Her gün düzenli olarak kullandığınız kaç çeşit uygulama var? Dahil olduğunuz kullanıcı kategorisine göre bu rakam değişebilir. O zaman şöyle soralım: Telefonunuzdaki uygulamaları ne için yüklüyorsunuz? İşte bu sorunun cevabı, doğrudan cihazınız ve sizinle ilgili durumları ortaya koyuyor.
2018’de zirve yapan veri güvenliği endişelerini çoğu kişi ciddiye almıyor. Yakın zamanda kişisel verilerimiz bizim için büyük endişe kaynağı olacaklar, giderek daha fazla insan bu konuya önem verecek.
Diğer taraftan kötü niyetli mobil uygulamaların cihaz sağlığını ciddi şekilde tehdit ettiklerini de söylemek gerek. Eğer şarjınız çabuk bitmeye, telefonunuz durup dururken kapanmaya başladıysa arkasında muhtelemelen gözünüzden kaçan bir uygulamanın parmağı var demektir.
Uygulama yapmak ve yayınlamak emek istiyor. Android ve iOS platformları güvenlik açısından farklı seçenekler, farklı niteliklere sahip uygulamalar sunsalarda önemli bir detay var. İyi bir geliştirici, eğer amacı kötüyse hem Apple’ı hem de Google’ı manipüle edebiliyor. Peki o halde ne yapacağız? Cihazımıza zarar verecek, verilerimizi çalacak uygulama türlerinden uzak duracağız.
Bu hafta Mobil Uygulama Reçetesi köşemizde, kesinlikle uzak durmanız gereken uygulama çeşitlerini derledik.
- Önemli Not: Bu listede yer alan uygulamalar, bulundukları başlık altında bahsedilen riskleri taşımaktadırlar. Kullanma özgürlüğü yine siz kullanıcılara aittir.
1. RAM performansını arttırdığını söyleyen uygulamalar:
Mobil uygulamalar, arka planda donanımızın en önemli bileşenlerinden olan RAM hafızasını kullanırlar. Aynı zamanda bataryanızdan ciddi şekilde enerji alırlar. Özellikle hızlandırma RAM hafızanızdan tasarruf yapıp, daha akıcı kullanım vaadi sunan uygulamalar, telefonunuzun ekranı kapalıyken bile bataryanızı adeta sömürürler.
Kısa sürede şarjı biten bataryaları uzun süreler boyunca doldurup boşaltmak, pillerin ömrünü azaltır. Bu durum telefonunuzu gün geçtikçe daha kısa süreyle şarj etmeden kullanmanıza neden olur. Android kullanıcısıysanız, Ayarla bölümünden RAM kullanımını stabile etmek için ek seçeneklere ulaşabilirsiniz. Bunun için üçüncü parti uygulamalara gerek yoktur.
- Yüklenmemesi gereken uygulamalar: 4 GB RAM Memory Booster, RAM Booster, Game Booster, Speed Booster vb.
2. Dosya temizleme uygulamaları:
Evet, ne yazık ki dosya temizleme uygulamaları da masum değildir. Telefonunuzda daha fazla boş sabit hafıza alanı olunca hızlanmaları doğaldır. Söz konusu uygulamalar da bunu vadederler. Sildiğiniz bazı uygulamalar, geride kullanışsız veri çöplüklerini bırakırlar. Hafıza temizleme uygulamaları da bu gereksiz ve şişmiş dosyaları temizleme görevini üstlenirler.
Buraya kadar her şey normal görünüyor. Fakat yine arka planda çalışıp batarya performansınızı kötü etkileyen, bazen silmemesi gereken önemli çekirdek dosyaları da silen uygulamalardan söz ediyoruz. Zamanla cihazınızın kararlılığını bozan bu uygulamalar, cihazınızın düzenini bozuyor.
Ne yapmalısınız? Aslında çok basit. Sırayla Ayarlar, Depolama bölümüne gelip “Yer Aç” ikonuna tıklayın. Bu aşamada ister kullanmadığınız uygulamaları silin, isterseniz Uygulamalar listesinden “Önbelleği Temizle” seçeneğine dokunun. Ayrıca Google’ın Files isimli uygulamasını marketten indirip, düzenli olarak veri temizliği yapabilirsiniz.
- Yüklenmemesi gereken uygulamalar: Clean Master taklidi uygulamalar, Temizleyici, Super Cleaner, CCleaner, Master Cleaner vb.
