Çeşmenizden akan su, nereden geliyor? Nasıl filtrelenerek, arıtıldı? Bir ton suyun dağıtımının şehir için masrafı ne oranda? Bu konuda ne gibi iyileştirmeler sağlanabilir? Temiz su, gün geçtikçe daha değerli bir kaynak haline geldiği için, bu tip sorular da gündeme geliyor. Duke Üniversitesi ve Aspen Enstitüsü’nden araştırmacılar, bu sorulara cevap bulmak için paylaşımlı, herkese açık bir ‘suyun interneti’ kavramına ihtiyaç olduğunu söylüyorlar.
Kuraklık ve sel felaketleri gibi doğal afetler ve insan kaynaklı sorunlar nedeniyle su sistemine her zamankinden daha fazla yüklenme oluyor. Yerel otoriteler ve tesisler suyun kullanımı konusunda sızıntı seviyesinde bazı veriler topluyorlar olmakla birlikte, ulusal veri tabanları oluşturma noktasında çok az mesafe kat edildi.
Duke Nicholas Enstitüsü’nden Martin Doyle “Su dünyamız veri bakımından oldukça zengin ama edindiğimiz bilgiler, oldukça az. Su ile ilgili veriler açık olarak paylaşılır ve sonra da ortak dijital bir platforma entegre edilirse, yerel halkın su kullanım şeklinden tutun da, bölgesel su kalitesinin ölçümü ve yetkililerin su kaynaklı halk sağlığını tehdit eden tehlikeler konusunda halkı uyarma imkanı edinmesi gibi bir çok konuda önemli fırsatlar elde edilebilir” diyor.
Bahsettiğimiz şey, İstanbul’daki birinin Ankara’da suya ne kadar ödendiğini öğrenmek istemesinden öte bir durum. Çok büyük oranlarda veri kaybının kazanılmasına yönelik bir çalışmadan söz ediyoruz. Bakış açınız genişledikçe, sistemle ilgili bölümleri nasıl optimize edeceğinizi makro ve mikro seviyelerde tespit edebilirsiniz.
Fakat bırakın ulusal seviyede bir kaynak paylaşımı sistemini oluşturmayı, sadece verileri toplayıp analiz etmek bile belirli bir masraf gerektiriyor. Bu nedenle araştırmacılar, yapılması gerekenin, bu şekilde hareket etmenin faydalarını gayet net biçimde dile getirmek olduğu kanaatine vardılar. Üstelik hangi nakit sıkıntısı çeken kurum, mevcut ve işlemekte olan şebeke sistemine yatırmak varken, milyonlarca lirayı bu tip yeni icat edilmiş bir veri toplama girişimine yatırır ki?
Araştırmacılar, su ve suya dair verilerin çok büyük oranda göz ardı edildiğini savunuyorlar. Bu noktada etkili kuraklık zamanlarında toplanan mevcut veriler üzerinde çalışılarak bu tip bir açık kaynaklı, erişilebilir veri tabanının somut faydalarının gösterilebileceğini düşünüyorlar.
Kaldı ki temiz su elde etmek de zorlaşıyor. Doğal kaynaklar tükenmeye yüz tutarken, nüfus artışı da yaşandığı içindir ki kuraklık ve mevsimsel dalgalanmalar gibi sorunlar da gün geçtikçe daha kötüye gidecek.
California Eyaleti Su Kurulu’ndan Greg Gearheart “Kısıtlı su kaynakları ve artan talep, gelir-gider oranlarını kontrol edebilmemiz için açık ve erişilebilir bir veri tabanına olan ihtiyacı artırıyor” diyor.
Duke Üniversitesi ekibinin ‘suyun interneti’ olarak adlandırdığı bu kuramsal kavram, tüm belediye kurumlarından gelecek suyla ilgili her çeşit verilerin işleneceği merkez haline gelebilir. Konuyla ilgilenen vatandaşlardan tutun da, resmi veri uzmanlarına ve uygulama geliştiricilerine kadar herkesin erişilebileceği bir kaynak olabilir.
