Fosilleşmiş dinozor yumurtaları, dev antik yaratıkların evrimsel sürecine ışık tutuyor. Bilim insanları, yüzlerce çeşidi tanımlanan dinozorların yaşayışları, beslenmeleri ve karakteristik özelliklerini tanımlamak için çalışıyorlar. Bu süreçte birçok bilim dalının temsilcileri disiplinler arası başarılı çalışmalara imza atarak, dünya tarihini anlamlandırmaya çalışıyorlar.
Yeni bir kazı ve araştırma sürecinden sonra bir dinozor türünün mavi ve yeşil renklere sahip fosilleşmiş yumurtalar bıraktığı anlaşıldı. Bu fosillerin analizi, içerilerinde bulunan yumurta kabuklarının fosilleşme sürecinde renksizleşmediğini ve mavi olarak anne karnından çıktıklarını ortaya çıkardı. Bu renkler önemli, niye mi? Çünkü, yavrularından ayrılmamış ve yumurtaları takip eden bir babanın varlığına işaret ediyorlar.
Peki renklerin bu kadar şeyle nasıl ilgisi olabilir?
Söz konusu dinozor, Çin'de yaşayan gagalı deve kuşlarına benzeyen ve 66 milyon yıl önce yok olan “heyuannia huangi” adlı bir tür:
Birçok kuş ve tüm sürüngen türleri, aslında renksiz ve beyaz yumurtalar bırakırlar. Bu nedenle ataları dinozorların haklarındaki varsayımlar, onların da renksiz yumurtalar sahip olduğu yönündeydi.
Yale Üniversitesi'nde görevli olan ve araştırmanın sorumlularından Jasmina Wiemann, National Geographic'e "Renkli yumurtaların kuşlarda evrimleştiği ve modern kuşların bir özelliği olduğu düşünülüyordu. Bundan dolayı kimse, dinozorların da renkli yumurtalara sahip olacağını sorgulamadı.” açıklamasında bulunuyor.
Fosilleşmiş dinozor yumurtaları, genellikle kahverengi veya siyah renge sahip olurlar. Bunun nedeni demir ve demir oksit gibi minerallerin fosilleşme sürecinde organik yapıya sail olmasıdır. Ancak bu araştırmaya konu olan yumurtalar, diğer yumurtalardan farklı bir şekilde mavi renge sahipler.
Günümüzde yaşayan birkaç modern kuş türünde de mavi renkli yumurta gözlemleniyor. Bazı tavuk ve ördek türleri de bu gruba dahil olabilir. Modern kuşlarda, mavi ve yeşil yumurtalara biliverdin adı verilen bir pigment neden olur. Ayrıca başka bir pigment olan protoporfirin, kırmızı ve kahverengi renklere ve lekelere neden olur. (Köy yumurtaları örnek olabilir)
Keşif kuşlarla dinozorlar arasındaki bağlantıyı daha da güçlendiriyor ve ayrıca Heyuannia türü dinozorun davranışları hakkında aha çok bilgi veriyor. Günümüzde birçok deve kuşu türü renkli yumurtalara sahip ve bu renkler yumurtaların kolayca kamufle olmasını sağlıyor. İlginç olan ise, bu hayvanların yumurtaları başında dişilerin değil erkeklerin beklemesi.
Bu nedenle Heyuannia yumurtalarının mavi renkleri, yuvalarına çok bağlı olan babalar da dahil olmak üzere modern kuşlarla dinozorların zamanlarını içi içe geçirdiklerine kanıt olabilir. Elbette bu hipotez sadece bir fosil kanıtıyla doğrulanamaz, ancak en güçlü olasılıkların başında geliyor.