3. Ön yüklü olarak gelen gereksiz uygulamalar:
Yeni bir telefon satın aldığınızda, üreticinizin anlaşmaları gereği bazı oyun ve uygulamaların hali hazırda yüklü kutudan çıkar çıkmaz yüklü olduklarını görürsünüz. Otel arama uygulamalar, alışık olmadığınız ofis uygulamaları, alışveriş uygulamaları, hatta sosyal medya uygulamaları. Belki kullanacaksınız, ancak üreticinizin yaptığı dayatmayla değil.
Ön yüklü olarak gelen uygulamaları kaldırmanıza ne yazık ki her üretici izin vermiyor. Bunun içi o uygulamaları pasif hale getirmek en geçerli ve toplu çözümlerden birisi. Ayarlar bölümüne gidin, Uygulamalar sekmesini açın ve kullanmayıp silemediğiniz her uygulamaya dokunup, şu işlemleri uygulayın:
- İzinler bölümünden bütün izinleri devre dışı bırakın,
- Depolama bölümünden “önbelleği” ve “verileri temizle” seçeneklerine dokunun,
- Veri kullanımı bölümünden “Arka plan veriler” ve “sınırsız veri kullanımı” seçeneklerini devre dışı bırakın,
- Uygulama detayları ekranında “durmaya zorla” seçeneğine dokunarak, uygulamayı pasif hale getirin.
4. Batarya ömrünü arttırdığını söyleyen uygulamalar:
Tıpkı RAM ve sabit hafıza birimlerini ferahlattığını söyleyen uygulamalar gibi batarya dostu olduğunu söyleyen uygulamalar da masum değiller. Çünkü tüm işletim sisteminin bütün çalışan uygulama ve hizmetlerine erişim sağlayarak, cihazınızı sınırlandırırlar. Özellikle Android 7.0 ve üzeri cihazlarda, batarya iyileştirmesi yapan uygulamalar pek işe yaramazlar. Zira bu sürümler, bataryayı en iyi şekilde değerlendirmek üzerine programlandılar.
Ne yapabilirsiniz? Ayarlar bölümünden Pil (ya da Güç Tüketimi) bölümüne gelin, alta doğru indiğinizde son birkaç saat içerisinde en çok enerji tüketen uygulamaların listesini göreceksiniz. Bu listedeki uygulamaların üzerine dokunun, açılan ekranda “durmaya zorla” seçeneğine dokunun. Merak etmeyin WhatsApp gibi uygulamalar, bildirim geldiği an yeniden uyanacaklardır.
Yüklenmemesi gereken bazı uygulamalar: Battery Saver, Kaspersky Battery Saver, Battery Doctor, Pil Tasarrufu vb.
5. Arka planda verileri balon gibi şişen sosyal medya uygulamaları:
Facebook ve Messenger gibi uygulamalar, cihazınız ne kadar üst düzey olursa olsun, bir süre sonra kötü yan etkiler göstermeye başlarlar. GB GB biriken arka plan dosyaları, artık performansı kötü etkilemeye başlar. Bu uygulamalar yerine Facebook Lite, Messenger Lite gibi seçenekleri tercih edebilirsiniz. Eğer uygulamanın Lite sürümü yoksa internet tarayıcısı üzerinden kullanabilirsiniz.
Eğer kullandığınız uygulamanın tarayıcı desteği de yoksa, ana uygulamanın verilerini, 2. maddede yer alan işlem sırasına göre temizleyebilirsiniz.
6. Dosya yöneticisi uygulamaları:
Dosyalarınıza kolayca ulaşmak, klasörlerinizi organize etmek isteyebilirsiniz. Üreticiniz, size harici bir dosya yöneticisi uygulaması sunmamış olabilir. Bu bile üçüncü parti uygulamalara güvenmeniz için bir neden değil.
Ayarlar bölümünden Depolama seçeneğine gidin, listeden Dosyalar seçeneğine dokunun. Yeni klasör açma ve dosyalarını taşıma işlemlerinizi bu ekran üzerinden yapabilirsiniz.
- Yüklenmemesi gereken uygulamalar: ES Dosya Yöneticisi taklidi uygulamalar, çeşitli File Manager isimli uygulamalar, X-plore, Total Commander vb. (Asus, General Mobile ve Motorola gibi üreticilerin uygulamalarını kullanabilirsiniz)
7. Gizlilik vadeden, popüler olan fakat casus tarayıcılar:
İnternet gezintinizi Google Chrome ya da üreticinizin tarayıcısı üzerinden yapmak istemeyebilirsiniz. Bunun için alternatif arayışındaysanız, karşınıza pek çok tarayıcı seçeneği çıkacaktır. Bu tarayıcıların önemli bir kısmı, size VPN gibi ücretsiz servisler sunma vadinde bulanacaklar. Nitekim büyük çoğunluğu bütün sörf deneyiminize ilişkin verileri toplama, cihazınızın her köşesine ulaşma hakkına sahip olacak.
