Optik illüzyonlar, genelde duyuların elde ettiği verilerin beyni yanıltmasıyla oluşan, gerçeklikle algılanan şeyin örtüşmediği görsel örneklere denir. Son günlerde internette viral olan yeni bir illüzyon da ise durum biraz farklı. Bu kez görülenle gerçeklik aynı.
Soru şu şekilde: Bu noktalar mor mu yoksa mavi mi?
Muhtemelen siz şimdi hangi noktadan bahsettiğimizi sordunuz. Lütfen sabredin, önce durumu açıklayalım. Yapılan araştırmalar sırasında katılımcılar bu soru yöneltilip onlara mor ve mavi arasındaki farklı tonlara sahip toplam 1000 nokta gösteriliyor. Bu noktaları sınıflandırması istenen katılımcılar, hangi rengi görüyorlarda onu işaretliyorlar. İlk grup için araştırmacılar noktaların yarısını (500) mavi spektruma yakın yerden, diğer yarısını da mor spektruma yakın yerden seçtiler.
Bazı katılımcıların noktaları mavi olarak tanımlama durumları zamanda azalma göstermeye başladı. ilk 200 noktanın ortalama %50’sine mavi diyen katılımcılar, son 650 noktanın sadece %6’sına mavi dediler. Halbuki bu oranın değişmemesi gerekiyordu. Katılımcıların bilinçaltlarında mavi rengin tanımı değişmeye başladı.
Bu araştırmanın ortaya koyduğu en önemli sonuç, insanların nokta ve renk analizi geliştirirken daha kapsamlı düşünmeleri oldu. Araştırmanın ilerleyen aşamasında durumlar daha da ilginç bir hal almaya başladı.
İnternet üzerinden katılım sağlayan yeni bir denek grubuna, ekranda 800 tane insan yüzü animasyonu gösterildi. Bu kez bu yüzler arasında en tehditkar gördüklerini seçmeleri istendi. Katılımcılar, tehditkar ya da değil şeklinde yüzleri işaretlemeye başladılar.
Zamanla tehditkar olarak işaretlenen yüzlerin sayısında önemli ölçüde azalma yaşandı. Tıpkı mavi noktaların tanımlanmasında yaşanan azalma gibi. Hatta bu testte katılımcılar, normalde tehditkar olarak işaretlemedikleri yüzleri, test ilerledikçe tehditkar olarak tanımlamaya başladılar.
Bu sonuçlar toplumların ve belki de bütün insanlığın en kalıcı özelliklerinden birisini açıklayabilir: Karamsarlık.
Bilim insanları, "Modern toplumlar, yoksulluk, okuryazarlık, şiddet ve bebek ölümlerine gibi geniş yelpazedeki sosyal sorunların çözümünde olağanüstü ilerleme kaydetmiş olsalar da, insanların çoğunluğu dünyanın daha da kötüye gittiğine inanmaktadır." diyorlar.
