Türkiye, her geçen yıl daha fazla kuraklık haberleriyle karşılaşmaya devam ederken bugün Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan su tasarrufu sağlayacak ve kaybı önleyecek yeni uygulamalar hakkında önemli açıklamalar geldi. Su Yönetimi Genel Müdürü Bilal Dikmen, içme ve kullanma sularında israfı önlemek için alınacak çeşitli tedbirler hakkında açıklamalarda bulundu.
6 Ekim 2021 tarihinde yürürlüğe giren İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği ile su idarelerinin su temininde, iletiminde, dağıtımında ve tüketiminde su kayıplarının azaltılmasına yönelik görev ve sorumlulukları belirlenmişti. Bu yönetmelik hakkında konuşan Dikmen, şu ifadeleri kullandı:
2020 yılında su kayıp oranı ortalama %35,4 idi
“2020 yılı su kayıp oranı ortalama yüzde 35.4 olarak tespit edildi. Bu su kayıp oranının yüzde 25 seviyesine indirilmesi ile yıllık 624 milyon metreküp su kazanılmış ve yaklaşık iki milyar lira ekonomik değer kaybı engellenmiş olacak.”
Yürürlüğe giren yönetmelikte büyükşehir ve il belediyeleri su kayıplarını 2023 yılına kadar %30, 2028 yılına kadar %25, diğer belediyeler ise 2023 yılına kadar %35 ve 2028 yılına kadar %30; 2033 yılına kadar ise %25 düzeyine indirmekle yükümlü olmuştu.
Binalarda kurulacak zorunlu hidrofor sistemi, borularda patlak oluşumunu engelleyecek
“İçme suyu şebekeleri için hidrolik modelleme çalışması, su hızı, debi, basınç vb. hidrolik parametrelerin tahmin edilmesi amacıyla yapılıyor. Sistemin Veri Tabanlı İzleme ve Kontrol Sistemi’ne entegre edilmesi ile şebekedeki debi ve basınç değişimlerini sürekli olarak izlenebiliyor. Burada şebekeye ne kadar su basıldığı, ne kadarının faturalandırıldığı görülebiliyor. Böylece, nerede ne kadar kayıp olduğu belirlenecek ve gerekli yerlerde yenileme yapılacak.
Su kayıpları yüksek olan yerlerde sadece basınç yönetimi yaparak kayıp oranı yüzde 40’ın altına indirilebilir. Örneğin bir apartmanda 15. kata su vermek için basınç uygulanıyor. Ancak bu basınç boruların patlamasıyla sonuçlanabiliyor. Binalara hidrofor sistemi kurulması durumunda, merkezden daha az basınç uygulanacak, böylece patlaklar azalacak ve su kaybı düşecektir.”
Gri su kullanımı ve yağmur suyu hasadının yaygınlaştırılması sağlanacak
“İklim değişikliğine uyum kapsamında 30 büyükşehir belediyesiyle çalışıyoruz. Her bölgeyi temsil edecek bir belediyeyi pilot belediye seçtik. Gri su kullanımı ve yağmur suyu hasadının yaygınlaştırılmasını sağlayacağız. Tuvaletten çıkan sular dışındaki, mutfak, banyo sularını arıtıp, sifon suyu olarak kullanmak veya yağmur sularını toplayıp sulama için kullanmak mümkün. Bunun için sadece basit bir sistem gerekiyor.”
'Gri' su nedir?
Gri su, duş, küvet ve lavabo gibi yerlerden toplanan evsel atık suya verilen isimdir. Geri kazanılmış gri su sayesinde içme suyu tüketim oranında büyük bir düşüş sağlama imkânı bulunuyor. Ayrıca elde edilen arıtılmış su, içme suyuna göre daha hijyenik olabiliyor.
