ABD ve Çin arasında başlayan ticari gerilimler, aylar öncesinde küresel ticaret ortamına ciddi zararlar verdi. İthal ürünlerin ağırlıkta olduğu pazarlara sahip pek çok ülkenin ekonomisi, gerilimlerden çok etkilendi. Her şey düzelecekmiş gibi görünürken ABD ve Türkiye arasındaki tartışmalar başladı. Yaptırımlar TL’nin uluslararası piyasalarda kabul gören ABD doları karşısında değer kaybetmesine yol açtı.
Son 11 yılda Türkiye, sadece iPhone modelleri için 7 milyar dolar para harcadı. Diğer yabancı üreticilerin telefonlarıyla birlikte Türk halkının akıllı telefon ihtiyacını karşılamak için yurt dışına hibe ettiği tutar 24 milyar doları buldu. Hem dolardaki artış hem de harcanan tutarlar göz önüne alındığında Türkiye’de yerli üreticilere karşı ilgi artışı yaşanmaya başladı.
Ortak kaygı kaliteyse ne yapmalı?
Yerli akıllı telefon üreticileri, yabancı üreticilere kıyasla kalite konusunda biraz geri kaldıkları yönünde eleştiriler alıyorlar. Yükselen ilginin karşılığında daha çok ürün satmaları, daha çok yatırım yapmaları anlamına geliyor. Yapılan yatırımlar arttıkça da üretim süreci ve çıktıları daha kaliteli olacaktır. Kalitenin bir süreç olduğunu bilerek, yerli üreticilere verilen desteğin önemli olduğunu vurgulamak lazım. Temennimiz, daha iyi ürünlerle yurt dışı pazarlarındaki ana akım üreticilere kafa tutabilecek işler yapmları yönünde.
Unutmayalım ki Apple, ilk iPhone modelini piyasaya sürdüğünde satışları çok düşüktü. Firma iki ay içerisinde ciddi bir indirim yapmak zorunda kaldı. ABD’li tüketicilerin desteği olmasaydı, Apple bugün dünyanın en değerli şirketi olamayacaktı. Apple bu seviyeye kadar gelirken ABD sınırları içerisinde bir tane bile iPhone fabrikası açmadı, cihazlarını Asya’lı şirketlere ürettirdi. Burada şirketin bir diğer önemli kazanç kapısı olan yazılımlar devreye giriyor.
Yerli üreticilerin nihai hedefi: Özgünlük ve yurt dışında rekabet
Bir diğer önemli nokta, tam olarak yazılım konusu. Türkiye’deki üreticiler işlemci gibi önemli donanım birimlerini üretemiyorlar. Aramızda kalacak bir konu değil ama Apple da işlemcilerini başka şirketlere ürettiriyor. Yazılım konusuna dönecek olursak, yerli akıllı telefon üreticilerinin Google’dan başka seçeneği olmadığını görüyoruz. Bir başka ABD’li şirket olan Google, bir diğer ABD’li yazılım devi olan Microsoft’un Windows’unu geride bıraktı. Artık dünyanın en çok kullanılan işletim sistemi Google’ın Android’i oldu. Yerli üreticilerimiz, bu işletim sistemiyle telefon üretip satıyorlar. Yani yerli telefon alırken, yazılıma ödediğimiz ücret yine yabancıya gidiyor.
Türkiye’deki yerli üreticilerin özgün işler ortaya koymaları için önlerinde önemli bir sınav var. Madalyonun diğer tarafında ise, son araştırma sonuçlarına göre yerli tüketiciden de gereken desteği alıyorlar. Eğer ellerinden geleni yaparlarsa ortaya kaliteli ürünler çıkabilir, Türkiye’nin uluslararası arenadaki rekabet gücü artabilir.
Yerli akıllı telefon üreticilerinin pazardaki mücadelesini analiz ettikten, marka kelimesini kullanmadan markayı açıkladıktan sonra, o malum soruya gelelim:
