirketlerin gelirlerinin fazla olduğunu söyleyerek “Ya bir platform yürütmeliler ya da (kendi ürünlerini sattıkları) mağazalara odaklanmalılar” açıklamasında bulundu.
Warren’ın planına göre Amazon, Amazon Basics ürünlerini Amazon’un perakende satış mağazasında satmaması, Google’ın kendi ürünlerini Google Search’te göstermemesi ve Facebook’un Instagram ve WhatsApp’ı ayırması gerekiyor.
Tüm bu açıklamaların ilginç olan kısmı ise şu şekilde oldu. Warren, bu tür ‘ayrım’ gerektiren şirketleri sıraladığı zaman piyasada belirli bir payı olan ve yılda 25 milyar doların üstünde gelir elde eden şirketlerden bahsetmişti ancak bahsi geçen üç şirket dışında bir isim daha bu tanıma kusursuz şekilde uyuyordu: Apple.
Yılda 25 milyar doların çok daha üstünde gelir elde eden Apple, kendi işletim sistemi içerisinde App Store isimli bir platforma sahip ve burada kendi uygulamalarının dağıtımını gerçekleştiriyor.
Geçtiğimiz günlerde Senatör Warren ile gerçekleştirilen röportaj sırasında bu konu tartışıldı ve Warren’a özellikle Apple ile ilgili sorular yöneltildi. Röportajın Apple ile ilgili olan kısmı şu şekilde gerçekleşti:
Muhabir: Geçtiğimiz günlerde dünyanın en büyük firmalarından üçünü ayrıştırmak üzere katı bir politikadan bahsettiniz. Yaptığınız listede Amazon, Google ve Facebook bulunuyordu ve küresel olarak 25 milyar doların üstünde bir gelir elde etmelerinin yanı sıra kendi işlettikleri pazarlarda da faaliyet göstermelerini sebep gösterdiniz.
Warren: Evet.
Muhabir: Verdiğiniz tanıma uyan ancak ismini vermediğiniz bir firma daha bulunuyor.
Warren: Apple. Onlar da (bu tanıma ve uygulamaya) dahil.
Muhabir: Yani Apple’ı da ayrıştırmak istiyorsunuz.
Warren: Evet.
Muhabir: Google’ı ve diğer firmaları ayrıştırma planlarınız konusunda oldukça nettiniz. Peki, Apple’ı nasıl ayrıştıracaksınız?
Warren: Apple, App Store’dan ayrılmalı. Yani ikisinden birini seçmeli. Ya bir platform yürütmeliler ya da (kendi ürünlerini sattıkları) mağazalara odaklanmalılar. İkisini de aynı anda yapamazlar. Yani bu durum onlar için de geçerli.
Muhabir: Bunu bir kenara bırakırsak App Store, Apple’ın iPhone’ları güvenli tutmayı sağladığı bir yöntem. Platforma entegre durumda. Apple ve Google (uygulama) mağazalarını yürütmediği sürece uygulamaların dağıtımını nasıl gerçekleştirebilir?
Warren: İyi, güzel ancak başkalarıyla rekabet içerisindeyseler ürünleri kim geliştiriyor? Aslında başlıca problem bu ve bunu düzeltmemiz gerekiyor.
Eğer başkalarının (rakiplerin) satış yapabildiği bir platform yürütüyorsanız kendi ürünlerinizi satamazsınız çünkü iki tane avantajınız vardır. Birincisi, ne satacağınıza karar vermeden önce (müşterilerin) neler alıp neler sattıkları konusunda bütün bilgiye sahip durumda oluyorsunuz. İkincisiyse -platformu yönettiğiniz için- kendi ürününüzü diğer ürünlerin önüne çıkarma kapasitesine sahipsiniz. Bu da rekabet konusunda sizi ciddi manada öne atıyor.
Warren’ın başkanlık vaadi olarak ortaya attığı bu plan aslına bakıldığında yalnızca ABD değil, küresel ölçekte rekabete giren herkesi ilgilendiriyor. Büyük şirketlerin daha da büyümesini bir şekilde önlemeye çalışan bu tasarı ile küçük işletmeler ya da girişimciler de bir şekilde kendilerine piyasada pay edinebilir. Tabii ki bu plan bir seçim vaadi olduğu için yürürlüğe girmesinin iki şartı bulunuyor: 2020 yılının gelmesi ve Elizabeth Warren’ın ABD Başkanı olarak seçilmesi.
