Google'ın sahibi olduğu, dünyanın en büyük video yayın platformu olan YouTube, kazanılan yüksek miktarlarla birlikte gençlerin yeni gelir kapısı oldu. YouTube'da içerik üreticileri, yani YouTuberlar genel olarak platformdan aldıkları reklamlar ile kazanç elde ediyorlar. Bazı uzmanlara göre, bazı kriterlere uygun YouTuber'lar, izlenme ve tıklanma başına para kazanıyor, böylece hem kısa yoldan şöhreti yakalıyor hem de gelir elde ediyorlar.
Uzmanlar, çocukların ilgisini çeken videoları defalarca izlediğini belirterek, ebeveynlerin zararlı içerikleri konusunda daha dikkatli olması gerektiğini söylüyor. Google'dan sonra en çok tıklanan site olan Youtube'un en büyük avantajı, herkesin kendine bir kanal açabilmesi. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Murat Kırık "Çocuk ve gençlerin tercihleri, geleneksel medya yerine yeni medya oldu. YouTube, Z kuşağı için kendilerini ifade edebilecekleri, fikirlerini paylaşabilecekleri ve içerik üretebilecekleri bir mecra durumuna geldi. YouTube, artık atari salonları ile parkların yerini aldı." ifadelerini kullandı.
YouTube'da Geçirilen Zaman 8 Dakika 39 Saniye
Doç. Dr. Kırık, bir kişinin YouTube'da geçirdiği ortalama zamanın 8 dakika 39 saniye olduğunu belirtirken, izlenen video sayısının ise 5 olduğunu söyledi. Çocuk ve gençlerin, Youtuberlığı "geleceğin mesleği" olarak gördüğünü dile getiren Kırık, bunun tercih edilmesinin en temel nedeninin, kısa yoldan şöhrete ulaşmak ve reklam geliri elde etmek olduğunu söyledi.
YouTuberlığın kazançlarının oldukça iyi olduğunu ifade eden Kırık "Youtuberlar birkaç yoldan gelir elde ediyor. Bunlardan en yaygın olanı Google reklamları. Videolar izlenirken çıkan reklamlar, bu mesleğin en büyük gelir kaynakları. Bu reklamlarda, 'Tıklama Başına Maliyet' (CPC) ve 'Görüntüleme Başına Maliyet' (CPM) olarak bazı kriterler yer alıyor. CPC reklamlar, video tıklandıkça 'Google Adsense' hesabında biriken gelir olarak ifade ediliyor. Tıklama başı maliyet kanalın popülaritesi, abone sayısı ve izlenme oranlarına göre değişiklik gösteriyor." dedi.
Tıklama Başı Gelir
Doç. Dr. Kırık, Türkiye'de tıklama başına elde edilen gelirin, 7 kuruş ile 4 lira arasında değiştiğini söyledi. CPM'nin ise video izlenirken çıkan Google reklamlarının bin kez görüntülenerek 1 birim gelir elde edilmesi şeklinde ifade edildiğini anlatan Kırık, sözlerini şöyle devam ettirdi "Türkiye’de bir reklamlık gösterim ücreti ise 5-15 kuruş arasında değişiyor. Bir video içerisinde beş reklam yer aldığı düşünülürse elde edilen gelirin 25 kuruş ile 75 kuruş olduğunu söyleyebilmek mümkün. Youtuberların reklam alabilmesi için en az bin aboneye sahip olması, 10 bin kez izlenme oranını elde etmesi ve bir yıl içerisinde en az 4 bin saat görüntülenme alması gerekiyor. Bu da içeriklerin daha özgün olmasını zorunlu kılıyor."
Google reklamları haricinde, viral ve ürün yerleştirmeyle de gelir elde edilebildiğini söyleyen Doç.Dr. Kırık, yoğun prodüksiyon gerektiren videoların daha çok tıklandığını vurguladı.
Gelirler İçin Vergilendirme Olmalı
Bilişim Hukuku Derneği Başkanı Avukat Kürşat Ergün, YouTube gibi kişilerin gelir elde ettiği platformlarda vergilendirmeye gidilmesinin hukuken uygun olduğunu söyledi. Ergün, Youtuber ve fenomenlerden vergi alınmasının denetiminde artık bazı gelişmelerin yaşandığını dile getirdi.
Devlet kurumlarının konuyla ilgili somut verilere ulaştığını söyleyen Ergün "Bu noktada diğer tüm gelir kalemlerin kayıt altına alınıp belirlenen değerler üzerinden vergilendirme dilimleri oluşturulduğu gibi YouTube ve benzeri ortamlardan elde edilen gelirin somut veriler üzerinden tespit edilerek vergilendirmeye gidilmesi mali denetimin yapılabilmesi açısından önem taşımaktadır ve hukuk devleti olmanın bir gereğidir." dedi.
Yaş Sınırı
Klinik Psikolog ve Pedagog Mehmet Teber ise anaokulu çağındaki çocukalar için TV'nin çoğu zaman yeterli olmadığını söyledi. Televizyonun her yere taşınamadığını söyleyen Teber "Burada imdada YouTube yetişiyor. Çocuk her yerde sevdiği çizgi filmi izleyebiliyor." dedi.
Teber, YouTube'un pedagojik açıdan bazı riskler taşıdığını ve YouTube nedeniyle travmatize olmuş birçok çocukla karşılaştığını belirtti. Katıldığı bir çalışmada, ilk grubun korku videoları izlediğini söyleyen Teber "O videolardan bir tanesini merak edip bir bakıyor sonra sağdan diğerleri derken dünyası korku ile doluyor. İkinci grup doğum ameliyatı gibi video izleyenler. Böyle sahneler çocuğun zihnini altüst ediyor. Diğer grup ise cinsellikle karşılaşanlar. 'Örümcek adam' bile yazsan örümcek adam kıyafetli kişilerin olduğu açık sahneler çıkıyor. Bu üç grup travmatize oluyor. Bazıları da sürekli şiddet, oyun videoları izleye izleye şiddete yöneliyor." dedi.
Teber, dünyada çocuk YouTube uygulamasının olmadığını hatırlatarak "YouTube'da 18 yaş sınırı var ama bu da yetersiz. Ailelerin buna çok dikkat etmesi gerekiyor. Bir kullanıcı adı ile giriş yapmak, izleme geçmişini kontrol etmek, yanımızda izlemesini sağlamak ise en pratik önlemler" dedi.
