Denizdeki biyolojik üretimin başlangıcını teşkil eden fitoplankton denilen mikro alglerin, yani mikroskobik bitkiciklerin aşırı çoğalmasıyla birlikte, gelişen bazı olaylara tepki olarak bıraktıkları salgı olan müsilajın oluşum sebepleri arasında sanayi atıkları ve evsel atıkların boşaltımı gösteriliyor. Müsilaj geçtiğimiz aylarda Marmara denizini ciddi oranda etkisi altına almıştı.
Balıkesir’de düzenlenen müsilaj konulu toplantıda, müsilajın Karadeniz, Ege ve Akdeniz’de de Marmara’da olduğu gibi görülebileceğine dikkat çekildi. Toplantıda konuşan Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, eylem planı çağrısında bulunarak, "Nasıl ki şu an müsilaj yüzünden Marmara'da bir farkındalık oluşup, bir eylem planı yapıldı, aynı şeyi Karadeniz, Ege ve Akdeniz için de yapmamız lazım" şeklinde konuştu.
Kirlilik yükünün azaltılması gerekli
Tehlikenin büyük olduğunu ve geçmediğini belirten Sarı, bu tehlikeyi takip etmeye bilimsel olarak devam ettiklerini söyledi. Prof. Dr. Mustafa Sarı, suda aşırı alg çoğalması olduğunu ifade ederek, “Şu an için söyleyebiliriz ki, henüz su kolonunda kitlesel anlamda oluşmuş bir müsilajdan bahsetmiyoruz. Dipte geçen yıl oluşmuş, dibe çökmüş, parçalanması devam eden müsilaj çamuru, ince müsilaj çamuru devam ediyor. Lakin suda aşırı alg çoğalması var. 8-22 metre aralığında görüş çok düştü. İzliyoruz, izlemeye devam edeceğiz. Ümit ediyoruz ki iklim şartları da biraz daha soğuk giderse, denizdeki sirkülasyonlar artabilirse müsilaj oluşumunda negatif bir etkiye sahip olacak” dedi.
Diğer denizlerde de Marmara’da olduğu gibi bir müsilaj tehlikesi olup olmadığını yanıtlayan Sarı, 1720’lü yıllardan itibaren müsilajın bilim dünyası tarafından bilinen ekolojik bir olay olduğu söyleyerek, “Bu doğal ekolojik olay. Denizlerin hepsinde görülebilir. Marmara Denizi’nde çok yoğun şekilde şu an görülüyor. 2007-2008 senesinde bu yoğunlukta Adriyatik Denizi’nde karşımıza çıktı. Önümüzdeki yıllarda Karadeniz’de de, Ege’de de, Akdeniz’de de müsilajı görme ihtimalimiz hep var. Bu iklim değişikliği o kadar büyük bir etki ki, eğer biz denizlerin kirlilik yükünü azaltmazsak ilkim değişikliğine bağlı yüzey sıcaklıklarındaki artış devam ediyor ve yükselir vaziyette” ifadelerine yer verdi.
Eylem planıyla tedbirler alınmalı
Sarı ayrıca eylem planı yapılması gerekliliğini dile getirerek, “Nasıl ki şu an müsilaj yüzünden Marmara’da bir farkındalık oluştu, bir eylem planı yapıldı. Bu eylem planıyla tedbirler almaya çalışıyoruz. ‘az uyguladık, çok uyguladık’ ama, bir farkındalıkla yola çıktık. Uzun vadede bu farkındalığın artacağını düşünüyoruz. Aynı şeyi Karadeniz, Ege, Akdeniz için yapmamız lazım. Belki Marmara kadar ilk etapta Ege’de, Akdeniz’de, Karadeniz’de bu yoğunlukta bir müsilaj görmeyiz ama bölgesel olarak, lokal olarak kapalı koy ve körfezlerde ortaya çıkabilir, bu mümkündür. Ama Marmara Denizi’nde bunun olasılığı çok daha yüksek. Önümüzdeki yıllarda müsilajın tekrar etme olasılığı çok daha yüksek” şeklinde konuştu.
