Türkiye’de Kurulup, 880 Milyon İnsanı İlgilendirecek ‘Teknoloji Bankası’ Ne İşe Yarayacak?

73
34
18
6
1
Birleşmiş Milletler; Türkiye ve çeşitli coğrafyalarda, teknolojik kalkınma için bir süredir çeşitli projeler yürütüyor. Örgüt tarafından 2011 yılında Türkiye’ye teklif olarak sunulan Teknoloji Bankası’na ilişkin kanun Resmi Gazete’de yayımlandı. Gelin ana başlıklar altında bu bankanın ne işe yarayacağına yakından bakalım.

Teknolojik kalkınma, dünyanın gelişmesi için olmazsa olmazlardan birisi. ABD’de bulunan Silikon Vadisi ve Avrupa’da yer alan Estonya gibi ülkeler, bu kalkınmanın en somut örneklerinden birisi. Zira I. Dünya Savaşı öncesinde büyük bir krizin merkezi olan ABD, teknolojik kalkınma sayesinde bugünlere gelebildi. Elbette dünyanın bazı köşelerinde bu kalkınmadan dolayı ortaya çıkan farklılıklar, her ne kadar küreselleşme söz konusu olsa da hissedilir oldu.

Nasıl ABD’deki bir girişimci, aklındaki fikrini cebinde 5 kuruş parası bile yokken gerçeğe dökebiliyorsa, diğer ülkelerde de girişimcilerin değerli olması gerekiyor. O girişimciler, aradıkları destekleri bulurlarsa, ilerleyen yıllarda kendi ülkeleri için oldukça önemli noktaya geliyor. Bunun bir sonucu olarak, dünyanın en değerli 5 şirketinin ABD’de bulunduğunu söylemek mümkün.

Birleşmiş Milletler gibi örgütler, coğrafyaya bağlı olarak ortaya çıkan fırsat eşitsizliklerini ortadan kaldırmak, teknolojik gelişmelerinin önünü çeken “sosyal destek” kültürünü dünyanın farklı köşelerinde de hissettirmek için bir süredir çalışıyor: Türkiye’nin merkezinde olduğu bir Teknoloji Bankası programı için 2011 yılında yapılan teklif de bunlardan birisiydi.

Şimdi gelin, yakın tarihimizden hareketle sürece yakından bakalım.

47 ülke, toplamda 880 milyon insan için tarihi gün: 22 Eylül 2017

Birleşmiş Milletler ve Türkiye, 22 Eylül 2017’de New York’ta gerçekleştirilen toplantıda anlaşmaya vardı. Ana hedef, anlaşmada yer alan az gelişmiş 47 ülkede; bilim, teknoloji ve yenilikçilik kapasitesini güçlendirmek.

Anlaşmaya göre, Teknoloji Bankası Kocaeli'nin Gebze ilçesinde bulunacak. 30 Kasım 2018’de meclis komisyonu tarafından kabul edilen “Türkiye Cumhuriyeti ve Birleşmiş Milletler Arasında, Az Gelişmiş Ülkeler İçin Teknoloji Bankası Kurulmasına Yönelik Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun”, 10 Aralık 2018’de Resmi Gazete’de yayımlandı.

Birleşmiş Milletler‘in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi kapsamında, 2030 yılına kadar %17,8 kalkınma hedefi var:

Yazının giriş kısmında bahsettiğimiz girişimcilik kültürünün oluşması ve desteklenmesi için Teknoloji Bankası büyük önem taşıyor. BM, yıllardır uyguladığı Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi kapsamında Türkiye dahil diğer 47 ülkenin içerisinde yer aldığı ekosistemde %17,8 oranında teknolojik kalkınma hedefi koydu.

Türkiye’nin bu süreçteki payı ve görevi ne olacak?

BM genel sekreteri anlaşma sağlandığı tarihte, “Türkiye’nin Teknoloji Bankası’na ev sahibi sıfatıyla mali desteğini memnuniyetle karşılıyorum. Özel sektör, akademi ve vakıflar da dahil olmak üzere, diğer Üye Devletleri ve paydaşları da gönüllü katkılarda bulunmaya teşvik ediyorum. Birlikte, Teknoloji Bankası için sağlam ve sürdürülebilir bir mali temel oluşturacağız, ” açıklamasında bulunmuştu. Bu bağlamda anlaşmaya göre;

  • Türkiye, 2018’den itibaren yıllık 2 milyon dolar, 5 yıllık 10 milyon dolar fon sağlama sözü verdi.
  • Bu fon desteği dışında Türkiye’nin ev sahibi sıfatı bulunuyor. Bunun dışında Türkiye’nin diğer BM Üye Ülkelerinden statü olarak bir farkı yok.
  • Tüm BM üyesi ülkeler, Türkiye gibi Teknoloji Bankası’na fon sağlayabilecek ve yatırımda bulunabilecekler. Bu anlamda Türkiye, bankanın ilk resmi fon sağlayıcısı oluyor.

Peki Teknoloji Bankası’nı kim yönetecek?

Türkiye’nin idari anlamda bankanın yönetimine müdahale etme yetkisi olmayacak. Bankanın tüm çalışanları Birleşmiş Milletler tarafından atanacak. Ayrıca Teknoloji Bankası, şu avantajlara sahip olacak:

  • Bankada çalışan herkes doğrudan BM personeli olacak,
  • Teknoloji Bankası, Türkiye’den bağımsız olarak anlaşma yapabilecek,
  • Taşınmaz ve taşınabilir malları satın alıp satmak için, Türkiye’deki yasal süreçlerden muaf tutulacak,
  • Kuruma ait mülkler, düzenlemeler, varlıklar, kısıtlamalar Türkiye’nin denetiminden muaf tutulacak.
  • Teknoloji Bankası her türlü vergi uygulamasından muaf tutulacak.

Teknoloji Bankası’nın Türkiye’ye ne gibi olası faydaları dokunabilir?

Birleşmiş Milletler tarafından bir merkez olarak seçilmiş ülke olarak Türkiye, yabancı yatırımcıların gözündeki olumlu puan çizelgesine bir artı almış oldu. Bölgesel ve uluslararası kalkınma açısından merkezi bir tercih olması, pek çok yatırımcının Türkiye’ye uzun soluklu yatırımlar yapmasını sağlayabilir.

Uluslararası temsiliyet açısından Teknoloji Bankası, Türkiye’nin imajına olumlu katkı sağlayabilir. Bu olumlu imajın devamlılığı ise bölgeden çıkacak olan teknolojik ve bilimsel gelişmelere bağlı. Zira BM, dilediği zaman bankayı istediği bölge ya da ülkeye taşıyabilir.

Bir diğer önemli fayda, her ne kadar anlaşmada yer almasa da ana hedefe uygun beklenti oluşturuyor. Türkiye’de faaliyet göstermek için can atan pek çok girişimci var. Bu girişimciler, sadece Türkiye’den değil, tüm BM üye ülkelerinden gelecek yatırımlara kavuşma imkanına sahip olacaklar.

Görüş, öneri ve yorumlarınızı aşağıdan bizimle paylaşabilirsiniz.

73
34
18
6
1
Emoji İle Tepki Ver
73
34
18
6
1