Arılar, dünya üzerindeki ekosistemin kilit noktalarıdır. Yaşamları boyunca bitkilerin çeşitlenmesi ve çoğalması için mücadele ederler. Doğal bir mucize olan küçük canlıların binlerce farklı türü bulunuyor ve bunlardan en yaygın görülen tür ise bal arıları. Uçarken yön tayin etmeleri, kovanlarından kilometrelerce uzağa gidip geri dönebilmeleri onları daha gizemli kılıyor.
Avustralya Queensland Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, arıların sağa ya da sola uçma tercihlerini bilinçli olarak yaptıklarını kanıtladılar. Üstelik biri dar biri geniş iki farklı delik içerisinden, geniş olanı seçip tehlikeden kaçtıkları anlaşıldı. Çünkü her ne kadar geçebilseler de dar yerler arıları için hayati risk taşıyabiliyor.
Araştırmanın mühendislerinden Mandyam Srinivasan yaptıkları deneyler üzerine, "Bazı arılar güçlü bir şekilde sol tarafı tercih ederlerken, bazıları sağ yönü tercih etti. Ancak hiçbir yönü tercih etmeyen arılar da vardı ve bunların oranı çok düşüktü.” açıklamasında bulundu.
Ekip, arıların yön duyularını ölçmek amacıyla 102 tanesini farklı renklere boyanmış kutular içerisine yerleştirdi. Kutular arasında, 120 cm’lik bir tünel ve tünel içinde arıların karşılaşacakları farklı engeller bulunuyordu.
İlk engeldeki iki delikten birincisi diğerinden daha genişti ve arıların %80’i geniş olan delikten geçmeyi tercih etti. Sonraki testte işler biraz ilginçleşti ve arıların %45 ‘inin sağ ya da solda bulunan aynı orandaki deliklerden birini tercih etmeye çalıştıkları anlaşıldı. Bir sonraki aşamada ise arıların hangi deliğin daha güvenli olduğuna karar vermek için bir müddet engel karşısında beklediği gözlemlendi.
Uçuşlar tekrarlandıkça arıların güvenli deliği tercih etme ve yön tayin etme süreleri kısaldı. Yaptıkları tercihlere etki eden bir diğer etmen, sürü halde uçmalarıydı. Bu nedenle kalabalık şekilde tek delikten geçmek yerine dağılım gösterdiler.
Araştırmanın sonuçları uçak teknolojilerindeki kaza önleyici sistemlerde kullanılacak.