Kalamarlar, ahtapotlar, mürekkep balıkları, amfibiler ve bukalemunlar, göz açıp kapayıncaya kadar derilerinin rengini değiştirebilen hayvanlar arasında yer alıyor. Bu ve benzeri canlıların derilerinde beyinden bağımsız olarak çalışan fotoreseptör adlı bir molekül bulunuyor. Opsin olarak bilinen bir protein ailesinin parçası olan fotoreseptör, vücut ışığa maruz kaldığında beyne mesaj gönderiyor.
Retinada en bol bulunan protein parçalarından olan opsin, memelilerde de bulunuyor. Önceki çalışmalar, memelilerin opsin proteinleri sayesinde gözlerden bağımsız olarak dışarıdaki ışığı algılayabildiği yönünde olsa da, bunun tam olarak vücutta hangi işlevleri etkilediği hakkında çok az bilgiye sahiptik.
10 Ekim’de Current Biology adlı dergide yayımlanan bir araştırmada, nöropsin olarak bilinen bir tür opsin proteinin, farenin saç foliküllerinde eksprese edildiğini (DNA dizisi olan genlerin, fonksiyonel protein yapılarına dönüşmesi süreci için kullanılan bir terimdir) ve cildin sirkadiyen saatini gözlerden veya beyinden bağımsız olarak açık-koyu döngüsüyle senkronize ettiği bulundu.
Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi Oftalmoloji Profesörü Ethan Buhr, “Bu, bir memelideki sirkadiyen ritimleri doğrudan kontrol eden göz dışındaki opsin fotoreseptörlerin ilk işlevsel kanıtıdır” dedi.
Bunun, cildin kendi başına bir tabakta kültürlendiğinde bile gündüz mü yoksa gece mi olduğunu algılayabileceği anlamına geldiğini söyleyen Buhr, “Eğer kültürlenmiş cildi Seattle’dan Japonya’ya götürmeyi simüle ederseniz (ışığın zaman dilimlerindeki değişimlerini simüle ederek), cilt zaman diliminin değiştiğini ve nöropsin nedeniyle günler içinde yeni zaman dilimine adapte olduğunu tespit eder” ifadelerini kullandı.
Öte yandan araştırma sonuçları üzerindeki çalışmalar hala devam ediyor. Laboratuvar ortamında yapılan diğer deneyler, sirkadiyen saatinin derideki fizyolojik değişimde başrol oynadığını göstermişti. Örneğin; Nobel ödüllü Türk bilim insanı Aziz Sancar'ın North Carolina Üniversitesi'ndeki araştırması, sabahın erken saatlerinde verilen ultraviyole ışığın, farelerde cilt kanseri başlatılmasında, öğleden sonra verilen ışıkla karşılaştırıldığında beş kat daha yüksek bir etkiye sahip olduğunu kanıtlamıştı.
