Bir Çember Neden 360 Derecedir?

15
4
4
3
3
Bir çemberin derecesi neden onca sayı, onca derece dururken 360 derece olarak baz alınmıştır?

Günümüzde hem insanlık, hem de insanlığın elinden çıkan başta teknoloji olmak üzere çoğu şeyin temelinde matematik yatmaktadır. Maalesef ülkemizdeki eğitim sistemi öğretmekten çok ezbere dayalı olduğundan çoğu öğrenci matematiği sevmez, işe yaramaz görür. Halbuki hayatımızın her alanında matematik, dolaylı yollardan da olsa karşımıza çıkmaktadır.

En basitinden bu haberi okumanızı sağlayan cep telefon, tablet, ya da bilgisayar, matematiğin teknoloji ile harmanlanması sonucu ortaya çıkmış şeylere en güzel örneklerdendir. Peki, tamamen mantıksal ve sağlama ile doğruluğa ulaşılan işlemlerin bütünü olan matematiği ele alırsak; bir çemberin neden 360 derece olduğunu açıklayabilir miyiz?

Ya da şöyle soralım; bir çember, neden 720 ya da 1080 derece değil de 360 derece olarak baz alınıyor? Aslında bir çember 360 derece değildir. Yani şöyle dersek; insanlar, çemberi 360 değil de 100 derece olarak da ele alabilirdi ve eğer öyle olsaydı, bugün "bir çember 100 derecedir" tanımı kabul görebilirdi. Fakat 360 derece denmesinin bir nedeni var. Bu nedenlerin tümünü özetleyip tek bir cümleye sığdırmamız gerekirse şunu söyleyebiliriz; işlem kolaylığı. Şimdi bu cümleyi açalım.

Çemberler konusunda matematiksel olarak ilk kapsamlı çalışmalar, bir dönemin medeni seviyesi en yüksek toplumlarından olan Babiller tarafından yapılmıştır. Ve Babiller, matematiksel işlemlerde 60'lık sayı sistemini kullanmışlardır. 360 derecelik bir çember de 6 adet 60'lık derece içerir. Peki Babiller neden basite kaçıp 10'luk sistem kullanmayıp da 60'lık sistemi tercih etmişler? Bu konuda birkaç neden mevcut.

Bu nedenlerden ilki, Babiller'in bugün bildiğimiz 365 günlük Güneş döngüsünü 360 gün olarak ele almış olmaları. Bu hesaplama, Babiller'in 1 yılı 60 günden oluşacak şekilde seçmelerini de sağlamıştır. Bu sayede, Güneş'in gökteki hareketlerini 6 parçada incelemişlerdir.

İkinci neden ise, Babiller'in parmaklarını sayma methotları. Babilliler, tek tek parmakları saymak yerine, baş parmaklarını kullanarak her bir parmaklarındaki kemikleri saymaktadırlar (parmak bölütlerini sayıyorlar gibi düşnebilirsiniz). Deneyecek olursanız, tek bir elinizde, baş parmağınızı saymak için kullanarak, 12 parmak bölütü sayabileceğinizi görürsünüz. Yani Babiller bir eli 12 olarak sayıyordu. Bu durum da 10'luk sistem yerine 12'lik sisteminin kullanılmasına neden olmuştur. Fakat bir ellerini 12 olarak sayan Babiller, diğer ellerini ise bu 12'nin tekrarı olarak sayıyorlardı. Yani bir elde 12, diğer elde de her biri tekrar olarak kullanılan 5 parmak olunca, 12x5=60'a kadar sayabilmekteydiler. Bu durum da 60'lık sistemi kullanmalarının temelindeki şeydi.

İşte bu 60'lık sistem, Babiller'den günümüze kadar gelmeyi başarmış, bu nedenle çemberdeki 360 da, kökenini buradan almıştır. Aynı şekilde bir dakikanın 60 saniye oluşu, ya da 60 dakikanın 1 saat edişi de yine Babiller'in 60'lık sisteminin zaman kavramında da kabul görmüş olmasından kaynaklıdır.

Kaynak : http://www.evrimagaci.org/fotograf/108/7122
15
4
4
3
3
Emoji İle Tepki Ver
15
4
4
3
3