Geçtiğimiz günlerde Nature Communications'da yayımlanan bir araştırma, koşmanın gruplar ya da çiftler arası "bulaşıcı" olabileceğini ortaya koymakta. İnsanları spor yapmak adına neyin motive ettiği ya da hangi faktörlerin motivasyonunu kırdığıyla ilgili olan araştırmada, etrafımızda düzenli olarak spor yapan, koşan bireylerin olması durumunda bizim de etkilenip spor yapmaya başlayacağımızın üzerinde durulmakta.
Araştırmacılar, yaklaşık beş yıldır, 1,1 milyon kullanıcısı bulunan ve kullanıcılarının günlük çalışma alışkanlıklarını izleyen bir spor şirketinden veri toplamaktaydı. Bu sürede aynı zamanda, kullanıcıların yaptıkları sporlarla ilgili sosyal medya paylaşımları da incelenmekteydi araştırmacılar tarafından. Çünkü araştırmanın amacı, spor yapan insanlar arasında nedensel bir sosyal etki olup olmadığını anlamaktı. Başka bir deyişle "ikisi de spor yapan ve birbirleriyle yaptıkları sporlarla ilgili paylaşım yapan iki arkadaş, birbirlerini spor yapıp yapmamak konusunda tetiklerler mi?" sorusuna cevap arıyorlardı. Yani A kişisi bulunduğu şehirde yağmur yağdığı için koşmaya çıkamayacaksa, B kişisi şehrinde yağmur yağmıyorsa şayet koşmak için dışarı çıkacak mıydı?
Çalışma şaşırtıcı bir biçimde B'nin o gün koşudan kaytarmak yerine normalden daha fazla koşu yapacağını ortaya koydu. Makalenin yazarı Christos Nicolaides, bu farklılıkların potansiyel bir açıklamasının psikolog Leon Festinger'in önerdiği toplumsal bir karşılaştırma teorisine dayanabileceğini belirtiyor. Bu teori ise, kendi kişisel değerlerimizi ancak kendimizi başkalarıyla kıyaslayarak oluşturabileceğimiz fikrini ortaya atmakta. Örneğin, egzersiz söz konusu olduğunda, bizden daha atletik olan akranlarımız bizi spor yapma ve vücudumuzu geliştirme konusunda daha fazla teşvik etmekte.
1 milyon kişi ve spor alışkanlıkları incelenerek oluşturulan çalışma aslında tabii ki çok da kapsamlı sonuçlar ortaya koymuyor. Sonuçta her ne kadar benzer eğilimler gösteren, birbirimize oldukça benzeyen canlılar olsak da, her birimizin davranışları altında aynı ya da benzer sebeplerin yatması gerekmiyor. Bu noktada Nicolaides da konuyla ilgili olarak, "Aslında bulgularımız her iki fikri de destekler nitelikte. Evet insanlar birbirlerini hem etkilerler hem de etkilemezler. Bu yüzden bulgularımız doğrultusunda tüm spor yapan, koşan insanlar aynı sebeplerden etkilenir diyemiyoruz." diyor.
Yine de, üzüm üzüme baka baka kararır gibi güzide bir atasözümüz olduğunu hatırlatıp, çevremizdeki insanların diğer pek çok konuda olabileceği gibi
bizi spor yapıp yapmama konusunda da etkileyebileceklerini belirtiyoruz.
