Chicago Üniversitesi ekonomi uzmanlarından Marianne Bertrand ve Emir Kamenica, ABD’nin Ulusal Ekonomik Araştırmalar Bürosu aracılığıyla ciddi bir araştırmaya imza attı. ABD’nin içi ekonomisinin sizi ilgilendirmediğini düşünmeyin. Eğer bazı şeylerin, ülkemiz dışında da ucuza geldiğini düşünüyorsanız, Apple’ın fiyat politikaları özelinde ABD’de gerçekleşen bu araştırma bakış açınızı genişletecek.
Apple’ın genellikle üst düzey gelire sahip tüketicileri hedeflediği zaten bilinen bir durum. Çoğu zaman kafamızda “ABD’de çalışsak daha kolay iPhone alırız” düşüncesi belirse de bu durum tam olarak öyle değil. Yapılan araştırma iPhone modellerinin ABD’de bile zengin müşteriler için olduğunu gösteriyor. Yani bazı düşüncelerimizin hatalara neden olduğunu görüyoruz.
Toplamda 6394 iPhone müşterisinin örneklem olarak seçildiği araştırmaya göre, bir iPhone sahibi olanların %69.1’i yüksek gelirli. Aynı grup içine iPad de %66.9’luk yüksek gelirli tüketici oranıyla dahil oluyor. Android telefonlarda ise bu oran %59.5’lik bir orana sahip.
Peki araştırmanın çıkış noktası olan “yüksek gelirli” tam olarak ne anlama geliyor?
Teknik olarak uzmanlar bu terimi “hanedeki insanların toplam gelirinin ortalamanın üzerinde olması” olarak tanımlıyorlar. Yani bulunduğunuz ülkedeki ortalama hane gelirinin üzerinde para kazanılan bir hanede yaşıyorsanız yüksek gelirlisiniz. Bu durum, ülkenizin ekonomik refah düzeyine göre değişim gösteriyor. Eğer bir ülkede, hanelerin gelir ortalaması düşükse, bu gelirin üzerine çıkanlar yüksek gelirli oluyorlar, ancak burada dikkat edilmesi gereken konu bambaşka. Söz konusu hane geliri ortalaması, ülkedeki para biriminin alım gücüne göre ne kadar geçerli?
Bir iPhone’dan nerelere geldik, ama bu işler böyle yürüyor. Öte yandan başlangıç fiyatı ABD’de 1000 dolar olan iPhone X, ülkemizde Apple mağazalarında 6099 TL başlangıç fiyatıyla satılıyor. Bu da dolar bazında 1343 ABD doları ediyor. Paramızın alım gücünün, dolar karşısında düşük olmasına rağmen ABD’ye kıyasla 343 dolar daha fazla ödememiz, aklımıza “ABD’de daha rahat iPhone alırız” düşüncesini sokuyor.
Bu konuda Türkiye’deki ortalama hane gelirinin alım gücüne etkisini de tartışmak gerekiyor. Eğer iPhone, ABD için bile zenginlere özel bir telefon model olarak tanımlandıysa, ülkemizde bu tanım ultra zenginlere özel olarak tanımlanmalı. Olmadı bankadan bir kredi çeker, ayda 300 TL telefon parası öder, taksit bitince iPhone 20’nin çıktığını görürüz.
