En gelişmiş bilgisayarlar bile insan beyni ile aynı seviyede değil. Beynimiz, bir anlamda şu anda bilgisayar bilimlerinde gelinmek istenilen noktayı temsil ediyor. Haliyle araştırmacılar sık sık, yapacakları çalışmalara ilham bulmak için insan beynini örnek alıyor ve onun davranışlarını taklit etmeye çalışıyor.
Fizikçiler tarafından geliştirilen bir sistem, insanların en temel özelliklerinden olan unutabilme yeteneğini bilgisayarlara aktarmayı amaçlıyor. Memristör olarak adlandırılan devre elemanları, insan sinapslarının taşıdıkları bilgiyi, bilgi kullanılmadığında silme özelliğini taklit edebiliyor.
Geleceğin nörobilgisayarları için önemli olabilir:
Memristörü şu anda kullanabileceğimiz çok fazla alan bulunmuyor. Yine de bu teknoloji tamamen kullanışsız değil, daha ziyade yeni geliştirilecek nörobilgisayarlara önayak olacak. Böylece daha gelişmiş ve gerçekçi yapay zekâlar oluşturulabilecek. Günümüzde analog nörobilgisayarlar sadece teoride yer alıyor.
Teknik olarak bilgisayarlara “Şu kadar sürede kullanılmayan bilgiyi unut” demek kolaydır. İnsan hafızasını taklit etmekte zorluk yaşanmasının nedeni sinapslarn yapısından kaynaklanır. Bir anı, ne kadar güçlüyse ve ne kadar sık kullanılıyorsa ilgili sinapslar o kadar güçleniyor, kullanılmayanlar da zayıflayıp inceliyor. Yani bir şarkının anısının olması, o şarkıyla ilişkili sinapsların çok kuvvetli olmasından kaynaklanıyor.
Yeni bir çalışma, daha kullanışlı memristörleri öngörüyor:
Benzer çalışmalar daha önce de yapılmıştı. İlk memristör sistemlerinde yaşanan sorun, Moskova Fizik ve Teknoloji Enstitüsü’nden Anastasia Chouprik’e göre cihazların davranış şeklinin zaman içerisinde değişmesi ve arızalara sebep olmasıydı. Fizikçiye göre kendi sistemleri, 100 milyar defa davranış değişikliği gözlendikten sonra bile normal şekilde çalışmayı başarıyor.
Araştırmacılar bu teknolojiyi geliştirmek için kendinden polarizasyon özelliğine sahip bir malzeme kullanıyor. Kullanılan materyal olan hafniyum oksit adlı materyal, şu anda pek çok firma tarafından yonga üretiminde de tercih ediliyor.
Gerçek unutma kısmı ise hafniyum oksit ile silikon arasındaki etkileşimin takibiyle sağlanabiliyor. Şimdilik bu memristörler çok ilkel ve araştırmacılar da çok fazla ilerleme kaydetmeleri gerektiğini biliyor. Öte yandan yapılan çalışma yeni bir adım olarak oldukça umut verici bir gelişme. Araştırma sonuçları ACS Applied Materials & Interfaces dergisinde yayımlandı.
