Güneş Sistemi’nin gaz devleri olan Jupiter ve Satürn, cüce gezegen Pluton ilk defa Voyager 1 tarafından görüntülenmişti. Çoğu insan için Ay’dan bile görüntü çekmek imkansız görünüyorken Voyager 1, bu yolculuğu sırasında 28 Aralık 2018 saat 16:30 itibariyle Güneş’ten şu kadar uzaklaştı:
- 21 milyar 526 milyon 869 bin 195 kilometre
Öncelikle aracın güncel mesafe bilgileri, NASA tarafından açık şekilde paylaşılıyor. Elbette haberleşme sistemlerimiz böylesine uzak bir mesafeden canlı görüntü aktarmak için çok verimsiz. Voyager 1’in Güneş Sistemi’ni 2012 yılında terk etmişti. Hala ondan sinyal almaya devam ediyor, güncel mesafesini hesaplayabiliyoruz.
Güneş Sistemi dışına ilk kez çıkan insan yapımı araç olan Voyager 1, veri toplamak ve göndermek ve sürekli yol almak için nereden enerji alıyor?
6 Kasım 1980'de Voyager 1'in çektiği Satürn fotoğrafı
Artık Güneş onun için diğer yıldızlar kadar sıradan bir yıldız. Bu nedenle ona ulaşan ışığı enerjiye dönüştürmesi imkansız. Neyse ki aracın tasarımcıları bunu da düşündüler.
Kimya biliminden fazlasıyla destek alan mühendisler, yarı ömrü 87,7 yıl olan Plutonium 238 (PU238) isimli bir maddeden gücünü alıyor. Bu madde aslında alfa ışınlarını bozunmaya uğratan bir izotop. Elbette gerçekleşen bozunmaları, yani kimyasal reaksiyonları enerjiye dönüştürecek özel bir jeneratöre ihtiyaç duyuyor.
Voyager 1’ın kalbi: Radyoizotop Termoelektrik Jeneratörü (RTG)
Plutonium 238 izotopunun hızlı bir şekilde çözünmesi sonucunda oluşan ısı enerjisi, jeneratör içerisinde elektrik enerjisine dönüştürülüyor. Voyager 1’ın içerisinde tam 3 adet RTG jeneratörü bulunuyor. Her bir RTG, tek başına 160 Watt elektrik üretiyor. Üretilen elektrik gücü, araç içerisindeki sistemlere dağıtılıyor.
Bu sayede Voyager 1 topladığı bilgileri radyo sinyalleri aracılığıyla Dünya’ya doğru gönderebiliyor, uzay boşluğunda sürtünme çok az olduğu için saatte 62.140 kilometre hızla ilerleyebiliyor.
- Hap bilgi: Voyager 1’dan gönderilen bir sinyalin ışık hızında Dünya’ya ulaşması yaklaşık 13 saat sürüyor.
Peki bunun bir sonu var mı? Elbette var. Eğer karşısına dev bir asteroid çıkmaz, arıza yaşanmaz ve yoluna devam ederse, Plutonium 238 izotopunun tükenmesini bekleyeceğiz. İşte bunun için kesin bir tarih verilmese de hesaplamalar, 2020 ila 2025 yılları arasında Voyager 1’ın enerjisinin tükeneceğini gösteriyor.
Peki Voyager 1’a enerji takviyesi yapma imkanı yok mu?
Voyager 1'in sağ taraftaki Dünya'dan ayrıldıktan sonraki yolculuğu. 1981'de Satürn'ün yöngesinden çıktıkran sonra sarmallar çizerek Güneş Sistemi'ni terk etti.
Maalesef yok. Bulunduğu noktaya kayda değer enerjiye sahip olan güneş ışınları gitmiyor ve fazlasıyla hızlı ilerliyor. Ayrıca ondan iki kat daha hızlı olan bir aracı şimdi fırlatsanız, kabaca hesapla yetişmesi 20 yıldan daha uzun sürecek. O vakit içerisinde Voyager 1 büyük bir ihtimalle yok olacak.
Voyager 1’ın enerjisi tükenince ne olacak?
İşte asıl ürkütücü olan da burası. Aracın enerjisi bittikten sonra pahalı bir metal yığını olarak yol aldığı doğrultuda sürüklenmeye başlayacak. Belki 1 dakika belki 1 saat… Belki günlerce, aylarca, yıllarca ve hatta binlerce yıl boyunca yalnız yolculuğuna devam edecek. Belki de futbol topu büyüklüğünde bir asteroid, kurşun hızında içinden geçecek.
Belki binlerce yıl sonra, eğer insanlık hala var olursa Voyager 1’i bulabileceğiz, belki 4018 yılında bir müzeye gidip onu görme şansınız olacak.
Belki Voyager 1, Türkçe dahil 55 dilde “merhaba” dediğimiz kayıtların olduğu altın plağıyla, yabancı bir yaşam formunun eline geçecek:
Belki de ondan hiçbir zaman haber alamayacağız.
Not: Tüm anlattıklarımız 10 Aralık 2018’de Güneş Sistemi dışına çıkmayı başaran ikinci insan yapımı araç Voyager 2 için de geçerlidir.
