Genellikle Yapay Zeka’nın insan işgücünün yerini alacağı konusunda tartışmalar yapılıyor. Hatta çoktan yerini almaya başladı bile. Peki siz hiç, bir gün Yapay Zeka tarafından işe alınma ihtimalini düşündünüz mü? Bu sorunun yanıtını almak o kadar uzun sürmeyecek gibi duruyor. Çünkü dev firmalar İnsan Kaynakları Yönetimi için yapay zeka kullanmaya başladı bile.
Yapay zekalar şu an için İnsan Kaynakları birimlerine yardım etmek amacıyla kullanılıyor. Çalışanlara “chatbot” aracılığı ile merak ettikleri konularda bilgileri veriyor. Ancak bu hızla gelişmeye devam ederse, gelecekte İnsan Kaynakları ne iş yapar ise birebir yapabilecek gibi duruyor. Buna birini işe almak ve hatta işten çıkartmak da dahil. Teknoloji firmaları bu yazılımları şu an nasıl kullanıyor, gelin beraber bakalım.
Günün birinde izin almak için İK'ya değil yapay zekâya mazeret bildireceğiz:
Amazon, insan kaynakları yönetimi için yapay zekâ kullanan en büyük şirketlerden biri. Şirket, müşterilerini yönlendirmek için zaten bu teknolojiyi çoktan kullanmaya başladı. Alışveriş sitesine girdiğiniz andan itibaren tamamen yapay zeka yönlendirmesi ile karşı karşıyasınız. Seçtiğiniz ürünlerden, karşınıza çıkan ürünlere kadar her şey tamamen bir yazılımın kontrolünde.
Şirketin yazılımı daha önce yaptığınız ürün seçimlerini kaydediyor. Böylece bir kez daha alışveriş yapmak istediğinizde karşınıza daha önceki seçimlerinize göre ürünler çıkıyor. Sadece bu değil, konum, yaş ve daha birçok kayıtlı üyelik bilgilerinizi çözümleyerek, size benzer kişilere de aynı ürünleri öneriyor.
Amazon, bu tarz bir yazılımı insan kaynakları için de kullanıyor. Örneğin izne çıkmak isteyen bir çalışanın, ihtiyacı olduğu tüm bilgileri hafızasına kaydediyor. Daha sonra yine izin isteyen çalışanlara bu bilgilere dayanarak şirket veri tabanından gerekli bilgileri aktarıyor. Henüz sadece çalışanlara bilgi vermek amaçlı kullanılan bu sistem, kim bilir belki ileride karar verme merkezi de olabilir.
Artık şirket içi işlemleri yapay zeka aracılığı ile mi yapacağız?
Yapay zeka denilince akıllara gelen en büyük şirketlerden biri Google. Sadece arama motorunda bile milyonlarca kişinin bilgilerini depolamayan Google, daha sonraki aramalarınızı bu bilgilere göre yönlendiriyor. Siz daha birkaç harf yazmaya başladığınız anda neyi aradığınızı tahmin edip, karşınıza çıkarıyor. Yapay Zekalar, gelecekte belki bizi kendimizden daha iyi tanıyabilir.
Şirket şimdi aynı şeyi çalışanlarına uyguluyor. Çalışanların İK departmanları ile yaptığı etkileşimleri kayıt altına alan yazılım, daha sonra bunları modelliyor. Yani diyelim ki, bir çalışan kıdem tazminatı hakkında bilgi almak istiyor. Eğer yazılım, bu konu hakkında daha önce hiç veri almadıysa, İnsan Kaynakları Yönetimi yetkilisine yönlendiriyor. Bilgisi varsa kendi otomatik olarak verileri analiz ederek cevap veriyor.
Belli bir süre sonra artık tüm konular hakkında bilgisi olan Yapay Zekalar, hiçbir insan desteğine ihtiyacı olmadan çalışanlarla birebir iletişim kurabilir. Hatta çalışan verilerini analiz edip, her çalışana farklı yaklaşarak da cevap verebilir. Örneğin tüm şirket içi bilgilere sahip gelişmiş bir Yapay Zeka, çalışanın o an sinirli veya üzgün olduğunu algılayıp, cevabını da buna göre şekillendirebilir.
İş konusunda kaderinizi bir yapay zeka belirleyebilir, hatta şu an belirliyor:
IBM, 410 bin üzeri çalışanı ve 170’ten fazla hizmet verdiği ülke ile en büyük teknoloji şirketlerinden biri. Şirket işe alımlarında uyapay zekanın nimetlerinden sonuna kadar faydalanıyor. Yapay zeka iş başvurusunda bulunan kişinin sosyal medya paylaşımlarını, sosyal medyada kullandığı dili analiz ederek, kişinin şiddet veya öfke sorunları olup olmadığını kontrol ediyor.
