Dünya üzerindeki pek çok ülke, etik açısından tartışmaya açık olan konularda yapılacak deneyleri ya kısıtlıyor, ya destek vermiyor ya da doğrudan doğruya yasaklıyor. Japonya ise son verdiği izinle adeta Pandora’nın kutusunu açtı. Bu yılın başında Japonya, hibrit embriyoların taşıyıcı hayvanlara yüklenmesine ve yavruların dünyaya gelmesine izin verdi.
Tokyo Üniversitesi ve Stanford Üniversitesi’nde baş kök hücre araştırmacısı olan Hiromitsu Nakauchi, ülke ülke gezerek domuzlar gibi canlılar üzerinde insan organları geliştirmek için uygun şartları bulmaya çalıştı. Sırf ABD’de 110 binden fazla hastanın organ nakli beklediğinin farkında olan Nakauchi, bu yöntem sayesinde hayatların kurtarılabileceğine inanıyor.
Bu amacın gerçekleştirilmesi elbette ki şu anda biraz uçuk gözüküyor. Yine de projenin bir sonraki adamı, Japon yetkililerden yeşil ışık almayı başardı. 2014 yılında hükümet bu tür araştırmaları yasaklamış olsa da Nakauchi en sonunda bakanlıklardan gerekli onayı aldı. Araştırmacı, kamusal anlayış ve güvenin de zamanla gelişeceğini umuyor.
Nakauchi, “Hemen insan organları yaratmayı beklemiyoruz ama bu bizim, şimdiye kadar edindiğimiz bilgiler üzerine kurulu araştırmalarımızı ilerletmemizi sağlayacak.” diyor.
Deneyler, ilk olarak genetik olarak müdahale edilmiş insan pluripotent kök hücrelerinin fare embriyolarına eklenmesiyle başlayacak. Bu hücreler, genetik yapıdaki farklılıkları nedeniyle birer pankreas oluşturmayacak. Amaç, farenin insan kök hücrelerini kullanarak kendisine bir pankreas oluşturması olacak.
Ekip, 2 yıl boyunca bu kemirgenleri izleyecek ve pankreasın oluşum sürecini takip edecekler. Hayvanların diğer organları ve beyinleri de düzenli olarak kontrolden geçecek. Bu test başarılı olursa domuzlar üzerinde deney yapmak için başvuru yapılacak.
Daha önce insan-domuz ve koyun-domuz hibritleri yapıldıysa da hiçbirinin doğmasına ve olgunlaşmasına izin verilmedi.
Bu araştırmalarda en temel sorunlardan biri, insan kök hücrelerinin tam olarak hayvanın hangi organına gideceğinin ve enjeksiyon sonrası neye dönüşeceklerinin bilinmemesidir. Nakauchi ve ekibi, farelerin beyinlerinin %30’dan fazla insan olduğunu keşfettikleri an deneyleri durduracak.
Nakauchi, insan hücrelerinin yalnızca belli organları oluşturmasını sağlamaya çalıştıklarını ve kullandıkları yöntemin, kök hücrelerin nereye gideceğine dair çekinceyi ortadan kaldırdığını söylüyor. Araştırmacıya göre bu yöntem, etik çekinceleri de azaltacak.
