DNA'nın Ne Kadar Bir Alana Sıkıştırıldığı İlk Kez Net Bir Şekilde Görüntülendi [Video]

Tüm canlıların yaşamsal işlevleri, nesillerinin devamı ve biyolojik gelişmeleri için gerekli olan genetik talimatları taşıyan DNA, en önemli özelliklerimizden biri. Hâliyle de sürekli DNA üzerinde çalışmalar gerçekleştiriliyor. İçimizdeki hücrelerin minik “DNA kitaplığı”nı nasıl düzenlediği de uzun zamandır merak konusuydu. 2 metreye ulaşan uzunluktaki DNA’nın insan saçı telinin onda biri kadar bir alana sığdırmak gerçekten büyüleyici bir şey. İşte yeni çalışma da tam olarak bu konuda bize detaylar sunuyor.

Bilim insanları, DNA’yı sıkıştıran ve DNA damlacıkları olarak da adlandırılan yapıları görüp haritalandırmayı başardı. Bu da DNA damlacıklarının şimdiye kadarki en detaylı görüntüsünün ortaya çıkmasını sağladı. Bulgular, Science Advances üzerinden yayımlandı.

DNA’nın nasıl sıkıştırıldığı net bir şekilde görüntülendi

Araştırmacılar, Cryo ET adlı ileri görüntüleme yöntemini kullanarak, hücre içindeki kromatin organizasyonunu üç boyutlu ve yüksek çözünürlüklü olarak yakaladı. Bu sayede DNA’nın damlacık gibi yoğun, sıkıştırılmış hâlleri gerçek görüntülerle doğrulanmış oldu. Bu damlacık benzeri yapılar, hücre çekirdeği içinde düzenli ve yoğun bir paketleme sağlıyor. Böylece devasa uzunluktaki DNA, hem yer kaplamadan hem de gerektiğinde okunabilecek şekilde saklanabiliyor.

DNA, kendini sıkıştırmak için proteinlerin etrafına sarılır ve ipe dizilmiş boncuklar gibi birbirine bağlı nükleozomlar oluşturur. Bu iplikler, çekirdeğin içinde daha da yoğunlaşan kompakt kromatin liflerine dönüşür. Bu sıkıştırma işleminin nasıl gerçekleştiği belirsizdi. Yeni araştırma, bu konuda hem detaylı bilgiler hem de görüntüler sunmayı başardı.

Bu tür detaylı görüntüler sayesinde, biyologlar ve tıp araştırmacıları DNA paketlenmesiyle ilgili hataları, sıkışma sorunlarını, okunamayan gen bölgelerini veya yanlış paketlemeden kaynaklanan genetik hastalıkları daha iyi anlayabilir. Ayrıca bu çalışma, hücre mimarisinin ne kadar zarif ve karmaşık olduğunu gözler önüne seriyor.

3,4 Milyon Yıl Önce Yaşamış Bir "İnsan Türü" Daha Olduğu Keşfedildi