Sismoloji deprem bilimi olarak isimlendiriliyor. Depremi tahmin edebilmek ise en büyük amacı. Ancak yıllardır uğraşılmasına rağmen hiçbir uyarı olmadan tsunamiler ve volkanik hareketlerle tetiklenen depremler, binlerce insanın can ve mal kaybına neden oluyorlar. Peki depremin olacağını önceden bilebilseydik bu yaşamları kurtaramaz mıydık?
Şimdiye dek bilim insanları tüm tahmin çalışmalarında yanıldılar. Deprem öncesinde olan bazı olayları veri olarak kabul etseler de bunlar arasında tutarlı bir tablo ortaya çıkmıyordu. Alışılmışın dışında hayvan hareketleri, yeraktındaki su hareketleri, elektromanyetik alan oluşumları incelenmiş ve hiçbiri depremi önceden tahmin edebilmemize yaramamıştı.
Belki de “Büyük Veri” sayesinde, depremi önceden tahmin edebiliriz. Çünkü bu alanda birçok yeni çalışmalar yapılıyor. “Makine Öğrenmesi” algoritmaları, günden güne gelişiyor ve yapay zeka uygulamaları ileri seviyelere varıyor. Los Alamos Ulusal Laboratuvarı’ndan Paul Johnson “Eğer depremi tahmin edeceğinize inanıyorsanız kafayı sıyırmışsınız” diyor, ancak araştırmalara devam ediyor. Hem de son teknoloji büyük veri araçları ile.
Sürekli akan verilerle ve gelişmiş makine öğrenmesi algoritmalarıyla çalışan süper-bilgisayarları 7/24 besliyorlar. Bunu ise diğer deprem kataloglama yöntemlerinden farklı olarak; deprem çekim alanı, lokasyon ve zaman verileri ile yapıyorlar. Diğer verileri ise kullanmıyorlar. Böylece işlenmemiş veri yerine, makinenin algoritması çıkarımlarda bulunuyor.
Johnson, dünyada birkaç araştırma merkezine bu tekniğinin kullanılmasını teklif etmiş. Fransız bilim insanları şimdiden bu yöntemi kullanmaya başlamışlar bile. Eğer tüm dünyadaki deprem verileri bir noktada toplanır ve ileri makine algoritması ile işlenirse, belki de depremler önceden tahmin edilecek. “Bu sadece başlangıç” diyen Johnson ekliyor, “Önümüzdeki 10 yıl içinde makine öğrenmesi, bilim yapma şeklimizi kökünden değiştirecek.”