O uygulamalar yerine Mozilla Firefox, Opera, Mint ve Microsoft Edge gibi tarayıcıların varsa Lite sürümlerini tercih edin.
- Yüklenmemesi gereken uygulamalar: UC Browser ve Dolphin Tarayıcı taklidi uygulamalar, Kiwi Browser, Quick Browser, Aloha Browser, Private Browser vb.
8. Sürüsüne bereket medya oynatıcı ve ses performansını arttırma uygulamaları:
Fotoğraf ve videolarınız görüntülemek, depoladığınız .mkv gibi uzantılara sahip videolarınızı açmak isterseniz, Android’in gömülü hizmetleri yetersiz kalabilir. Ayrıca Google Play Music gibi oynatıcılar, istediğiniz her şeyi bir arada sunmayabilir.
Bütün deneyimleri sunan bir uygulama için o kadar da uzağa gitmenize gerek yok. Bilgisayar dünyasının efsaneleri olan VLC ve GOM gibi oynatıcıların Android uygulamalarına başvurun.
Eğer telefonunuzdan çıkan sesin düşüklüğünden şikayetçiyseniz, bir uygulama ile bunun çözüleceğine inanmayın. Yazılımsal olarak ses performansınız arttırılabilir, bu da hoparlörlerinize kalıcı zararlar verebilir. Bizden söylemesi.
- Yüklenmemesi gereken uygulamalar: Müzik Çalar isimli sayısız uygulama, Video Oynatıcı isimli sayısız uygulama, BlackPlayer, Dub Music Player, Pi Mp3 Çalar, Lark Player, Poweramp taklidi uygulamalar, Ses yükseltici, Sesi arttırın, Bas güçlendirici, Ekolayzır güçlendirici vb.
9. Tanınmayan geliştiricilerin ürettiği fotoğraf ve video düzenleme uygulaması:
Hiç tanımadığınız birisi galerinize bakmak isterse, hemen açıp tüm fotoğraflarınızı gösterir misiniz? O halde güvenirliğinden şüphe ettiğiniz, adını hiç duymadığınız geliştiricilere ait fotoğraf düzenleme uygulamalarını da indirmeyin. Galerinize erişim sağlayacak bu uygulamaların yapımcılarını araştırın, elinizden geldiğince bilinen şirketlerin ürünleri dışında uygulama yüklemeyin.
Adobe, Google, Instagram ve daha pek çok bilindik şirketin halihazırda çok iyi fotoğraf düzenleme uygulamaları var. Filtreler için fotoğraflarınızı casus yazılımlarla dünyayla paylaşmayın.
- Yüklenmemesi gereken uygulamalar: Photo Collage isimli pek çok uygulama, Pic Collage, Collage Maker, Photo Editor, Foto Kolaj, Fotoğraf Kolaj Düzenleme vb.
10. Neredeyse bütün anti-virüs uygulamaları:
Eğer yukarıda söylediğimiz bütün maddelere dikkat eder, güvenilmeyen uygulamaları yüklemezseniz virüsler konusunda da korkmanıza gerek yok. Stabil ve ideal bir kullanım düzeniyle kötü amaçlı yazılımların bulaşma riskini en aza indirebilirsiniz. Antivirüs uygulamaları, temel anlamda cihazlarımızı korusalar da artık gereksizler.
Dikkat etmeniz gereken şey, Play Store dışından uygulama yüklememek. Zira dışarıdan gelen dosyaları Google’ın kontrol etme imkanı bulunmuyor. Bu nedenle pek çok zararlı yazılım cihaza bulaşabiliyor. Elinizden geldiğince market dışından uygulama yüklemeyin. Yükleseniz bile mutlaka dosyayı bilgisayar ortamında virüs taramasından geçirip telefonunuza aktarın.
Geniş çaplı bir listenin sonuna geldik. Bu listeyi okuduktan sonra Play Store üzerinde yükleyecek uygulama bulmakta zorlanabilirsiniz. Eğer cihazınızın sağlığını ve verilerinizin güvenliğini önemsiyorsanız, zaten her uygulamayı yüklememeniz gerekiyor.
Anket sorusu:
Görüş, öneri ve tavsiyelerinizi yorumlar bölümünde bizimle paylaşabilrisiniz. Takipte kalın :)
