Samsung'un Galaxy Note 8 ile başlattığı çok pahalı amiral gemisi akıllı telefonlar, sektöre yeni bir tür ekledi. Bu tür, şimdiye kadar yeterince üst seviye olduğunu sandığımız amiral gemisi modellerinin üzerine ultra üst seviye amiral gemisi olarak geldi.
Bu durumla ilgili olarak yorum yapabilmek için öncelikle herkesi bir nebze ne hakkında konuştuğumuzla ilgili olarak aydınlatmak gerekli. Akıllı telefonları ucundan azıcık takip eden kişiler bilecektir. Yakın zamanda Samsung Galaxy Note 8 satışa çıktı. Satışa çıkma fiyatı 5000 TL. Bu modeli LG'nin V30 modeli takip etti ve bu model de 800-900 dolar arasında satışa çıktı. Ardından sahneye Apple çıktı ve işe tamamen yeni bir boyut kazandırdı. iPhone X, fiyatı dahil bir çok alanda insanları etkiledi ve başlangıç fiyatı 1000 dolar oldu. Bu fiyatlar, geçen yılın amiral gemileriyle kıyasladığımızda 200 dolar civarı bir artış gösteriyor. İşte bizim de tam olarak irdeleyeceğimiz konu bu.
Çok değil bir yıl önce, iPhone 7 Plus, firmanın en üst seviye akıllı telefonuydu ve en pahalısıydı da. Samsung'un da aynı şekilde Note 7'si patlamasaydı aynı durumda olacaktı. LG ise amiral gemisi olan G6'yı diğerlerine göre daha düşük bir fiyatla en üst seviye telefonu olarak gösteriyordu. Tüketicilerin bu alanda bir doyuma ulaştığı düşüncesi, firmaları daha fazla ekstra özelliklere sahip olan cihazlar üretip bunlara daha yüksek fiyat etiketleri koymaya yöneltti. Bu yönelim için ise bir şeyin olması gerekliydi; akıllı telefonların temel işlevleri yerine getirme safhasını geçerek ekstralara odaklanması.
Bugünden 6 yıl civarı geriye gidersek, akıllı telefon seçiminde dikkat etmemiz gereken en önemli hususlardan bir tanesi şüphesiz temel telefon fonksiyonlarını yerine getirmede sıkıntı çekip çekmeyeceğiydi. Bugüne geldiğimizde ise akıllı telefon sektörünün olgunlaşmasıyla birlikte belirli bir fiyatın üzerindeki cihazlar, günlük kullanıcıların (yani sadece sosyal medyaya giren ve mesajlaşma uygulamalarını kullanan kişilerin) tüm ihtiyaçlarını oldukça iyi şekilde karşılıyor. Hatta bu cihazların performansları öyle yükseldi ki bu bahsettiğimiz işlemler sırasında neredeyse amiral gemisi modeller ile zor ayırt edilecek bir kullanım vadediyorlar. Durum böyle olunca firmalar amiral gemisi modellerini bir şekilde farklılaştırma ihtiyacı duydular ve temel fonksiyonların üzerine çıktılar.
Tüketiciler, temel fonksiyonları her cihazın rahatlıkla yerine getirdiğini görünce, beyinlerinde satın alma sırasında, cihazın işini görüp görmeyeceği konusundan ziyade cihazdaki lüks ve ekstralar daha büyük önem arz etmeye başladı. Bir çok topluluk, yavaş yavaş akıllı telefonları bir prestij simgesi olarak görmeye başladı ve bu lüks cihazları özellikle tasarımları ve farklılıkları aracılığıyla sosyo-ekonomik statü göstergesi olarak kullanıyor. Akıllı telefonların fiyatlarının artışındaki en büyük sebebi de tam olarak bu kültürel farklılaşma oluşturmakta. Yeni nesil amiral gemileriyle ultra amiral gemileri arasında sizin de göreceğiniz üzere fonksiyon açısından bir farklılık neredeyse bulunmuyor.
Lüks çantalar ile akıllı telefonlar arasında bir kıyaslama yaparak durumu daha belirgin hale getirelim. Luois Vuitton, çantalarını hepimizin tanıdığı bir moda markası. Yaptığım kısa bir araştırma sonucu firmanın Birleşik Krallık sayfasındaki kadın çantaları sayfasında diğerlerine göre nispeten uygun fiyatlı, £925 yani ~4500 TL'lik Speedy Bandouliere 30 modelini inceledim. Çanta, tahmin edeceğiniz üzere pazarda 20 liraya satılan çantalardan fonksiyon anlamında hiç bir farklılık taşımıyor, ikisinin de fermuarları var, ikisi de içinde telefon, cüzdan ve bir kaç şey saklayabiliyor, ikisi de kola takılabiliyor. Louis Vuitton olanın belki kumaşı ya da derisi daha kaliteli ve belki modası geçmeyecek ancak temel fonksiyon anlamında bahsettiğimiz gibi fark çok küçük. Peki bu çantanın böyle bir fiyata rağmen bu kadar satmasının sebebi nedir? Prestij ihtiyacı. Kimse Louis Vuitton bir çanta alırken hangisi işimi daha iyi görür diye bakmıyor, hangisi daha prestijli diye bakıyor.
Çanta mantığını akıllı telefonlara uyguladığımızda olay kabak gibi ortaya çıkıyor. Ultra üst seviye akıllı telefonlar, genel kullanıcının ihtiyacına cevap vermek üzere değil; bu alana tutkusu olanlara, S-Pen gibi özel bir alete ihtiyaç duyanlara veya basitçe parası çok olan kişilere hitap ediyor. Bu cihazların yurtdışında da fiyatlarının bahsettiğimiz şekilde yükselmesi, ülkemize vergi ve kur değişiklikleri sebebiyle artarak yansıyor ve bizlere asgari ücretin 5 katına ulaşan akıllı telefonlar olarak geliyor.
Teknoloji tutkunları olarak tüketicilere verebileceğimiz naçizane tavsiyemiz, bu ultra üst seviye akıllı telefonları alırken hangi amaçla aldıklarının bilincinde olmaları ve bilinçsiz harcamada bulunmamaları yönünde. Bahsi geçen cihazların size katkıda bulunacağını düşünüyorsanız -bu katkı sosyal, kültürel ya da sadece psikolojik olabilir- ve bütçeniz izin veriyorsa diyebileceğimiz hiç bir şey yok. Ancak bunun gibi bir durumda değilseniz ve normal amiral gemilerine kıyasla çok büyük performans artışı beklentileriyle bu cihazları almayı düşünüyorsanız, biraz hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz.
