Biyolojik kontrol, zararlı haşere popülasyonlarının ekonomik ve çevresel faktörler üzerindeki etkilerini en aza indirmek için kontrol altına alınmalarında diğer doğal avcılara başvurulmasıdır. Her yıl çiftçileri büyük zararlara uğratan bazı haşerelerin kontrol altına alınması için kullanılan birçok metottan biridir.
İlaçlama gibi hem insan sağlığı hem de çevre için zararlı yöntemlerin yerine biyolojik kontrolden faydalanmak, ekonomik olarak da daha karlı bir seçimdir. Oregon Eyalet Üniversitesi'ndeki araştırmacılar yakın zamanda bu yöntemde kullanılabilecek bir avcı tür daha keşfettiler.
Parazitik bir yaban arısı türünün kanadı noktalı sirke sineklerine saldırıp onları kontrol altına aldığı gözlemlendi. Kanadı noktalı sirke sineği, çiftçileri büyük zarara uğratan istilacı ve zararlı bir meyve sineği türü. Üniversitede görev alan böcekbilimci Profesör Vaughn Walton, konuyla ilgili yaptığı açıklamalarda, "Kanadı noktalı sirke sineği, kontrol edilmesi zor bir tür" ifadelerinde bulundu ve ekledi:
"Tür, çok yüksek bir üreme hızına sahip. Bir yılda birkaç nesil türeyebiliyor. Bu yüzden sürekli ilaçlama yapmak gerekiyor. Haftada 2, belki 3 defa kadar... Bu sıklıkta ilaçlama yapmak ekonomik ve ekolojik bağlamda sürdürülebilir değil.".
Sinek büyük zarara sebep oluyor
Kanadı noktalı sirke sineği, meyvelerin değerini %10 düşürüyor. Yabanmersini, böğürtlen, çilek, üzüm gibi meyvelerin üretiminde her yıl milyonlarca dolarlık zarara neden oluyor. Sinek Avrupa'daki şarap endüstrisinde de sorun yaratmış durumda. Ama bilimsel adı Pachycrepoideus vindemmiae olan ve Oregano Eyalet Üniversitesi'nde üzerinde çalışmalar yapılan bir yaban arısı türü bu sorunu çözmekte yardımcı olabilir.
Sinekle mücadelede nasıl bir yol izlenecek?
Kanadı noktalı sirke sineğinin azaltılma şansının, iyi temizlik, doğru budama, doğru sulama gibi bütünsel bir haşere yönetim planına dahil faktörlerin doğru uygulanması ile artacağı belirtildi. Ayrıca yapılan bilgilendirmelere göre bitki bezi kullanımı da meyvelerin üzerinden yere düşen sineklerin yumurtalarını salarak üremelerini engellemede yardımcı olabilir.
Parazitik yaban arısı Pachycrepoideus vindemmiae, birçok teste tabi tutuldu ve bu türün tek çözüm olmadığını, diğer uygulamaların da yapılması gerektiğini belirten Walton; bu türü yetiştirip salmak için izin bekliyor.
