Soğuk Savaş’ın zirve yaptığı yıllar olan 1975’te Amerikan Apollo ve Rus Soyuz uzay araçları yörüngeye gönderildikten sonra bu iki güçlü devlet, kademeli olarak sivil uzay faaliyetlerinde beraber çalışmaya başladı. Zaman geçtikçe başarılı bir şekilde, astronotlarla mühendisler arasında rahat bir bağ bile oluşturdular ancak bu bağ yıprandı ve uzun vadede tamamen kopabilir.
Buradaki en büyük sorun, ABD tarafından yaptırıma uğrayan Roscosmos’un Genel Müdürü Dmitry Rogozin ve Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki (International Space Station, ISS) Soyuz uzay aracında meydana gelen problem oldu.
NASA yöneticisi Jim Bridenstine, geçtiğimiz yıl Rusya ve Kazakistan’ı ziyaret etmiş, ayrıca Rogozin’i de ABD’ye davet etmişti. Rogozin’in tartışmalı geçmişi ve hakkındaki yaptırımlar dolayısıyla bazı ABD’li senatörler buna şiddetle karşı çıkmıştı.
Bu hafta, Bridenstine ve Rogozin, bir telekonferans yaparak ISS programı kapsamındaki iş birliklerini ve diğer projeleri tartıştılar. Ajanslar bu konuda herhangi bir açıklamada bulunmadığı için görüşmenin nasıl gittiği bilinmiyor. Beyaz Saray’daki uzay politikalarıyla ilgilenen bir kaynağa göre, ABD ve Rusya’nın uzaydaki ortaklıkları konusunda acilen çözülmesi gereken bir sorun bulunmuyor ancak Rusya aynı fikirde görünmüyor.
Rusya tarafından gelen 'ISS’de Soyuz’a NASA astronotları tarafından sabotaj düzenlendiği' iddiası, bu ikili arasındaki ilişkinin iplerini gerdi. Doğal olarak hem ABD tarafında hem de Rusya tarafında bazı şüpheler oluştu.
Tabii bu gözle görülür problemlerin ardında daha büyük sorunlar yatıyor. NASA tarafının asıl endişesi, Rus yazılımlarında ve uygulamalarında meydana gelen sistematik düşüş. Özellikle de geçtiğimiz yıl Soyuz roketlerinin başarısızlıkları.
Genel olarak baktığımızda iki tarafın da uzaydaki bu ortaklığı bozmak için kendi sebepleri bulunuyor. Rusya tarafı, uzay araçlarına NASA astronotları tarafından sabotaj düzenlendiğini düşünürken, ABD tarafıysa Rusya’nın Soğuk Savaş’tan sonra uzay yarışında oldukça geri kaldığını, teknik elemanlarının ve teknolojilerinin yeterli olmadığını düşünüyor.