İstanbul Üniversitesi (İÜ) İktisat Fakültesi, Türkiye İş Bankası iş birliği ile İÜ İktisat Fakültesi envanterinde bulunan fakat onlarca yıldır çalışamaz halde olan ‘Milli Gelir Hesaplama Makinesi’ MONIAC’ı (Monetary National Income Analog Computer) yeniden çalışır hale getirdi. Tamam da Milli Gelir Hesaplama Makinesi nedir?
1949 yılında William Phillips tarafından tasarlanan MONIAC’ın dünya üzerinde yalnızca 13 adet orijinal kopyası bulunuyor. 1950'li yıllarda Prof. Dr. Besim Üstünel'in çabalarıyla İÜ İktisat Fakültesi'ne getirilen cihaz, bilim tarihi açısından da son derece önemli olmasının yanı sıra milli gelir denkliğini oluşturan değişkenleri çok daha anlaşılır şekilde açıklıyor.
İÜ İktisat Fakültesi’nde bulunan MONIAC, uzman fizikçi Adem Soylamış tarafından tamir edildi ve çalışır hale getirildi. Ayrıca çalışır haldeki makinenin bir prototipi daha üretildi ve bu prototip, MONIAC’ın yeniden çalışması için katkıda bulunan Türkiye İş Bankası Müzesi'nde sergilenecek.
Dünya’da yalnızca 4 farklı çalışır halde MONIAC bulunuyor ve artık bu MONIAC’lardan biri, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Dekanlık katında sergileniyor. Ayrıca İÜ İktisat Fakültesi, MONIAC’ın çalışma prensibine dayanan bir dijital simülasyon da geliştirdi.