Sadece bununla da sınırlı değil. Aynı zamanda başvuruda bulunan kişinin kullandığı cümleleri, yüz ifadelerini de analiz ediyor. Elde ettiği verilerle de kişinin şirket için uygun olup olmadığını belirliyor. Yani iş başvurusunda bulunan kişinin kaderini bir yapay zeka belirliyor da diyebiliriz. Kim bilir belki diğer şirketler de ileride bu tarz yapay zeka yazılımlarını kullanmaya başlarlar.
Bu tarz yazılımları savunanlar da, yapay zeka sayesinde işverenlerin daha dinamik bir işgücü alabileceklerini belirtiyorlar. Şu an için henüz başlangıç aşamasında olan bu tarz yazılımların, gelecekte İK personellerinin yerini alma ihtimali de bulunmuyor değil. Yapay zeka yazılımları sadece bunlar için değil, farklı alanlar için de kullanılabiliyor.
İnsan kaynakları konusu tamamsa, pek çoğunu bildiğimiz yapay zeka kullanım alanlarına da yakından bakalım:
Netflix, Yapay zeka kullanarak sizi etkiliyor:
Netflix’in Yapay Zekası artık çoğu kişi tarafından biliniyor. Temel çalışma prensibi ise sizin izleme geçmişinize dayanıyor. Netflix kullanan bir arkadaşınız ile sizin hesabınızda çıkan film afişlerinin birbirinden farklı olduğunu görmüş olabilirsiniz. Bunun nedeni tamamiyle Yapay Zeka. Hesabınızda yaptığınız izlemeleri analiz ederek, size uygun bir afiş resmi gösteriyor.
Yapay zeka ile yeni gezegenler keşfediliyor:
Yapay Zeka denilince NASA’nın adını geçirmemek de olmazdı. NASA da görevlerinde ve keşiflerinde Yapay Zeka kullanıyor. Hatta daha önce Google’ın geliştirdiği Yapay Zeka sayesinde sekiz gezegenli bir güneş sistemi bile keşfedilmişti. Ayrıca Mars ve Uzay İstasyonu görevlerinde de Yapay Zeka yardımına çok sık başvuruluyor.
Yapay zeka bahçeler düzenliyor:
Horizon isimli teknoloji firması, tarım bahçelerinde en verimli hasatların yapılmasını sağlayacak bir yazılım geliştirdi. Bu yapay zeka, tüm verileri bir bulut sisteminde toplayarak sürekli olarak analiz ediyor. Ardından çiftçilere yapmaları gerekenleri söylüyor ve tavsiyelerde bulunuyor.
Şaşırmayacaksınız: Facebook, reklamlar için yapay zeka kullanıyor:
Facebook da en büyük Yapay Zeka geliştiricilerinden biri. Şirket kendi sitesinde de yazılımlardan faydalanıyor. Karşınıza çıkan Facebook reklamları aslında rastgele çıkmıyor. Facebook’un Yapay Zekası, kullanıcıların paylaşımlarını, beğenilerini ve hatta yorumlarına kadar birçok veriyi analiz ederek önce sınıflandırıyor. Daha sonra hedef kitlesi belli olan reklamları, sınıfa göre gösterime sokuyor.
NVIDIA, yapay zeka geliştirmelerine devam ediyor:
NVIDIA daha önce videolarla da paylaştığı yazılımları ile adeta “korkunç” derecede, fotoğraflar üzerinde oynamalar yapabiliyor. Tamamen Yapay Zeka tarafından yapılan değişiklikler ile fotoğrafların üzerinde oynama olduğunu anlamak neredeyse imkansız oluyor. Bunun yanı sıra otonom araba, kendi kendine uçabilen drone ve daha birçok teknoloji de geliştirilme aşamasında.
Yapay Zeka gördüğünüz gibi artık neredeyse her sektörde kullanılmaya başlandı. Ancak kullanım alanı arttıkça insan işgücü sayısı da düşecek gibi duruyor. Günün birinde İnsan Kaynakları Yönetimi ile iş görüşmesi yapmak yerine, Yapay Zeka ile zorlu bir mülakata katılabiliriz. Yazılımlar bu hızla gelişmeye devam ettiği sürece, gelecekteki rolleri hakkında daha çok fazla tartışma olacak gibi duruyor.
